Hoorcolleges psychologie
Psychologie is de objectieve studie van de menselijke geest.
• De wetenschap van gedrag, mentale processen en functies van het brein.
• Uit het Grieks: psyche = geest en ologie= gebied van studie
• Dus letterlijk studie van de geest maar ook studie van gedrag
Verschil sociologisch vs. Psychologisch perspectief
bijv. Verkrachting/ moord.
Psychologie: wat zijn kenmerken van slachtoffers/daders. Welke omstandigheden leiden tot
zedendelicten (meer om individu dan de sociale relaties en groeperingen daaromheen zoals
bij sociologie)
Relevantie criminologie
• Verklaren van gedrag
• De rechtszaal
• Percepties/emoties
Historie
• Wilhelm Wundt als grondlegger (meten van reactietijd) > eerste echte
gedocumenteerde experiment
• Grondleggers kwamen uit verschillende disciplines.
Relevante centrale dilemma’s in de psychologie
• Vrije wil vs. Determinisme
o Hard determinisme, hard interdeterminisme, compatibilisme, libertarianisme
• Nature vs. Nurture
• Crimineel gedrag: Normaal vs. Pathologisch
,Hoorcollege 1B.1
Sociale Psychologie: de invloed van onze sociale en fysieke omgeving op ons gedrag, onze
gevoelens en onze gedachten
Verschillende aspecten
Sociale invloed: hoe wordt ons gedrag beïnvloed door de omgeving? (probleem 1)
Sociale cognities: Hoe interpreteren we onze omgeving en hoe beïnvloedt dit ons
gedrag?
Aantrekkelijkheid en relaties met anderen: waarom mogen we sommige mensen wel
en anderen niet?
Sociale cognities
Inattentional blindness
als je je focust op 1 ding mis je vaak andere belangrijke dingen. Je kunt niet overal tegelijk
aandacht voor hebben.
Aandacht
(inschatten van) Belangrijkheid
Efficiëntie
Percepties van anderen
Mentale processen die we gebruiken om een oordeel te vellen over anderen
1. Jouw percepties van anderen beïnvloeden jouw gedrag
2. Doel bepaalt de hoeveelheid & soort informatie
3. Sociale normen bepalen verwachtingen
4. Zelfbeeld bepaalt percepties van anderen en je gedrag
Een ander proces hierbij is sociale categorisatie:
Op basis van fysieke aantrekkelijkheid & impliciete persoonlijkheidstheorie (een netwerk van
aannames die wij maken over mensen ten aanzien van de relatie tussen verschillende
eigenschappen en gedrag)
relevantie voor de Criminologie (wermink et al.)
Verschillen in de straftoemeting op basis van uiterlijke kenmerken
o Wel/niet-Nederlands uiterlijk
o Wel/niet beheersing Nederlandse taal
o Gender
Fouten in strafrechtelijk onderzoek (bijv. killer clown)
, Aantrekkelijkheid
Wat bepaalt dat?: proximiteit, fysieke aantrekkelijkheid & gelijkenis
1. Proximiteit & mere exposure effect
Bekendheidsprincipe: Herhaalde blootstelling = toename in aantrekkelijkheid bij toename in
presentatie persoon of bijv muzieknummer.
Online dating gooit wat (positieve) roet in het eten
2. fysieke aantrekkelijkheid
Dit beïnvloedt:
Aantrekkingskracht
Eerste indrukken
Frequentie van daten
Populariteit
Succes (in carrière)
3. Gelijkenis
Birds of a feather flock together/ Opposites attrack > dit klopt over het algemeen niet.
In het echt is het zo dat mensen naar gelijkenissen zoeken en dat tegenpolen elkaar
afstoten.
Redenen voor succes
Waarom blijven mensen bij elkaar? Succesvolle ingredienten (onder andere):
Redelijkheid & billijkheid
Openheid > Zelfonthulling
Overeenstemming
Communicatie
Redenen voor mislukking
Radio positieve vs. Negatieve interacties
Ontrouw > jaloezie
Relevantie voor criminologie
Ongezonde relaties kunnen de oorzaak van veel conflicten en dus ook criminaliteit zijn, o.a.:
Geweldsdelicten
Geweld in relaties
+ 84.000 incidenten van huiselijk geweld, per jaar in Nederland
Iedere maand sterft er iemand in NL aan huiselijk geweld, 66.000 vrouwen/jaar
‘worldwide’
Meest serieuze vorm van huiselijk geweldsuiting = moord > wordt vaak mee gedreigd
maar kan gerealiseerd worden als partner de relatie beëindigt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 553913av. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.