Class notes
College aantekeningen Stemstoornissen 2 (LOVB17STEM2 / LOZB17STEM2)
- Course
- Institution
- Book
Aantekeningen van hoorcolleges, flitscolleges en gastcolleges van het vak Stemstoornissen 2.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: lotterozema • 4 months ago
Seller
Follow
MarleenElise
Reviews received
Content preview
SAMENVATTING HOORCOLLEGES STEMSTOORNISSEN 2 (2022/2023)Hoorcollege 1: Psychogene stemstoornissen .
Niet-organische stemstoornissen Organische stemstoornissen
Gebruiksgerelateerd (functioneel) Aangeboren/congenitaal
o MTD: Abnormale patronen o Laryngaal web
spierspanning (hyper- o Sulcus glottidis
functioneel). Infectieus/inflammatoir
o Habitueel (hypofunctioneel) o Laryngitis
o Ventriculaire fonatie: Met de Acuut
valse stemplooien. Chronisch
Psychisch gerelateerd Refluxlaryngitis
o Psychogene afonie/dysfonie o Noduli
Geslachtsgerelateerd (genderdysfonie) o Poliep
Leeftijdsgerelateerd o Cycste
o Mutatiestoornis, puberfonie o (Reinkes) Oedeem
o Presbyfonie/menopauzale o Contactulcus/granuloom
stem Nieuwvorming/neoplastisch
Ideopatisch o Papillomatosis
o Paradoxale stemplooi- o Hyperkeratosis/leukoplakie
beweging (inspiratoir foneren o Tumor (malgine)
of stridor) Neurologisch/neurogeen
o Stemplooiparalyse
Organische stemstoornis = Stemstoornis die o N. laryngeus superior
kan worden vastgesteld of kan worden paralyse
uitgesloten tijdens een KNO-onderzoek. o Spasmodische dysfonie
Habituele stoornis = Stoornis veroorzaakt door o Stemtremor
overbelasting van de spreekstem. o Centraal neurologische
Mutatiestoornissen = Stoornissen gerelateerd stoornissen (ALS, Parkinson)
aan leeftijd, geslacht & puberteit. Hormonaal
Psychogene stemstoornis = Stemprobleem Traumatisch
waarbij iemand een stemstoornis heeft maar o Laryngeale bloeding /
eigenlijk zou die persoon gewoon stem moeten vasculaire letsels
kunnen geven; kan niet verklaard worden door o Laryngaal trauma
organische afwijkingen, stemplooien & Intern: thermisch,
arythenoïden normale structuur & normale chemisch, intubatie
mobiliteit. Extern: arythenoie
In de voorgeschiedenis is een samenhang dislocatie
tussen het ontstaan van de aandoening & Littekenvorming
psychosociale stressfactoren, emoties en/of Dysfonie na radiotherapie
psychologische conflicten gevonden.
Combinatie organische- of habituele stemstoornissen is mogelijk.
Man : Vrouw // 1 : 7 (vooral vrouwen 40-50 jaar of meisjes in puberteit)
Symptomen:
- Inspiratoir foneren: Praten op de inademing van je stem.
- Afonie: Geen stem aanwezig
- Dysfonie: Afwijkende stem
- Falsetstem: Hele hoge stem (te hoog)
- Een te lage stem
- Spastisch krakerig stemgeluid
,SAMENVATTING HOORCOLLEGES STEMSTOORNISSEN 2 (2022/2023)
Larynxbeelden bij psychogene afonie
1. 2. 3. 4.
1. Spastische contractie van alle adductoren van de stemplooien
2. Elliptische glottis
3. Fluisterstand van de stemplooien
4. Onvolledige glottissluiting
Therapie vormen:
Medisch
o Medicamenteuze ondersteuning (bv. lidocaïne spray)
o Endoscopische biofeedback
Logopedisch
o Reflexmatige of onbewuste fonatie opwekken (bv. lachen, hoesten, etc.)
o Relaxatie (bv. manuele facilitatie): Mobiel worden van larynx
Bij hypertone dysfonie: Te veel spanning, globusgevoel: Gevoel dat er iets in
de keel zit, opheffen foutieve compensaties, facilitatie bij slikken
Houding is belangrijk!
