Interview
Les aantekeningen Geschiedenis tijdvak 7
- Course
- Level
Dit document bevat een samenvatting van de 4 kenmerkende aspecten van tijdvak 7 en de kernbegrippen.
[Show more]
Seller
Follow
isagoumans
Content preview
Tijdvak 7: Tijd van Pruiken en Revoluties27. Rationeel optimisme en ‘’verlicht denken’’ dat werd toegepast op alle terreinen
van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
28. Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op
eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)
29. De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over
grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap
30. Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van
plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel, en de
opkomst van het abolitionisme
-abolitionisme: Beweging die de slavenhandel en de slavernij af wilde schaffen. Ontstond in
de 18e eeuw.
-ancien régime: Benaming voor de 18e eeuwse maatschappij, waarin vorsten de absolute
macht hadden en waarin adel en geestelijkheid door de standensamenleving bevoorrecht
waren.
-Bataafse revolutie: Politieke omwenteling in 1795 waarin de Republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden plaats maakte voor de Bataafse Republiek. De patriotten namen
met steun van de Fransen de macht over van de oude regentenoligarchie.
-democratische revolutie: Verzamelnaam voor omwentelingen in het bestuur van een land
waarbij het volk meer macht krijgt ten koste van de vorst. Grondrechten van burgers worden
vastgelegd in een geschreven grondwet.
-driehoekshandel: De handel tussen West-Europa, West-Afrika en Amerika.
-Franse revolutie: Politieke en sociale omwenteling in Frankrijk die een einde maakte aan
het ancien régime, waardoor standenstaat en absoluut vorstendom verdwenen. Begon in
1789.
-grondrechten: Mensenrechten die zijn vastgelegd in een grondwet.
-grondwet: Belangrijkste wet van een land. Regelt de rechten en plichten van de burgers en
hoe het land bestuurd wordt. Ook wel constitutie genoemd.
-plantagekolonie: Overzees gebiedsdeel waar op plantages gewassen worden verbouwd
voor de Europese markt.
-rationalisme: Het verstand en het vermogen tot logisch redeneren (dus niet de zintuigelijke
waarneming) zijn de meest zuivere bron van kennis.
-revolutie: Plotselinge en ingrijpende verandering. Een politieke revolutie gaat (vaak) met
geweld gepaard. Een bevolkingsgroep neemt daarbij de macht over van een andere groep.
De nieuwe regering neemt daarna maatregelen om de samenleving ingrijpend te hervormen.
-sociale verhoudingen: De manier waarop bevolkingsgroepen (die verschillen in afkomst,
rechten, bezit of opleiding) tegenover elkaar staan.
-staatsburger: Het bezit van politieke rechten die horen bij een burger in een staat.
-transatlantische slavenhandel: Handel in Afrikaanse slaven tussen West-Afrika en Amerika.
, -trias politica: Scheiding van de staatsmacht (die eerder bij de alleenheerser lag) in een
wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht.
-verlicht absolutisme: Bestuursvorm waarin een vorst absoluut regeert maar wel het welzijn
van zijn onderdanen probeert te verbeteren met verlichte maatregelen.
-verlicht denken, verlichting: Geestelijke stroming, ontstond in de late 17e eeuw en duurde
tot het einde van de 18e eeuw, met als kernidee dat de mens door rationeel denken (door
het gebruik van de rede) zichzelf en de samenleving kan begrijpen en verbeteren.
-volkssoevereiniteit: Het idee dat de hoogste macht in de staat bij het volk ligt.
-volksvertegenwoordiging: Parlement.
-vrijhandel: Bij de handel tussen landen mogen geen belemmeringen worden opgeworpen
(zoals geïmporteerde goederen duurder maken door importtarieven).
Eeuw van de Verlichting 1700-1800 (18e eeuw)
Kenmerkend aspect 27: Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ werden toegepast op alle
terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen.
De verlichting
-Een beweging die meende dat alles met de rede (verstand) kan worden verklaard
-problemen in de samenleving konden worden opgelost met gebruik van diezelfde rede
(=rationeel optimisme).
Verlichte denkers hadden kritiek op godsdienstige intolerantie
-Godsdienstoorlogen waren een gevolg van de Reformatie in Europa
-Tachtigejarige Oorlog (1568-1648)
-Hierbij vochten de protestantse, noordelijke gewesten tegen de katholieke
Spanjaarden
-Dertigjarige oorlog (1618-1648)
-De godsdienstoorlogen in Duitsland tussen protestanten en katholieken
1. Godsdienst
-Voltaire was tegenstander van deze godsdienststrijd
-Ieder mens heeft recht op zijn eigen geloof
-geloof in natuurwetten (deïsme)
-Koning Frederik de Grote (koning van Pruisen)
-Alle religies hebben gelijke rechten
-Verlicht absolute vorst; godsdienstvrijheid
2. Sociale verhoudingen
-Rousseau vond dat alle mensen van nature gelijk zijn
-Vrijheid van meningsuiting, drukpers, geloof, handel
-Tegen de standenmaatschappij
-Volgens Rousseau was het ontstaan van het privébezit de bron van alle ongelijkheid. Dit
was ontstaan na de landbouwrevolutie in de prehistorie
Verlichte denkers hadden kritiek op het absolutisme en gebrek aan burgerinspraak
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isagoumans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.91. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78310 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now