Summary
Bestuurskunde samenvatting p1
- Course
- Institution
samenvatting van bestuurskunde p1 ivk
[Show more]
Seller
Follow
danieklouka
Reviews received
Content preview
Bestuurskunde P1Hoofdstuk 1
Juridisch gezien behoren alle organisaties met een publiekrechtelijke grondslag tot het openbaar
bestuur.
Publiekrechtelijke grondslag = het bestaan van een organisatie is wettelijk vastgelegd (gemeente).
Publieke organisaties worden gefinancierd door algemene middelen, belasting. In veel gevallen is de
taak vastgelegd in de wet.
Verenigingen, stichtingen en vennootschappen zijn juist private organisaties. Deze organisaties
gebruiken contributie als financiering.
Kenmerken Nederlands openbaar bestuur:
Nederland is een constitutionele monarchie = de koning is staatshoofd.
Nederland is een rechtsstaat = het overheidshandelen is onderworpen aan de regels van het recht.
Nederland ken een gedeeltelijke scheiding der machten.
Nederland heeft een scheiding van kerk en staat.
Nederland heeft een parlementair stelsel = de bevolking kiest het hoogste besluitvormende orgaan,
de Tweede Kamer, waaraan de regering verantwoording schuldig is.
Ministeriële verantwoordelijkheid = de ministers zijn verantwoordelijk.
Vertrouwensregel = ministers worden geacht af te treden zodra zij het vertrouwen van de
volksvertegenwoordiging verloren hebben.
Parlementaire stelsel is dualistisch = de volksvertegenwoordiging is onafhankelijk van de regering en
ministers kunnen geen uitmaken van de Staten-Generaal.
Het Nederlandse kiesstelsel is gebaseerd op een stelsel van evenredige vertegenwoordiging = hoe
meer aanhang onder de bevolking hoe meer zetels voor de partij.
Nederland is een gedecentraliseerde eenheidsstaat = er is sprake van een rijksoverheid die zaken aan
lagere overheden kan opleggen.
Nederland heeft een functioneel bestuur = bestuursorganen hebben een beperkt, wettelijk
vastgelegd takenpakket.
Het Huis van Thorbecke = het principe van ministeriële verantwoordelijkheid en de
gedecentraliseerde eenheidsstaat.
Hoofdstuk 2
Vier kenmerken van een staat:
1 een territorium
2 een bevolking
3 een wettelijke ordening
4 een staat is erkend door andere staten
De Nederlandse overheid is een rechtspersoon, de staat is dan net als een individu bevoegd
rechtshandelingen te verrichten (koopovereenkomst met burger, verdrag met andere staat sluiten).
De Nederlandse koning is staatshoofd.
De regering van het koninkrijk (Nederland)bestaat en de koning en de Raad van Ministers.
De Raad van Ministers bestaat uit ministers en drie gevolmachtigde ministers.
De regering van het koninkrijk oefent samen met de Nederlandse Staten-Generaal de wetgevende
macht uit.
Een bewindspersoon (minister of staatssecretaris) is verbonden aan het ministerie van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijkrelaties.
, Bestuurskunde P1
Constitutionele monarchie = een staat waarin het koningschap is verankerd aan een constitutie. De
koning staat niet boven de wet, maar is daaraan ondergeschikt.
Constitutie = het geheel van geschreven en ongeschreven met betrekking tot de organisatie van een
staat.
Parlementair stelsel
Nederland is een democratie waarin de bevolking haar hoogste besluitvormende orgaan kiest: de
Tweede Kamer.
Twee principes:
- De koning is onschendbaar en de ministers hebben ministeriële verantwoordelijkheid.
Ministers zijn verantwoordelijk voor al het doen en laten van hun ambtenaren.
- Het kabinet moet het vertrouwen van een meerderheid in de Tweede Kamer hebben, dit
heeft de vertrouwensregel.
Het koninklijk huis bestaat uit leden van de koninklijke familie voor wie ministeriële
verantwoordelijkheid bestaat.
Rechtsstaat heeft aantal kenmerken:
- Alle overheidshandelen moet via de wet
- Trias politica (legislatieve. executieve en jurisdictieve)
- Vrije en geheime verkiezingen
- Grondrechten zoals vrijheid meningsuiting en gelijke behandeling
- Vrije en onafhankelijke media
Gedecentraliseerde eenheidsstaat
Decentralisatie = de overdracht van taken en bevoegdheden aan lagere bestuurslagen. De gemeente
mogen bijvoorbeeld afwijkende regels opstellen.’
Eenheidsstaat = wijst op de samenhang en coördinatie die centraal van boven wordt opgelegd.
De verhouding tussen decentralisatie en eenheid komt tot uitdrukking in de begrippen:
Autonomie = regels die alleen binnen hun rechtsgebied gelden
Medebewind = regels opstellen in opdracht van hogere regeling
Toezicht = de nationale overheid kan alle besluiten van lagere overheden vernietigen
Functioneel bestuur = bestuur met een beperkt wettelijk vastgelegd takenpakken (waterschappen)
Algemeen bestuur = bestuur met een in principe onbeperkt takenpakket (open huishouding)
Hoofdstuk 3
De ministerraad wordt gevormd door de gezamenlijke ministers. Moeten namens het kabinet
besluiten maken over het algemene regeringsbeleid. De notulen blijven 25 jaar geheim.
Het kabinet zijn de ministers en staatssecretarissen.
De staatssecretaris maakt geen deel uit van de ministerraad en heeft geen stemrecht. Hij
ondersteund de minister.
De wetgeving is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de regering en de Staten-Generaal. De
regering mag wetsvoorstellen indienen maar moet de Raad van State inlichten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller danieklouka. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.58. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now