Contra-indicaties
- Diabetes
- Bepaalde psychogene klachten
- Osteoporose (botontkalking)
- Reuma
- Bestraalde larynx
o Counseling
o Inspiratoir foneren (bij valse stemplooien)
o Biofeedback: Extern instrument om aspecten van lichaamsfuncties weer te geven.
Elektromyografie (EMG)
Video beweging stemplooi
Weergeven akoestische informatie (toonhoogte, stemkwaliteit, volume)
o Visualisatie: In gedachten teruggaan naar situatie/gebeurtenis met normale stem.
Psychotherapie
o Analyse van actuele conflict
o Werken aan de door angst veroorzaakte remmingen
o Aandacht voor eventuele sociale angst van cliënt
Symptoomgerichte therapie = Therapie gericht op het herstellen van de stemfunctie
o Voordelen
Voorkomen van secundair ziektewinst
Patiënt kan normaler functioneren & beter meewerken aan bv. psychotherapie
o Nadelen
Verwaarlozing psychische problematiek
Recidiveren van stemstoornis
Handgreep van Bresgen inzetten bij mutatie falsetstem
,SAMENVATTING HOORCOLLEGES STEMSTOORNISSEN 2 (2022/2023)
Hoorcollege 2: Organische stemstoornissen .
200-220 sluitingen/trillingen per seconde stemplooien Vrouw
100-120 sluitingen/trillingen per seconde stemplooien Man
Anatomie & fysiologie .
Anatomie Larynx
Anatomie Glottis
GRBASI(D):
Breathiness - Heesheid
Dorsaal onvolledige glottis sluiting
o Lekkage van 5% is “normaal” bij vrouwen
o Heeft te maken met de hoek van het strottenhoofd.
Mannen meer een hoek (zichtbaar)
Vrouwen stomper (net als bij kinderen, niet zichtbaar)
Dof Roughness – Schor
Zwelling stemplooien Massaverschil stemplooien of
Randgolf minder prominent spanningsverschil (verlamming)
Sluiting minder abrupt Onregelmatig sluitingspatroon
Door functioneel verkeerd gebruik Organische afwijking
Wanneer is er sprake van een probleem?
- Als iemand last heeft
- Abnormale stemgeving (subjectief)
,SAMENVATTING HOORCOLLEGES STEMSTOORNISSEN 2 (2022/2023)
Onderscheid functioneel & organisch .
Aangeboren/congenitaal
Laryngomalacie: Verhard kraakbeen
Web (tussen stemplooien)
o Kan ook komen door operatie aan beide stemplooien Therapieresistent
Cyste: Opbouwfout van de ware stemplooien
Sulcus: Kleine groef die verlaging of verdieping van deel v.d. stemplooi veroorzaakt.\
Etiologie: Embryonale ontwikkeling
Infectieus/inflammatie
Laryngitis: Ontsteking van het strottenhoofd (larynx) door virus (of bacterie).
Chorditis: Ontsteking van de stemplooien.
Andere (bv. TBC)
Etiologie: Viraal, bacterieel, chemisch, medicamenteus, allergie, hyperreactief, toxisch
Nieuwvorming benigne (goedaardig) Nieuwvorming maligne (kwaadaardig)
Bloeding Planocellulair carcinoom
Poliep Andere (bv. rhabdomyosarcoom)
Stemplooiknobbels
Etiologie: Genetisch, toxisch, viraal
o Vooral kinderen & vrouwen
radiatie
(Reinkes) Oedeem: Zakjes met vocht.
o Rokers oedeem
Granuloom
Papilloom (HPV): Gezwel (niet
Neurologisch
normale celgroei) van het slijmvlies.
o Ontaarding (kanker) Larynxhelftverlamming
Etiologie: Traumatisch (bloeding, Centraal
poliep, stemplooiknobbels, granuloom), o ALS, MS, Parkinson, etc.
chemisch (poliep, stemplooiknobbels, Perifeer
granuloom, oedeem), toxisch (oedeem), o ??
anatomisch (stemplooiknobbels, Etiologie: Symptoom neurologische
oedeem), viraal (papilloom), secundair ziekte/syndroom (ALS, Parkinson, MS,
functioneel (stemplooiknobbels, myasthenia gravis), iatrogeen,
granuloom) nieuwvorming, viraal
Hormonaal
Geslachtshormonen
o Vrouwelijk: Oestrogeen/Progestron
o Mannelijk: Testosteron
Schildklier
o FT4 (thyroxine): Essentieel voor normale groei & ontwikkeling; hebben veel
effecten op metabole processen.
