Dit is een uitgebreide samenvatting van het vak ruimtelijk bestuursrecht. Er zit een gedeelte bestuursproces bij inbegrepen. De samenvatting is gebaseerd op hoor- en werkcollege's. Alle benodigde wetsartikelen zitten in de samenvatting verwerkt.
Fysieke leefomgeving: alles wat je om je heen ziet. Wonen en natuur spelen hier een grote rol. Het
belangrijkste is om te weten hoe je ermee om leer gaan wat er gebeurd als deze belangen gaan
botsen.
Waarom ruimtelijke ordening?
Noodzaak RO: we leven met veel mensen in een klein land
Constant botsende belangen: individueel en algemeen
Essentie RO: integrale afweging van alle ruimtelijke claims
Beperkte beschikbare ruimte-> regels
Goed om te weten: nu wordt de term ruimtelijke ordening nog veel gebruikt. Binnenkort treedt er
een nieuwe wet in werking, namelijk de Omgevingswet. In de Omgevingswet zal de term ruimtelijke
ordening niet meer worden gebruikt. De term fysieke leefomgeving zal worden gebruikt.
Het klimaat en duurzaamheid zijn ook belangrijke aspecten van een goede ruimtelijke ordening
Regels in plannen: geven van bestemmingen aan gronden en het regelen van gebruik van gronden en
opstallen
Het belangrijkste instrument binnen de ruimtelijke ordening is het bestemmingsplan
Bestemmingsplan
Het bestemmingsplan is zowel voor de overheid als voor de overheid bindend.
Het bestemmingsplan heeft drie functies:
1. planningsfunctie-> beeld van te verwachten ruimtelijke ontwikkeling + houding gemeente
3. normeringsfunctie-> BP is wettelijk toetsingskader voor bouwplannen & andere activiteiten +
algemeen verbindende voorschriften
Rechtszekerheid vs. Flexibiliteit
Art. 3.1 lid 1 Wro: dit artikel verplicht de gemeenteraad voor het gehele gebied van de gemeente,
een of meer bestemmingsplannen vast te stellen.
Het bestemmingsplan bestaat uit:
1. Regels: beschrijvingen van de bestemmingen met per bestemming het doel met de daarbij
horende regels.
2. Verbeelding (vroeger plankaart): waar gelden welke bestemmingen. Op de kaart hebben dan
alle stukjes grond een kleur gekregen, daaruit kan je halen wat de bestemming is.
3. Toelichting: verantwoording van de gemaakte keuzes en financiële uitvoerbaarheid.
Toelichting is niet bindend en wel verplicht.
De regels en verbinding zijn juridisch bindend, toelichting niet.
,Verschillende soorten BP
Globaal-> deze is flexibel, hierin is nog super veel ruimte voor ontwikkeling zoals
maatschappelijke en ruimtelijke.
Gedetailleerd-> rechtszekerheid
Flexibiliteitsinstrumenten art. 3.2 en 3.6 lid 1 Wro
Flexibiliteitsinstrumenten bieden flexibiliteit aan binnen het bestemmingsplan
1. voorlopige bestemmingen
2. wijzigingsbevoegdheden
3. uitwerkingsplichten
4. verlenen omgevingsvergunning 'binnenplanse afwijking'
5. nadere eisen
-> in deze week worden alleen de wijzigingsbevoegdheden en uitwerkingsplichten behandeld.
Nummer 4 wordt in rise 3 behandeld.
2. wijzigingsbevoegdheden
Art. 3.6 lid 1 sub a Wro
'met inachtneming van de bij het plan te geven regels': dit houdt in dat het bestemmingsplan
zelf zal aangeven of er gebruik gemaakt kan worden van die wijzigingsbevoegdheid. Dus de
gemeenteraad gaat een bestemmingsplan maken met bijvoorbeeld bestemming kantoor, maar
voelt aan dat dat misschien niet de meest ideale bestemming is op langere termijn. Om die
reden kunnen ze alvast een wijzigingsbevoegdheid opnemen op die bestemming van kantoor.
