Summary
Samenvatting Leerdoelen Inleiding Staats en Bestuursrecht (RGBUSBR002)
- Module
- Institution
Uitgewerkte leerdoelen van week 1 t/m 7 van het vak Staats- en Bestuursrecht aan de Universiteit Utrecht
[Show more]
Seller
Follow
vedadoelam
Content preview
Samenvatting staats- en bestuursrechtWeek 1
Publiekrecht
staats- en bestuursrecht: de rechtsbetrekking tussen enerzijds burgers en anderzijds
overheidsinstanties en tussen de overheidsinstanties onderling (verticaal)
Staatsrecht: Grondwet (Gw)
Bestuursrecht: Algemene Wet Bestuursrecht (Awb)
- Legaliteitsbeginsel
De overheid mag alleen optreden op basis van de wet
Positief aspect: handelen van een overheidsorgaan moet op basis van grondslag
Negatief aspect: de overheid mag niet buiten haar bevoegdheden gaan (niet buiten de grenzen van het
recht)
Positief-funderend:
- Vereiste van wettelijke grondslag
- Biedt het bestuur de bevoegdheid om in te grijpen
Negatief-begrenzend:
- Overheidsoptreden moet binnen de grenzen van het recht
- Stelt beperkingen aan de bevoegdheden van het bestuur
Democratische rechtsstaat: het legaliteitsbeginsel is aangevuld met het vereiste dat overheidsoptreden
een grondslag heeft in de wet, die mede is vastgesteld door de volksvertegenwoordiging.
Rechtszekerheid
Functies:
- Het voorkomen dat de overheid misbruik maakt van haar bevoegdheden;
- Het voorkomen van willekeurig overheidsoptreden;
- Het bevorderen van de rechtszekerheid;
- Het verwezenlijken van het democratisch ideaal;
- Het bijdragen aan de instandhouding van een geordende en op rechtsstatelijke en
democratische beginselen gegronde samenleving.
- Grondrechten
Fundamentele rechten die de vrijheden van burgers beschermen tegen overheidsoptreden
Spanningsveld: vrijheid van de burger dient gewaarborgd te worden – reikwijdte overheidsoptreden
Klassieke grondrechten: beogen een staatsvrije sfeer te scheppen, garanderen vrijheid voor de burger
tegenover de overheid (godsdienstvrijheid, vrijheid van onderwijs)
Sociale grondrechten: actieve houding overheid verwacht. (opgedragen zorgplicht van de overheid
voor de volksgezondheid)
- Machtenscheiding
, Wetgevende macht (regering + staten-generaal (volksvertegenwoordiging))
Uitvoerende macht (regering)
Rechtsprekende macht (rechters)
- onafhankelijke rechter
een neutrale derde die aan de hand van wetten en dergelijke beslist, niemand dient rechter in eigen
zaak te zijn
Naast toetsing aan legaliteitsbeginsel en grondrechten, wordt ook getoetst aan AWB en ongeschreven
regels van behoorlijk bestuur
- (democratie)
Niet noodzakelijk, alleen bij een democratische rechtstaat
Bevolking oefent beslissende invloed uit op de regering van het land
Eisen:
- actief kiesrecht: een ieder heeft het recht via verkiezingen invloed uit te oefenen op de
samenstelling van vertegenwoordigende colleges die bij de besluitvorming zijn betrokken
- passief kiesrecht: een ieder heeft recht te worden verkozen in die vertegenwoordigende
colleges
- een ieder heeft het recht om naar politieke machtsverwerving te streven
- een ieder heeft politieke grondrechten (uitingsvrijheid, vrijheid van vereniging)
- vertegenwoordigende colleges hebben invloed op de besluitvorming door middel van
(mede)beslissingsrecht vooraf of door de bevoegdheid tot controleren achteraf
- openbaarheid van besluitvorming en besluiten
- meerderheidsregel: in besluitvorming wordt de meerderheidsregel gehanteerd
- rechten van minderheden worden gerespecteerd
Eenzijdig bindende overheidshandelingen: handelingen (bijv. besluiten) die eenzijdig bindend worden
opgelegd door bestuursorganen aan burgers. De gelding van de handeling is niet afhankelijk van de
instemming tot wie de handeling is gericht.
Noodzaak: bestaan van een georganiseerde samenleving. Het bestuur kan sturing geven door middel
van bindende besluiten. Het staats- en bestuursrecht geeft regels waarmee dit soort beslissingen
democratisch gelegitimeerd zijn en daarom aanvaardbaar zijn. Zonder legitimatie zijn deze
handelingen niet bindend zonder toestemming, en niet aanvaardbaar.
Bronnen staatsrecht
- Grondwet
- Jurisprudentie
- Gewoonterechtelijke regels
- Geschreven regelingen (wetten/ algemene maatregelen van bestuur)
- Statuur voor het koninkrijk
Bronnen bestuursrecht
- Algemene Wet Bestuursrecht (Awb)
- Jurisprudentie
- Ongeschreven recht
- (inter)nationale wetgeving
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vedadoelam. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.40. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy revision notes and other study material for 14 years now
Recently viewed by you