Groeihormoon
Etiologie: Natuurlijke variatie, ziekteprocessen
, Traumatisch HOORCOLLEGES STEMSTOORNISSEN 2 (2022/2023)
SAMENVATTING
Surmenage: Overbelasting
o Door keelschrapen, hoesten, kuchen, etc.
Geweld
Ongeval
Iatrogeen: Veroorzaak door medische handelingen (bv. intubatie).
Etiologie: Inwerkend geweld
Mannen hebben neiging om bij inzet van stem stemplooien tegen elkaar te gooien & dan
geluid te maken dit zorgt voor beschadiging
Woekering van weefsel Granuloom (ontstekingsreactie)
Opkomend maagzuur speelt een belangrijke rol
D1A glottis larynx carcinoom (weg lazeren of radiotherapie)
1 mildste variant
A aan één kant
Anamnese & diagnostiek .
Het consult
1. Anamnese
o Leeftijd, geslacht
o Klacht, beloop/variatie in de tijd, relatie keelklachten
o Dagelijks stemgebruik
o Voorgeschiedenis
o Beïnvloedende factoren
Lokaal (chemisch, gevoeligheid (allergisch, hyperreactief))
Extern (toxisch, medicamenteus, behandeling)
2. Diagnostiek
o Vragenlijst (bv. VHI; VFI)
o Perceptie (GRBASI(D))
o Metingen (DSI, fonetogram, aerodynamisch, akoestisch (AVQI))
o Beeldvorming (direct (bv. endoscoop), indirect (bv. spiegel), radiologisch)
o Videolaryngostroboscopie
3. Differentiaal diagnostiek (DD)
4. Behandeling / therapie
o Conservatief
Medicamenteus: Antibiotica (doxycycline), antacida (protonpompremmers;
omeprazol), corticosteroïden, antihistaminica (aerius), botox
Logopedie
o Chirurgisch
Therapeutische microlaryngoscopie: Standaard, exploratieve chordotomie,
augmentatie (extra volume; opvullen v.d. stemplooi), laser (vaatrijke tumoren,
kleine carcinomata)
Thyreoplastiek
Larynxextirpatie: TNM classificatie
5. Controle
o 2.5 – 4.5 dag stemrust
6. Eventueel terug naar DD als iets aangescherpt moet worden of iets niet klopt
, SAMENVATTING HOORCOLLEGES STEMSTOORNISSEN 2 (2022/2023)
Hoorcollege 3: Organische stemstoornissen en fonetogram .
Hormoonproducerende organen: Stemstoornissen t.g.v. hormonale stoornissen:
Hypofyse Hypothyroïdie
Schildklieren Hyperthyroïdie
Pancreas/alvleesklier Virilisatie van de vrouwenstem
Bijnieren
Ovaria
Testikels
Fonetogram: Metingen op de stemmogelijkheden in kaart te brengen
Hoe hard, zacht, luid, hoog, laag kan de stem
Norm fonetogram man: Norm fonetogram vrouw:
Dysfonia Severity Index (DSI)
Groep DSI Range Beschrijving
0 < - 2,0 Ernstig aanhoudende afonie: Patiënt heeft geen stem & is niet in
staat te foneren.
1 - 1,9 tot + 0,3 Constante dysfonie: Sporadische periodes van fonatie, afone
periodes kunnen voorkomen.
2 + 0,4 tot + 2,2 Gematigde dysfonie: Patiënt kan stem produceren, maar er zijn
frequente periodes van dysfonie.
3 + 2,3 tot + 3,3 Licht tot matige dysfonie: Minder frequente periodes van
gestoorde fonatie / licht aanhoudende dysfonie.
4 + 3,4 tot + 4,3 Lichte dysfonie: Sporadische momenten van dysfonie voor korte
periodes.
5 > 4,4 Geen dysfonie
Bij organische stemstoornis is het de taak van de KNO-arts om een medische diagnose te
stellen. Bij niet-organische stemstoornis is het de taak van de KNO-arts om een organische
probleem uit te sluiten.
Er is een relatie tussen reflux (= terugvloeien van zuur uit de maag) stemproblemen. Damp
van de reflux speelt een belangrijke rol.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MarleenElise. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.52. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
