Volledige samenvatting voor stationstoets LO van bachelor leerjaar 2.
De volgende onderdelen worden behandeld:
- Buik
- Hals en lymfeklieren
- Gewrichten
- Hart en vaten
- Andrologisch en gynaecologisch onderzoek
Hoe het onderzoek uitgevoerd moet worden wordt per stap behandeld. Volgens ...
ALGEMEEN
Oriëntatiepunten:
- Craniaal: ribbenboog en processus xiphoideus
- Caudaal: spina iliaca anterior superior, crista iliaca en symphisis pubis
- Mediaan: navel en linea alba
Indeling buik:
- Verticaal: midclaviculaire lijnen
- Horizontaal: subcostaal en bij spina iliaca anterior superior
INSPECTIE
Liggend op de onderzoeksbank met hoofd 30 graden omhoog, bij pijn evt. met knieën opgetrokken
- Huid: afwijkingen, trauma, littekens etc.
- Navel: verstreken (hoge abdominale druk) of diep (adipositas)
- Diffuse zwelling: adipositas, gasophoping/obstipatie, ascites, tumor, zwangerschap, overvulde blaas
- Lokale zwelling: vergroting organen, tumoren, hernia (bij persen)
- Ademhalingsbewegingen: oppervlakkig of gedeeltelijk (peritoneale prikkeling)
- Zichtbare peristaltiek: bij navel dunne darm zichtbaar (obstructie), pulsatie aorta (evt. aneurysma)
AUSCULTATIE
= op één locatie, naast de navel
Darmgeruisen en peristaltiek beoordelen op:
STAT B2 LICHAMELIJK ONDERZOEK Pagina 1
,Darmgeruisen en peristaltiek beoordelen op:
- Kwantiteit geluid: afwezig, spaarzaam, normaal of levendig
- Kwaliteit geluid: normaal, hoogklinkend of gootsteengeruis
Bij afwezigheid geruisen: minimaal 5 minuten blijven luisteren om te kunnen spreken van 'afwezige geluiden'
Vaatgeruisen: zijn er souffles aanwezig?
- Normale geruisen: tussen xiphoideus en navel
- Regio epigastrica: verhoogde kans op nierarteriestenose (a.renalis)
- Aanwezigheid van een souffle in abdomen: aneurysma, fistels, ischemische darmziekten
PERCUSSIE
Voor:
- Onderscheiden van niet-luchthoudende organen, tumoren, gashoudende darmen en vrij vocht
- Inschatten ernst en locatie van pijn
Oriënterende percussie:
- Gehele buik en flanken
- Verkennend
- Ascites opsporen (alleen op indicatie!): vocht zakt naar flanken in rugligging en dempt toon
Orgaanspecifieke percussie:
- Lever: boven/ondergrens bepalen op midclaviculairlijn (van tepel omlaag, van onderbuik omhoog) = van
sonoor naar gedempt
○ Normaal: bovengrens 5e ICR, spanwijdte 6-15 cm
○ Laagstand: o.a. door laagstand diafragma vanwege obstructieve longziekten,
Hoogstand: afwijkingen thorax (atelectase), hoogstand diafragma (frenicusparese)
STAT B2 LICHAMELIJK ONDERZOEK Pagina 2
, ○ Hoogstand: afwijkingen thorax (atelectase), hoogstand diafragma (frenicusparese)
○ Verdwenen leverdemping: vrij lucht in buikholte (darm/maagperforatie)
○ Vergroot: steatose, vettige infiltratie (bij alcohol, obsesitas, DM), hepatitis, tumoren
○ Pijn bij percussie: indicatie voor ontsteking pancreas
- Milt: boven/ondergrens vanuit oksel naar caudaal, mediale grens vanuit lateraal-mediaal
○ Bovengrens: negende rib: sonoor (longen) naar gedempt (milt)
○ Ondergrens: 4-6 cm lager, onderste ribbenboog
○ Mediale grens: gedempt naar tympanisch (maag)
▪ Tympanische gebied = ruimte van Traube, rijkt van einde milt tot beginpunt lever
○ Vergrote milt: verschuiving mediale richting en caudale richting, waardoor gedempte percussie in
ruimte van Trauble (= "traube positief")
- Blaas: urineretentie nagaan
○ Symfisis pubis naar navel percutteren en letten of er demping plaatsvind
○ Navel = referentiepunt, dus bv "demping tot 3cm onder navel"
PALPATIE
Oppervlakkige, oriënterende palpatie
Liggend, met hand zeer licht drukken
- Beoordelen spierspanning
○ Actief spierverzet: door angst voor pijn, reactie koude handen
○ Passief spierverzet (défense musculaire): door lokale (appendicitis) of gegeneraliseerde
(maagperforatie) peritoneale prikkeling
○ Patiënt knieën laten optrekken voor ontspanning spieren
- Pijnlijke plaatsen beoordelen
○ Buikwandtest: patiënt hoofd laten heffen: bij pijn --> probleem op niveau buikwand
Diepe, orienterende palpatie
Liggend met hand harder drukken (evt andere hand gebruiken voor extra druk)
- Abnormale weerstand aanwezig?
○ Lokalisatie
○ Vorm
○ Grootte: in cm
○ Constistentie: week, vast
○ Aard: glad, hobbelig
○ Pijnlijkheid
○ Beweegelijkheid
○ Pulsaties
○ Meebewegen met ademhaling?
- Peritoneale prikkeling:
○ McBurney: tussen denkbare lijn spina iliaca superior anterior en navel rechts: pijnlijk bij palpatie:
positief en aanwijzing voor appendicitis
○ Loslaatpijn: langzaam diep indrukken, plots loslaten op pijnlijke plek
○ Teken van Blumberg: contralaterale loslaatpijn (linksonder loslaatpijn terwijl patiënt rechts pijn had)
○ Psoasfenomeen: m.psoas aanspannen --> linkerzij en rechterbeen hyperextenteren geeft toename
pijn in rechteronderbuik
STAT B2 LICHAMELIJK ONDERZOEK Pagina 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aishaosmspam. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.17. You're not tied to anything after your purchase.