'binnen bij het plan te bepalen grenzen het plan kunnen wijzigen': de gemeente kan het alleen
niet laten bij de mogelijkheid tot wijziging. Ze moeten ook concreet vermelden in welke
bestemming het dan gewijzigd kan worden, bijvoorbeeld wonen.
Dit is een kan-bepaling. De gemeenteraad is dus niet verplicht, maar hebben de mogelijkheid
tot het instellen van de wijzigingsbevoegdheid. Én, als de wijzigingsbevoegdheid eenmaal is
opgenomen hoeft hij ook niet verplicht gebruikt te worden.
Wat niet mag is een dusdanige wijziging instellen dat er bijna een nieuw bestemmingsplan
gemaakt moet worden. Als gemeenteraad zijnde moet je dus wel echt kijken of de wijziging
nog valt binnen de scoop. Als het een te gigantische wijziging is moet er een nieuw
bestemmingsplan gemaakt worden. Dit is het rechtszekerheidsbeginsel.
3. uitwerkingsplicht
Art. 3.6 lid 1 sub b Wro
'met inachtneming van de bij het plan te geven regels': lijkt op die van sub a. dit is dat je in het
moederplan (bestemmingsplan) de verwachte wijziging moet gaan aangeven. Je moet hier
bepaalde regels en richtlijnen geven.
'het plan moeten uitwerken': hier zit het grote verschil in vergeleken met sub a. hier moet je,
het is geen kan bepaling: uitwerkingsplicht. Bijvoorbeeld wanneer de gemeenteraad bezig is
met het ontwikkelen van een nieuwe woonwijk en de gemeenteraad ziet in dat de woonwijk
uitgebreid moet worden. Het is nog niet actueel, ze hebben het idee dat er over 5 jaar
bijgebouwd moet worden. Ze zetten dus in het bestemmingsplan dat dit later uitgewerkt zal
worden, hiertoe zijn ze dus wel echt verplicht. Binnen de 10 jaar dat zo een bestemmingsplan
loopt, moet dat worden uitgewerkt. Ook hier mag een niet te grote wijziging plaatsvinden,
anders doet het teveel met het rechtszekerheidsbeginsel.
,De vaststelling van een bestemmingsplan is een besluit als bedoeld in art. 1:3 lid 1 Awb
Art. 3:1 lid 1 Wro: goede ruimtelijke ordening
In de wet zijn artikelen over de bestemmingsplanprocedure te vinden in art. 3.8 e.v. Wro
Let op! De officiële procedure is te vinden in afdeling 3.4 Awb
Herhaling openbare voorbereidingsprocedure Awb:
1. er wordt een ontwerpbesluit genomen;
2. dat ontwerpbesluit wordt ter inzage genomen;
3. zienswijzen (belanghebbende);
4. definitief besluit;
5. na het definitieve besluit is er een mogelijkheid tot beroep (belanghebbende).
-> dit gaat uitdrukkelijk niet over de bezwaarprocedure
-> bovenstaande procedure geldt ook voor een bestemmingsplan.
De officiële procedure is:
1. eerst wordt er een ontwerp bestemmingsplan ter inzage gelegd;
2. er kan vervolgens een zienswijze worden ingediend door een ieder. Het belanghebbende begrip
heeft hier dus niks mee te maken. Iedereen kan dus een zienswijze indienen, ongeacht de locatie etc;
3. met al die zienswijze overwegend wordt er een definitief bestemmingsplan vastgesteld. Dat wordt
opnieuw ter inzage gelegd.
4. gedurende de procedure van de inzage van het definitieve besluit kunnen belanghebbenden een
beroep instellen bij de afdeling van de Raad van State.
-> hierboven is de officiële procedure te zien. In de praktijk zie je alleen dat de gemeentes vaak nog
een procedure ervoor doen.
