Samenvatting kennistoets
Sociale Wetenschap:
Zelfmanagement en therapietrouw bij Diabetes Type 1:
De essentie van zelfmanagement is dat de patiënt zelf bepaalt welk behandeldoel hij wil bereiken en
op welke manier. De patiënt staat aan het roer, de arts is daarin ondersteunend.
Voorwaarden voor zelfmanagement zijn dat de patiënt inzicht heeft in de besluitvorming en daar ook
een stem in heeft, inzicht heeft in het karakteristieke verloop van de ziekte, in staat is zelf oplossingen
te zoeken en vertrouwen heeft in eigen kunnen.
Zelfmanagement verwijst naar de taken die een individu moet ondernemen om zijn leven met een of
meer chronische aandoeningen te leiden.
Zelfmanagement heeft een positief effect op het zelfvertrouwen en een gunstig effect op de
gezondheidstoestand en kwaliteit van leven.
Wat ook van invloed is op de therapietrouw is de aard en de behandeling van de ziekte, hoe
complexer de behandeling of hoe langer het duurt, is deze moeilijker vol te houden. Daarnaast zijn de
motivatie, de opvattingen en de sociale invloeden van de patiënt van belang bij het volhouden van de
behandeling.
Empowerment: gaat over het stimuleren van het zelfstandig beslissingen nemen en het voor jezelf op
kunnen komen. (Denk aan het ruimte geven aan cliënten om ook te zeggen dat ze het ergens niet
mee eens zijn).
Wilskracht: het vermogen om je aandacht, emoties en verlangens te beheersen. Ook het vermogen
om te doen wat je moet doen, ook als je daar geen zin in hebt.
Mensen met diabetes hebben 2x zo veel kans op het krijgen van depressieve klachten. Dit hangt
waarschijnlijk samen met een verhoogde kwetsbaarheid (door psychologische en biologische
factoren).
Kenmerkend voor diabetes is de noodzaak tot dagelijkse en levenslange intensieve zelfzorg, daarnaast
zijn er nog wat complicaties die zorgen voor een grotere zorglast, wat mensen nog vatbaarder maakt
voor het ontwikkelen van depressieve klachten.
Psychologische en sociale factoren spelen een belangrijke rol in het proces van zelfmanagement.
Hierbij gaat het om meer dan alleen kennis van de patiënt, namelijk ook en vooral om percepties,
attitudes, emoties en sociale steun.
Voordelen van zelfmanagement:
- Positief effect op het zelfvertrouwen
- Gunstig effect op de gezondheidstoestand en kwaliteit van leven
Nadelen van zelfmanagement:
- Lichamelijke conditie: dit kan het oefenen moeilijk maken, de chronische ziekte of
comorbiditeit vormt concrete belemmeringen.
- Wat de patiënt denkt: de ideeën en opvattingen van de patiënt over de aandoening en het
oefenen
, - Motiverende en belemmerende factoren: hieronder vallen gebrek aan feedback en gevoelens
van hulploosheid.
Zelfmanagementeducatieprogramma’s:
Er zijn vaak veel taken van zorg nodig bij chronisch zieken, daarom zijn er speciale
zelfmanagementprogramma’s ontwikkeld. Groepseducatie en zelfmanagementprogramma’s voor
groepen hebben een beter resultaat dan individuele educatie.
Zelfmanagementprogramma’s specifiek voor diabetes hebben als voordeel dat deelnemers veel
herkenning vinden en veel ziekte specifieke praktische tips en oplossingen kunnen uitwisselen.
MIEP:
Multidisciplinair intensief educatie programma voor mensen met diabetes (MIEP). MIEP is een
zelfmanagement programma voor mensen met diabetes voor wie reguliere zorg en educatie
onvoldoende zijn gebleken.
- Het programma beslaat 10 weken, 1 dag per week
- Deelnemers stellen zelf hun doelen en prioriteiten
- Het multidisciplinair team ondersteunt de deelnemers bij het vinden van strategieën om hun
problemen aan te pakken en bij het overwinnen van barrières.
- Onderwerpen die aan bod komen zijn:
Diabetes
Zelfcontrole
Zelfregulatie (van de diabetes)
Dieet
Activiteiten en werk
Sport en inspanning
Voetzorg
Psychosociale aspecten
Copingstrategieën
Zelfmanagement
Tijdens de cursus wordt een leercyclus gehanteerd die theorie en praktijk integreert:
- Informatie
- Groepsdiscussie of instructie
- Doelen formuleren en een plan maken voor toepassing thuis
- Evaluatie
Er wordt aanbevolen om bij iedere patiënt met DM1 een educatieprogramma over het gebruik van
koolhydraten/ insuline ratio, correctiefactor en het juist berekenen van de KH intake te overwegen.
De website Diabeter ondersteunt ook in het beter omgaan met diabetes.
Oorzaken van stress:
Stressor: stressvolle stimulus of situatie
Traumatische stressor: een situatie die iemands geestelijke of lichamelijke veiligheid bedreigt en
daardoor gevoelens van angst, afschuw of hulpeloosheid oproept.
Chronische stressoren: toestand van stressvolle arousal (activatietoestand van het centrale en
autonome zenuwstelsel) die langere tijd aanhoudt.
Traumatische stressoren:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zarahensen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.75. You're not tied to anything after your purchase.