Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen
Samenvatting van het vak ontwikkelingspsychopathologie van de Minor Jeugd. Dit vak werd gegeven in het tweede blok van de minor en is samengevat aan de hand van de lesweken waarin de hoofdstukken werden besproken.
Week 1
Hoofdstuk 1: Introductie
Ontwikkelingspsychopathologie
Definitie ontwikkelingspsychopathologie: de wetenschappelijke discipline die onderzoekt hoe
psychische stoornissen ontstaan en zich ontwikkelen.
Ontwikkelingspsychopathologie is iets anders dan psychiatrie. De psychiatrie is een medische
discipline die zich bezighoudt met onderzoek, diagnose en behandeling van psychische stoornissen.
Omdat zo veel verschillende factoren een rol spelen bij het ontstaan en het beloop van psychische
stoornissen, gebruikt de ontwikkelingspsychopathologie de inzichten van verschillende disciplines:
- De ontwikkelingspsychologie (de normale ontwikkeling)
- De klinische psychologie (de afwijkende ontwikkeling)
- De pedagogie (de opvoeding)
- De kinderpsychiatrie (psychiatrische ziekten)
- De biologie (erfelijkheid en lichamelijke rijping)
- De sociologie (maatschappelijke processen)
- De antropologie (culturele normen en waarden)
- De epidemiologie (het voorkomen van ziekten en stoornissen onder de bevolking)
We spreken in dit boek over psychische stoornissen en niet over psychiatrische, omdat ‘psychiatrisch’
vaak in verband wordt gebracht met opnames in een instelling en het slikken van medicatie.
Kinderen met psychische aandoeningen hebben op een aantal vlakken moeite om zich ‘normaal’ te
gedragen, maar de meesten hoeven niet naar een kliniek en hoeven ook geen pillen te slikken. We
zetten ‘normaal’ vaak tussen aanhalingstekens omdat we met elkaar afspreken wat normaal is:
gedrag dat volgens de Nederlandse normen, waarden en verwachtingen niet te veel afwijkt van het
gemiddelde. ‘Normaal’ is, anders gezegd, een tijd- en plaatsgebonden begrip. In andere tijden en
andere landen wordt vaak anders over normaliteit gedacht dan hier en nu in Nederland.
Drie belangrijke thema’s uit de ontwikkelingspsychopathologie:
1. Vroeger en nu.
Iemands gedrag(smogelijkheden) worden in de loop van zijn leven complexer: een 17-jarige
kan meer dan een 4-jarige. Hoe ouder kinderen worden, hoe meer vaardigheden ze gaan
beheersen. Zo worden hun impulsbeheersing en emotieregulatie beter en gaan ze beter
nadenken, plannen en de gevolgen van hun gedrag overzien. Bij het veranderen en
complexer worden van hun gedrag spelen niet alleen de actuele verwachtingen en eisen die
aan hen worden gesteld een rol, maar ook vroegere ervaringen. Voorbeeld: de jongen die op
de basisschool is gepest, zal op de middelbare school een vriendelijk bedoeld plagerijtje
eerder negatief interpreteren dan de jongen die altijd veel plezier heeft gemaakt met zijn
klasgenoten. Wordt de gepeste niet meer gepest, of leert hij dat niet al het pesten als pesten
bedoeld is maar ook een plaagstootje kan zijn, dan kan hij anders terugkijken op zijn
verleden. Herinneringen beïnvloeden namelijk de waardering van bepaalde ervaringen, maar
andersom beïnvloeden ervaringen ook weer herinneringen: het is een in principe eindeloze
wisselwerking.
2. Een dynamisch gezichtspunt.
Wie ontwikkeling benadrukt, zegt daarmee ook dat je afwijkend gedrag of een psychische
stoornis niet wel of niet hebt, maar dat je er in wisselende mate en onder verschillende
omstandigheden meer of minder last van hebt. Ook kan gedrag dat in een bepaalde
leeftijdsfase normaal is, op latere leeftijd abnormaal worden. Voorbeeld: we vinden het
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xkrrstn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
