Anatomie en fysiologie, met MyLab NL toegangscode 6e editie
Dit is een samenvatting van het vak Fysiologie van Thema 1.5 in Blok B. Hierin staan alle leerdoelen met tekst en afbeeldingen uitgewerkt. Met deze samenvatting heb ik een 9,3 gehaald.
Embryologie:
Embryologie =
- De wetenschap die de ontwikkeling bestudeerd van de eicel tot voldragen vrucht,
de pasgeboren mens.
- De ontwikkeling van ieder mens begint bij de
bevruchting van de zygote.
- Vervolgens ontstaat er na verschillende
celdelingen een embryo.
Embryonale fase =
- Eerste deel van de ontwikkeling van de vrucht.
- Eerste 8 weken van zwangerschap
- Gehele lichaam wordt gevormd uit die ene
bevruchte eicel
- Differentiatie = vorming verschillende cellen uit
die ene begincel.
Zygote -> blastocyst -> gastrula.
In de gastrula zijn primaire kiembladen zichtbaar. Vanuit die kiembladen ontstaat de
mens.
De ontwikkeling van de kiembladen: ectoderm, endoderm en mesoderm:
Primaire kiembladen:
Ectoderm = buitenste laag, gevormd door hoge kubische cellen.
- Huid, zenuwstelsel en ruggenmerg.
Mesoderm = vormt zich later tussen de bovengenoemde kiemlagen
- Bindweefsel: hart, bloedvaten, spieren, nieren, milt, bindweefsel,
skelet
Endoderm = binnenste laag dat grenst aan de dooierzak, bestaat uit ovale
cellen
- Maag-darmkanaal, longen, schildklier en alvleesklier
-> Hart NIET uit ectoderm, uit mesoderm!
Mesenchym = embryonaal bindweefsel in het mesoderm, waaruit het
laterale bindweefsel, de bloedvaten en de lymfevaten ontstaan.
-> In pulpa zit dit ook (uit mesoderm)
6 weken na conceptie begint de vorming van de gebitselementen.
,Tanden worden ontwikkeld uit meso en ectoderm.
De ontwikkeling van de gebitselementen tot aan de eruptie:
Ontstaan tandlijst (dental lamina)
In de 6de week na de conceptie gaat het orale epitheel ter plaatse van de toekomstige
tandbogen zich door gedifferentieerde proliferatie verdikken en wordt de tandlijst
gevormd.
Begin tandontwikkeling:
Bud stage (knopfase)=
- Ectoderm groeit het mesoderm binnen en de tandknop (budstage)
ontstaat.
- Wordt omringd door het mesenchym. Op
20 plekken; 10 onder, 10 boven.
Capstage (kapfase) =
- Groen; pre-ameloblasten (uit ectoderm)
worden gevormd (hoort bij
glazuurorgaan).
- Witte is het tandzakje (dental follicle); van
mesodermale oorsprong, houdt alles bij elkaar maar hier groeien andere
structuren uit.
Tandpapil en tandzakje =
- Groen = tandpapil (dental papilla)
- Wit = mesenchymale cellen vormen het tandzakje.
Dental papilla =
- Van mesodermale oorsprong.
- Wat ontstaat vanuit dental papilla: pulpa, bloedvaten en
(pre)odontoblasten.
Ectoderm -> ameloblasten
Bell stage (klokfase) =
- In deze fase vinden de meeste histologische (weefsel) en
morfologische (vorm) veranderingen plaats.
- Histologisch:
- Pre-ameloblasten -> ameloblasten: glazuur.
- Pre-odontoblasten -> odontoblasten -> dentine.
- Morfologisch:
- Vorm
, Afzetten harde tandweefsel II:
Odontine zetten dentine af richting het basaal membraan en
migreren tijdens de aanmaak van dentine richting de pulpa en laten
daar celuitlopers achter. Hierdoor krijgen ze voeding en blijven ze
odontoblasten leven.
Ameloblasten laten geen uitlopers achter en sterven af.
Volgorde van ontwikkeling:
1. Kroon
2. Wortel
3. Parodontale ligament
Vorming wortel:
- Vorming wortelschede van Hertwig: valt uiteindelijk uit elkaar en
verdwijnt. Ontstaat uit ectoderm -> dubbelblad van glazuur.
- Door vorming schede chemisch signaal af aan dental
papilla waardoor nieuwe pre-odontoblasten ontstaan en
worteldentine gevormd wordt.
- Cellen bij cervicale lus prolifereren verder naar apicaal (bovenste
foto)
- Pre-odontoblasten -> odontoblasten -> worteldentine
Wortel ontstaat uit het mesoderm!
Schede van Hertwig ontstaat uit ectoderm.
Restjes van Malassez zijn overblijfselen van wortelschede van Hertwig. Heeft geen
functie, maar hier doorheen transporteren cellen van tandzakje (later).
Vorming wortelcement en parodontaal ligament:
Uit cellen van de tandzakjes ontstaat dus:
- Cementoblasten: wortelcement
- Fibroblasten: vezeltjes parodontale ligament
Dit kiemblad ontwikkelt uit mesoderm.
Als het element gaat doorbreken is de wortelpunt nog niet af. Wordt pas afgemaakt als
het volledig is doorgekomen. Bij doorkomen melktanden is er een tandkiem voor een
blijvend element.
De functie van ameloblasten en odontoblasten:
- Cellen die glazuur aanmaken, heten ameloblasten. Die zijn aanwezig bij de
aanmaak van de tand en verdwijnen als de tand doorbreekt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauraperzik. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.03. You're not tied to anything after your purchase.
