Samenvatting Extra theorie Management accounting blok 5
108 views 2 purchases
Course
Management Accounting
Institution
Avans Hogeschool (Avans)
Book
Management accounting
Extra theorie en uitleg voor het vak Management Accounting uit blok 5 voor de opleidingen AC/BE van de AAFM van Avans Hogeschool.
Dit document sluit aan bij de hoofdstukken die zijn behandeld in blok 5.
Hoofdstuk 1 – management accounting: plaatsbepaling en ontwikkeling.
§ 1.1 Plaatsbepaling van management accounting.
1.1.1: Management accounting en financial accounting.
Management accounting Dit vak houdt zich bezig met (vooral financiële)
informatieverschaffing aan de ondernemingsleiding ten behoeve van het nemen van
beslissingen en het beheersen van bedrijfsprocessen: informatieverschaffing.
Financial accounting Dit vak houdt zich bezig met de financiële verslaggeving gericht op
de oordeelsvorming en/of besluitvorming van derden (belanghebbenden) ten aanzien van de
organisatie: externe informatieverschaffing.
Overeenkomst management accounting en financial accounting De overeenkomst
tussen management en financial accounting is dat beide financiële informatie verschaffen.
Verschillen Verschillen tussen management accounting en financial accounting zijn:
De ondernemingsleiding heeft toegang tot alle interne informatie (management
accounting), belanghebbenden moeten afwachten op informatie of het recht op
informatie verkrijgen door wettelijke bepalingen zoals de publicatieplicht (financial
accounting);
Op interne berichtgeving zijn geen wettelijke regels van toepassing, bij externe
berichtgeving wel (Titel 9, boek 2 Burgerlijk Wetboek);
De frequentie bij interne informatie is vrijwel doorlopend, bij externe informatie is deze
periodiek;
Interne informatieverschaffing is veelal gedetailleerder dan externe
informatieverschaffing;
Interne informatie is sneller beschikbaar voor de ondernemingsleider dan de externe
informatie is voor de belanghebbenden;
Bij externe informatieverschaffing kan de neiging ontstaan de informatie rooskleuriger
voor te doen dan daadwerkelijk het geval is (creatieve accounting), bij interne
informatieverschaffing speelt dit vaak niet.
Zie tabel 1.1 op blz. 17 voor een overzicht van bovenstaande verschillen.
1.1.2: Relatie met andere vakgebieden.
Financiering Dit vakgebied draagt bij aan management accounting in de vorm van een
techniek om de relevante vermogenskostenvoet te bepalen die gebruik wordt bij contante
waarde berekeningen voor beslissingscalculaties.
Financieringsprobleem in enge zin Hiermee wordt de samenstelling van vermogen
(passiefzijde van de balans) verstaan.
Financieringsprobleem in ruime zing Hieronder wordt ook de manier van investering
begrepen (actiefzijde én passiefzijde van de balans).
1
,Statistiek Dit vakgebied kan een bijdrage leveren om in een situatie van onzekerheid toch
verantwoorde managementbeslissingen te nemen.
Organisatiekunde Dit vakgebied kan behulpzaam zijn om te bepalen of de financiële
overzichten ook tot het realiseren van de ondernemingsdoelstellingen leiden.
Psychologie Zie organisatiekunde.
Zie figuur 1.1 op blz. 18 voor een overzicht van management accounting en andere
vakgebieden.
§ 1.2 Historische ontwikkeling van management accounting.
Boekhouding de bedrijfsadministratie vormt de basis van (management) accounting. Drie
uitvindingen hadden een belangrijke invloed op de ontwikkeling van het boekhouden: de
kunst van het schrijven (+/- 3.000 jaar voor Christus), het ontstaan van geld als ruilmiddel
(+/- 700 jaar voor Christus) en de uitvinding van het perkament (+/- 190 jaar voor Christus).
Van hoeveelheidsadministratie ontwikkelde de boekhouding toen tot de registratie van
ontvangsten en uitgaven (vermogensbepaling).
