Boekverslag & Extra Analyse Het Behouden Huis | Willem Frederik Hermans
15 views 2 purchases
Course
Nederlands
Level
VWO / Gymnasium
Dit is een uitgebreid boekverslag van het boek Het Behouden Huis. Hier valt onder andere te vinden:
samenvatting Het Behouden Huis
tijd en ruimte Het Behouden Huis
perspectief Het Behouden Huis
stijl Het Behouden Huis
Thema’s en motieven Het Behouden Huis
titelverklaring Het Behouden Huis
...
Personages: De personages die Hermans gebruikt zijn over het algemeen ideeën dragers en
worden niet gekenmerkt als complex psychologische persoonlijkheden. Hun bestaan is
zinloos en hun leven bestaat uit toevalligheden. Ook hebben ze geen greep op de
werkelijkheid.
De ik verteller van het verhaal valt ook onder dit algemeen. Zijn leven bestaat ook uit
toevalligheden en hij bevindt zich in een benarde situatie. Schijnzekerheden zouden de ik
verteller houvast moeten bieden.
Wat verder nog verteld kan worden over de personages is dat er weinig contact valt te
vinden tot andere mensen. Hier komt voor in de plaats dat de meeste personages van
Hermans zelfs wantrouwen en misleiding voelen bij andere personen. Zodra de
maatschappelijke controle wegvalt bij de mens is de mens een naar wezen, vol met leugens
en hebzucht. Kortom Hermans personages en de ik verteller van Het Behouden Huis valt hier
ook onder zijn absoluut geen mensen mens.
Samenvatting:
De ik-verteller is een naamloze Nederlander die zich in november 1940 heeft aangesloten bij
een groep partizanen ergens in Midden-Europa (waarschijnlijk Hongarije) om samen met
hen tegen de Duitsers te vechten. Het is midden op de dag en de hitte is ondraaglijk, en de
groep is bezig een steile helling te beklimmen. De verteller heeft ontzettende dorst. Hij heeft
geen contact met zijn medestrijders - een groep Bulgaren, Tsjechen, Hongaren en Roemenen
- behalve met een Spanjaard die hij een paar woorden in het Frans kan zeggen. Hij vertelt
deze man fragmenten uit zijn leven tussen 1940 en 1944: hoe hij uit Nederland vertrokken
is, door de Duitsers gepakt werd, drie jaar in de gevangenis zat, ontsnapte, opnieuw werd
gepakt en in een concentratiekamp belandde, opnieuw ontsnapte en uiteindelijk bij het
verzet terechtkwam.
Vanaf de top van de heuvel hebben de partizanen uitzicht op het gebied. De Duitsers lijken
verdwenen te zijn. Na een paar achterhoedegevechten bereikt de groep een stadje dat nog
niet getroffen is door de oorlog. Daar verzamelen ze zich. De verteller heeft ruzie met de
sergeant en mag niet met de anderen in het café blijven. In plaats daarvan wordt hij
weggestuurd met een vage opdracht om boobytraps onschadelijk te maken. Woedend
verlaat hij de groep. Het enige wat hem op dat moment enige troost biedt, is dat er genoeg
water in het stadje te vinden is.
, Ronddwalend ontdekt hij, dat hij in een luxe-badplaats met geneeskrachtige bronnen is
gearriveerd. Hij ziet hotels met parkachtige tuinen en tennisbanen. Opeens staat hij voor een
villa met grote ramen en een prachtige tuin. 'Het huis was op zichzelf niet groot, maar alle
onderdelen ervan waren groot' (p. 20). Hij loopt naar het bordes en betreedt 'voor het eerst
sinds lang een werkelijk huis' (p. 21). Overweldigd door de entree veegt hij van de
weeromstuit zijn voeten.
Beneden treft hij niemand aan. Wel staat in de keuken soep op een smeulend kolenvuur. Het
huis is kennelijk overhaast verlaten. Op de bovenverdieping bevinden zich de slaapkamers.
Eén kamer is echter afgesloten. De ik-verteller gaat eerst naar de badkamer. Het warme
water blijkt volop te stromen. Opgewonden geniet hij uitgebreid van een warm bad. Daarna
scheert hij zich. Zijn uniform en bewapening bergt hij weg. Uit een kast zoekt hij passende
herenkleding en gaat beneden op een sofa liggen. Hij is beland in een onwezenlijke wereld
van beschaving en peinst: 'Alleen zijn in een huis waar niemand kan komen om iets weg te
nemen of te verplaatsen, het is genoeg om een leven tot een succes te maken' (p. 32).
De huisbel verstoort zijn rust. De Duitsers hebben het stadje heroverd; in de villa moet een
aantal officieren ingekwartierd worden. De ik-figuur doet zich voor als de zoon des huizes en
is de Duitsers in ieder opzicht ter wille. Die geven hem een schriftelijke vergunning om in het
huis te blijven wonen. De fictie zet zich als realiteit in hem vast: 'Ik heb hier altijd gewoond.
Het is mijn huis' (p. 38).
De Duitsers gedragen zich zeer gedisciplineerd. Voor de ik-figuur breekt een uitermate
rustige periode aan. Na verloop van tijd komt hij bijna niet meer buiten. Hij doet niets meer,
brengt zijn dagen hoofdzakelijk door in bed of in bad. Het enige wat hem interesseert, is wat
zich in de afgesloten kamer bevindt.
Op een dag gaat hij tot actie over. Hij haalt een ladder om van buitenaf in die kamer te
kunnen kijken. Juist dan verschijnt er een heer, die hem begroet met de vraag: 'Hallo! Bent u
misschien de glazenwasser?' (p. 50). Het blijkt de rechtmatige eigenaar van de villa te zijn. Er
ontwikkelt zich een zinloos twistgesprek tussen de twee. Daarna gaat de ik-figuur naar
boven en schiet vandaar de heer des huizes, die nog in de tuin staat, dood. Zijn vrouw, die
samen met hem teruggekomen blijkt te zijn, komt gillend te voorschijn uit de badkamer.
Zonder veel omhaal wurgt hij haar. De dubbele moord roept geen emoties in hem op: '(ik)
ging naar de slaapkamer terug om uit het raam te kijken' (p. 60).
Even plotseling als ze verschenen zijn, blijken de Duitsers ook weer verdwenen. Zeker zo
verrassend voor de ik-verteller is, dat de deur van de afgesloten kamer opeens op een kier
staat. In het vertrek ontmoet hij een oude man, die in een aantal aquaria zeldzame vissen
kweekt. Het is zijn levenswerk: tachtig jaar is hij er al mee bezig, vanaf zijn zestiende. Met
grote moeite heeft hij voer voor zijn exotische collectie bemachtigd.
De oude man kraamt aan één stuk door pro-Duitse vleierijen uit. De ik-verteller wil hem
dringend aanraden daarmee te stoppen. Dat lukt niet, omdat de oude man stokdoof is. Ten
einde raad schrijft de ik-figuur zijn boodschap in grote letters op een vel papier: 'Deutschland
kaputt. Jetzt kommen die Sowjets. Nie mehr Heil Hitler sagen. Sonst machen die Russen Sie
tot und fressen Ihre Fische auf' (p. 78, 92). Dan sluit hij de deur weer.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SchoolGek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
