De verpleegkundig specialist als clinicus en zorgcoördinator
Examen:
1. Deel 1: individueel mondeling examen met open vragen
• Klinische casus met 5-tal openvragen (niet die van de examenopdracht)
• Toepassing en integratie van elementen aangeleverd door de cursus
• Examenduur = 30 minuten voorbereidingstijd; mondeling examen duurt 20 minuten
2. Deel 2: examenopdracht
• Individuele Case Study van maximaal 4000 woorden
• Beoordelingscriteria en template staan op Blackboard
LES 1: Principes van consultvoering
1. De relatie tot verpleegkundig specialist
Consultvoering komt in meerdere CanMEDS-rollen aanbod.
1. Klinisch expert en behandelaar: de VS organiseert en voert autonoom specialistische
en op evidentie gebrachte consulten uit bij de zorgvrager in (complexe) zorgsituaties
en stuurt deze bij on functie van de noden van de zorgvragers en zorgcontext.
2. Samenwerker: de VS voert intercollegiale en interprofessionele consulten uit & de VS
detecteert tijdens consulten vormingsnoden bij collega’s en patiënten en gaat
vervolgen opleidingstrajecten aan of ontwikkelt standaarden.
3. Communicator: de VS bezit doorgedreven communicatie- en consultatievaardigheden
om de noden en de behoeften van de zorgvragers; onbeantwoorde zorgnoden en
interrelationele conflicten bij zorgvragers te identificeren en te analyseren.
4. Gezondheidsbevorderaar: de VS engageert zicht tot het ontwikkelen, geven en
initiëren van patiënten educatie, counseling en verpleegkundige consulten.
2. Consultvoering
2.1 Wat is consultvoering?
Consultvoering = het gehele proces van specifiek probleem via diagnose en behandeling tot nazorg. De
aanleiding is vaak een klacht, gezondheidsvraag of zorg (hoeft geen medische problematiek te zijn,
bijvoorbeeld ‘ik kan mijn diagnose niet aanvaarden’). De patiënt raadpleegt de deskundige.
Definitie volgens RIZIV = ‘in een ‘verpleegkundig consult’ bepaalt u de gezondheidsprobleme n
van de patiënt en formuleert de zorgdoelen in overleg met de patiënt of zijn onmiddellijke
omgeving’.
2.1 Wat is effectieve consultvoering?
Effectief betekent:
• Doeltreffend, doelgericht
• Niet altijd hetzelfde voor de zorgvrager in vergelijking met de clinicus
o Zorgvrager: gehoord/ erkend worden
o Zorgverlener: informatie krijgen en overdragen
Balans tussen effectieve en efficiënte communicatie zoeken! Zo veel mogelijk informatie winnen en
geven, in zo min mogelijke tijd.
, 2
Consultmodel
Er zijn diverse consultmodellen als structurering van contact tussen VS/arts en patiënt. Een
consultmodel:
• Maakt anamnese en probleemoplossing nauwkeuriger
• Stelt ons in staat efficiënter te zijn in consultvoering (in minder tijd, maar output)
• Bevordert de samenwerking tussen clinicus en patiënt (geeft een bepaalde structuur)
• Vooral toepasbaar bij een nieuwe klacht/ problemen, geen medische urgentie (urgente setting
is een totaal andere context)
Groot aantal modellen beschikbaar in de literatuur: Calgary Cambridge Consultmodel (meest gebruikte
model!) & Consultmodel van Silverman.
3. Consultmodellen
3.1 Calgary Cambridge Consultmodel
Gebasseerd op 7 communicatietaken. Er staan er 5 in het midden met 2 aan de zijkanten.
1. Begin van het consult
2. Informatie inwinnen
3. Onderzoek doen en specifieke anamnese
4. Uitleg, advies en planning
5. Consult beëindigen
6. Structuur aanbieden
7. Relatie opbouwen met de patiënt
Bij communicatietaken horen ook communicatievaardigheden!
Actief luisteren
• Fundamentele vaardigheid
• Oprechte nieuwsgierigheid
• Patiënt kan boodschap brengen, voelt zich gehoord
• De drie kernelementen zijn:
o Luisterend aanwezig zijn
o Samenvatten
o Doorvragen
Luisterend aanwezig zijn
• Luisteren met onverdeelde aandacht
• Patiënt zoveel mogelijk ruimte geven voor verhaal
• Patiënt niet te vaak onderbreken in verhaal (indien de patiënt niet wordt onderbroken, kan
het verhaal snel verteld worden)
• Non-verbale cues geven die interesse en aandacht tonen (vermijd stoorbare factoren zoals
computergebruik, telefoon!)