-> voor het ontwerp wordt er namelijk een voorontwerp ter inzage gelegd. Hier mogen mensen dan
ook weer op reageren. In plaats van dat het zoals in de officiële procedure een 'zienswijze' wordt
genoemd, wordt het hier 'inspraakreacties' genoemd. Deze gelden ook voor een ieder. De volgende
stap zijn de ter inzage van het ontwerp van de bestemmingsplan (dat is de eerste stap van de
officiële procedure). Hieronder schematisch vastgelegd:
1. Ter inzage voorontwerp bestemmingsplan;
2. Inspraakreacties (een ieder);
3. Ter inzage ontwerp bestemmingsplan (eerste stap van de officiële procedure).
In de praktijk wijkt het dus af van wat er formeel staat aangeschreven in de wet. Dit komt omdat een
bestemmingsplan erg ingewikkeld is, het raakt veel belangen van veel mensen en als gemeenteraad
wil je zo een groot mogelijk draagvlak creëren voor dat bestemmingsplan. Zij hebben er natuurlijk
geen zin in dat (veel) mensen gaan procederen tegen het bestemmingsplan.
, Daarnaast levert de praktijkprocedure ook veel nuttige inzichten op. Zo kan je bijvoorbeeld denken
aan foutjes die zitten in het voorontwerp (gemaakt door de juristen). Die fouten kunnen dan mooi
verbetert worden voordat zij beginnen met de officiële procedure van het ontwerp.
Hoe komt zo een bestemmingsplan nu dus tot stand?
1. Het voorontwerp:
Hierin worden verplichte onderzoeken verricht -> art. 3.1.6 Bro
Dit bestaat uit drie onderdelen: verbeelding, regels en toelichting. De toelichting is niet
bindend maar wel verplicht. In de toelichting geef je een verantwoording af over het
bestemmingsplan. De verantwoording bestaat uit ontzettend veel onderzoeken
Inspraakavonden/burgerparticipatie.
2. Het ontwerp:
Belangrijk dat er tijdens het ontwerp zienswijzen kunnen worden ingediend door een ieder.
Door iedereen dus. Dit is vaak gedurende zes weken. Dit geschied vaak schriftelijk, kan ook
mondeling maar qua bewijs is dat lastiger.
3. Vaststelling:
Als het ontwerp ter inzage heeft gelegen en er zijn zienswijzen ingediend dan neemt de
gemeente het definitieve besluit en wordt het vastgesteld;
In beginsel kunnen alleen belanghebbenden in beroep gaan bij de afdeling van de Raad van
State. Maar omdat het om zo een belangrijk besluit gaat is er in het Varkens in Nood-arrest
bepaald dat een ieder in beroep zou moeten kunnen. Hier moet nog een wetswijziging van
komen. Niet-belanghebbenden (die wél een zienswijze hebben ingediend) kunnen dus ook in
beroep bij de afdeling van de Raad van State.
Let dus op dat wat in art. 3.8 Wro niet helemaal kloppend is.
4. Beroep:
Het beroep heeft geen schorsende werking -> art. 6:16 Awb
Anders gezegd: het bestemmingsplan treedt in werking
Mocht een persoon het bestemmingsplan willen opschorten, dan zal hij een voorlopige
voorziening moeten aanvragen
5. Onherroepelijk:
De gemeenteraad stelt het bestemmingsplan dus vast en het treedt in werking;
Mocht er nog een beroep boven de markt hangen (er is nog een beroep gaande tegen het
bestemmingsplan) dan is het bestemmingsplan nog niet onherroepelijk;
Het bestemmingsplan wordt pas onherroepelijk indien de Raad van State een besluit heeft
genomen of uitspraak heeft gedaan.
Hoger beroep is niet mogelijk-> voor niemand
Het Varkens in Nood-arrest is verplichte stof! Dit moet je weten! Link naar uitspraak:
https://www.raadvanstate.nl/@125241/202003081-1-r3/
Vroeger kon een ieder een zienswijze indienen tegen het ontwerp. Als hij vervolgens in beroep
wilde gaan tegen het definitieve bestemmingsplan, dan moest diegene wél ineens
belanghebbende zijn. Hij kon dus wel een zienswijze indienen maar voor beroep moest hij
belanghebbende zijn. Dit is nu niet meer! Heb je nu een zienswijze ingediend dan hoef je voor
beroep geen (verplichte) belanghebbende te zijn. Het is wel heel belangrijk dat er wel een
zienswijze is ingediend.
Belanghebbenden hoeven niet perse een zienswijze hebben ingediend maar mogen sowieso in
beroep.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daniquemarkestijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.09. You're not tied to anything after your purchase.