Summa de arithmetica, Geometria Proportine e Proportionalita Het oudste gedrukte
boek, geschreven door de Italiaanse monnik monnik Pacioli. Dit boek handelt over het
systeem van dubbel boekhouden, waardoor registratie van bezittingen, schulden en eigen
vermogen in een grootboek mogelijk wordt. Later heeft Simon Stevin een bijdrage geleverd
aan de internationale verspreiding van dit systeem.
Kostprijsberekening (cost accounting) De eerste pijler voor het vak management
accounting, ontstaan door de impuls van de vermogensbehoeften op de kapitaalmarkt. De
industriële revolutie zorgde voor een toename van het aantrekken van gelden via de
effectenbeurs doordat de stoommachines en fabriekshallen zeer grote bedragen vergden.
Met name in de periode 1800 – 1920 kende de cost accounting een bloeiperiode. In de
twintigste eeuw kreeg de cost accounting nieuwe impulsen door de introductie van ‘scientific
management’ door F.W. Taylor.
Multiproduct-ondernemingen Dit zijn verticaal geïntegreerde en gediversifieerde
ondernemingen die in de twintigste eeuw op komst een lieten zien. Door de opkomst van
deze ondernemingen ontstaan verdere toerekeningsvraagstukken met betrekking tot de
verdeling van kapitaal aan divisies en investeringen. In de loop van de jaren heeft
management accounting zich hierdoor ontwikkeld van een kostprijsbepalingssysteem naar
een geïntegreerd informatiesysteem.
§ 1.3 De contigencybenadering.
Contigencybenadering Benadering waarbij ervan wordt uitgegaan dat iedere
onderneming haar eigen bijzondere kenmerken heeft en daarom behoefte heeft aan
maatwerkoplossingen op het gebied van kostprijs- en winstbepaling, van
beslissingscalculaties en van de beheersing van bedrijfsprocessen.
2
, 1.3.1: Aard van de ondernemingsactiviteiten.
Waardecreatie Dit vindt plaats wanneer de opbrengst van outputs (getransformeerde
inputs) hoger is dan de betaalde inkoopprijzen van de inputs.
Vier soorten Aan de hand van de inputs, het transformatieproces en outputs zijn er vier
soorten ondernemingen te onderscheiden:
Landbouw en extractie;
Industrie;
Handel;
Dienstverlening.
De aard van de ondernemingsactiviteiten oefent invloed uit op de kostenstructuur en
complicaties die kunnen ontstaan bij de kostprijsberekening. Ook voor de beheersing is het
onderscheid naar bedrijfsactiviteiten relevant.
Zie voorbeeld 1.1 op blz. 21.
1.3.2: Grootte van de onderneming.
Kleine ondernemingen Het management-accountingsysteem zit opgeslagen in het hoofd
van de eigenaar.
Grote ondernemingen Een geformaliseerd management-accountingsysteem is van
toepassing.
1.3.3: Mate van onzekerheid.
Consumentenvoorkeuren Consumenten hebben constant nieuwe voorkeuren, wat leidt
tot een bepaalde mate van onzekerheid. De levenscyclus van een product wordt korter,
waardoor de onderneming wordt gedwongen voortdurend aan research and development te
doen en uitgebreide marketingsplanningen te plegen.
Scherpere concurrentieverhoudingen Deze leiden tevens tot een bepaalde van
onzekerheid, met name door het wegvallen van economische grenzen.
Verandering in de wetgeving Deze resulteren in aanpassingen, bijvoorbeeld op het
gebied van milieu en gezondheid.
1.3.4: Ondernemingscultuur.
Ondernemerscultuur Manier waarop medewerkers met elkaar omgaan. In het kader van
management accounting is vooral van belang hoe de gezagsverhouding tussen managers
en ondergeschikten ingevuld wordt. In een ‘vrije’ cultuur zijn strenge budgetprocessen niet
op hun plaats, omdat deze als inbreuk op de handelingsvrijheid van de medewerkers worden
ervaren.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Nielsbuijs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