Samenvatten
• Papegaaien = letterlijk verhaal van het patiënt herhalen
, 3
• Parafraseren = vat het verhaal van de patiënt samen vertelt met eigen interpretatie
• Synopsis = korte samenvatting dat voornamelijk terug te vinden in het EPD (heel vaak een
reductie van de verkregen informatie)
Dit verhoogt de nauwkeurigheid van de verkregen info, accentueert de samenwerking en voorkomt
misverstanden, ordent de gedachtegang van de patiënt en clinicus.
Doorvragen
Doorvragen in de diepte Doorvragen in de breedte
• Verhelderende vragen • Open vragen
• Binnen het gedachtenspoor • Buiten het gedachtenspoor
• Tot de kern van het probleem komen • Inzicht in context van het probleem
CAVE: geen waarom-vragen stellen! Dit geeft de patiënt erg sterk het gevoel dat hij/zij zich moet
verantwoorden voor bepaalde zaken.
Calgary Cambridge Consultmodel
Structuur van het consult (voor beide partijen belangrijk!)
1. Begin van het consult Structuur bieden:
2. Anamnese (voorwaarde om aan klinisch • Inzicht geven in de opbouw van het
onderzoek te beginnen!) consult (voor beide partijen houvast)
3. Klinisch onderzoek • Aandacht voor het gespreksverloop
4. Uitleg, advies en planning Relatie opbouwen:
5. Afsluiten van het consult • Vertrouwensband ontwikkelen
• De patiënt overal bij betrekken
• Non-verbaal gedrag aanpassen aan de
context en de omstandigheden
Begin van het consult
• Zorg dat je wel degelijk voorbereid bent! Bijvoorbeeld: bij een miskraam vragen hoe het met
de borstvoeding gaat
• Begroot de patiënt en stel jezelf voor, vraag de naam van de patiënt
• Probeer te weten te komen waarom de patiënt op consult komt
• Via open vragen peil je naar het volledige verhaal van de patiënt
• Exploreer hierbij ook de gedachten/ emoties
• Peil expliciet naar de verwachtingen van de patiënt
• Geef een korte samenvatting op hete einde van de anamnese
• Bepaal de verdere agenda van het consult
Informatie inwinnen/ anamnese
1. Hypothetisch deductief = mogelijk differentiaaldiagnosen (plausibiliteit is een zeer belangrijke
om mee te nemen!)
2. Schematisch gestuurd = soort van checklist maken (kan opgezocht worden in de literatuur)
3. Patroonherkenning = klinische blik zorgt ervoor dat patronen worden herkend
, 4
Er is een toenemende mate van ervaring en deskundigheid waardoor er een verschuiving plaatsvindt
van hypothetisch deductief naar patroonherkenning.
Klinisch onderzoek
• Bepaal vanuit de anamnese welke onderzoeken je zal uitvoeren, in functie van de
vooropgestelde differentiaal diagnosen
• Zorg ervoor dat de patiënt comfortabel is
• Voer het onderzoek correct uit doch met respect voor de patiënt (communicatie hierin zeer
belangrijk!)
• Vergeet de algemene inspectie niet (kijk naar de huidskleur, oedemen, ademhaling, houding
en voedingstoestand)
• Blijf met de patiënten communiceren tijdens het onderzoek
Uitleg advies en planning
• Volg het patiënten spoor: wat zijn de belangrijke dingen die deze patiënt moet mee hebben in
dit consult?
• Breng de informatie gefaseerd in kleine stapjes op maat van de patiënt
• Koppel steeds terug naar kennis, emoties en verwachtingen
• Toets regelmatig op patiënt alles begrijpt en stel de gelegenheid tot vraagstelling ook
tussendoor
• Kom tot een gezamenlijke besluitvorming en consensus met de patiënt
• Leg (indien nodig) een opvolgconsult vast
• Leg uit wanneer de patiënt zelf contact moet opnemen:
o Alarmsymptomen
o Wie contacteren? Verpleegkundige vaak een laagdrempelig contact
o Hoe contact opnemen?
Drie mogelijke uitkomsten na het geven van uitleg, advies en planning:
1. Autorithy based = clinicus beslist in eer en geweten wat volgens hem/haar het beste is
2. Patient decision = patiënt krijgt informatie, maar gaat zelf de keuze maken (vaak na het
consult)
3. Shared decision = clinicus en patiënt zoeken samen naar de beste opties
• Hardop nadenken
• Suggesties geven in plaats van instructies (dus niet instrueren van de patiënt)
• Patiënt stimuleren om actief deel te nemen (patiënt actief laten nadenken over
bepaalde zaken)
• Overleggen (‘ik hoor u dit zeggen, maar hoe ga je rekening houden met…’)
• Keuzes aanbieden
• Acceptatie nagaan
Consult beëindigen
• Vat de belangrijkste elementen van het consult kort samen
• Herhaal afspraken in verband met doorverwijzing, opvolging en alarmsignalen
• Check de consensus van de patiënt en neem afscheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mollll. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.