Summary
Samenvatting Geschiedenis Tijdvak 6 en 7 vwo 4
- Course
- Level
- Book
Methode Geschiedenis Werkplaats Noordhoff uitgevers vwo 4 tijdvak 6 en 7 (hoofdstuk 6 en 7)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
kimvanwieren1
Content preview
Geschiedenis samenvattingTijdvak 6 (H6) - Regenten en Hervormers
Paragraaf 1
KA: Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een
wereldeconomie.
De reis van Nederland naar Indië was een gevaarlijke tocht, bij de eerste poging verdween
dan ook een schip door onbekende kliffen en stormen. Dit was de reis naar Azië langs Kaap
de Goed hoop. Later voeren 3 schepen onder leiding van Cornelis de Houtman richting Java.
1 schip daarvan heeft de reis niet overleefd en daarnaast zijn velen overleden door ziektes
als malaria en scheurbuik. Wel was er weinig winst.
Later was er de ene na de andere handelsreis naar Java en de Molukken. Hier waren
winstgevende specerijen aanwezig die alleen op de Molukken groeide. Maar al snel ontstond
er veel concurrentie de winsten daalden scherp daarom werd de VOC opgericht. er
kwam een monopolie op de handel met India, alleen de VOC mocht daar handeldrijven.
hierbij kwam langzaam het handelskapitalisme op.
Bij dit systeem van handelskapitalisme hielden koopman-ondernemers zich bezig met handel
en nijverheid en investeerden zij hierbij een deel van hun winst in hun onderneming.
Privileges VOC:
- Verdragen sluiten met vorsten
- Oorlog voeren
- Veroverde gebieden besturen
De VOC verhandelde aandelen om geld te krijgen om de reizen te kunnen betalen. De
aandeelhouders waren de eigenaren. In Azië was de hoogste bestuurder de gouverneur-
generaal.
Jan Pieterszoon Coen stichtte in 1619 het hoofdkwartier van de VOC in de nieuwe stad,
Batavia. Veel Molukse eilanden werden met geweld veroverd, ook moesten ze verplicht
contracten sluiten waarin stond dat ze de specerijen alleen aan de VOC mochten leveren.
Ook de Bandaeilanden waren een prooi voor de VOC, hier groeiden als enige muskaatnoten.
Hier werd bijna de gehele bevolking vermoord door het leger dat hier kwam.
De VOC richten veel factorijen op, hierdoor kregen ze een uitgebreid handelsnetwerk. Ze
haalden textiel uit Japan en koffie uit China. VOC was in de 17e eeuw veruit het grootse en
rijkste bedrijf ter wereld.
Al deze handelsrelaties zowel binnen als buiten Europa leidden tot een beginnende
wereldeconomie. De EU haalden later in Afrika goud en slaven, die moesten werken op
plantages (suiker, tabak, cacao, koffie). De producten gingen weer naar de EU.
, 1621: West-Indische Compagnie (WIC) werd opgericht. Hielden zich vooral bezig met
kaapvaart (= piraterij met toestemming van de overheid). Ze moesten de Spaanse aanvoer
van goud en zilver stoppen en Spanje financieel uitputten. Erg winstgevend is de WIC niet
geworden, dit door de vele Europese concurrentie. Ook maakten zij gebruik van Driehoeks
handel.
Paragraaf 2
KA: De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel
opzicht van de Nederlandse Republiek: de Gouden eeuw
Door de opstand hadden de Nederlandse gewesten en steden hun zelfstandigheid
behouden. Vanaf de buitenkant leek Nederland een eenheid, maar wanneer er iemand
binnen kwam gedroegen de gewesten zich als 7 aparte staatjes. De regenten (= bestuurder)
hadden de macht.
De regenten benoemden ook elkaar de bestuurs-banen bleven in een kleine kring van
families. De steden werden geleid door een vroedschap (= een college van 20/40 regenten).
Zij benoemden bijv. de burgemeesters. Adel had meer macht in het oosten, maar alsnog was
er geen enkel land waar de burgerij zoveel macht had als in de Republiek.
De stadhouders hadden de hoogste functie in de gewesten (er waren dus 7). Tot de 18e
eeuw waren ze allemaal familie van Willem van oranje, daardoor hadden ze nog meer
aanzien want Willem had veel goede dingen gedaan voor de republiek. De stadhouder van
het gewest Holland was de machtigste man in de republiek. Hij mocht bijvoorbeeld regenten
benoemen en hij hield zich bezig met het leger en de vloot.
Er was een strijd tussen prinsgezinde regenten en staatsgezinde regenten. Prinsgezinde
waren erop tegen dat de stadhouder de macht had.
De Staten-Generaal was de enige overheidsfunctie die voor de hele republiek gelden. Ze
konden pas besluiten nemen als alle gewesten ermee instemden. Maar omdat Holland ze
machtig was (veel geld in het laatje bracht) kregen zij vaker hun zin.
De landsadvocaat of raadspensionaris de belangrijkste man Hij vertegenwoordigde Holland
en hield contact met het buitenland.
Taken van de Staten-Generaal waren:
- besluiten maken over buitenlandse politie
- in- en uitvoerrechten
- leger en vloot
- bestuurde Generaliteitslanden
De Republiek was dankzij haar rijkdom en welvaart in de handel een militaire grootmacht. Ze
hadden maar weinig inwoners maar door huursoldaten hadden ze een groot leger.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimvanwieren1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.49. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now