100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting Taal en taalwetenschap hoofdstuk 11 t/m 20 $5.03
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Hogeschool Windesheim (HW)
  4.  
  5. Taalkunde 3

Samenvatting

Samenvatting Taal en taalwetenschap hoofdstuk 11 t/m 20

13 beoordelingen
 36 keer verkocht
  • Vak
  • Taalkunde 3
  • Instelling
  • Hogeschool Windesheim (HW)
  • Boek
  • Taal en taalwetenschap

Dit is een samenvatting van taal en taalwetenschap, de tweede editie (2015). ISBN9780470672136. Deze samenvatting gaat van hoofdstuk 11 tot en met hoofdstuk 20, taalkunde 3 van het Windesheim in Zwolle.

Laatste update van het document: 8 jaar geleden

Voorbeeld 6 van de 32  pagina's

Document informatie

  • Nee
  • Hoofdstuk 11 t/m 20
  • 13 oktober 2016
  • 13 oktober 2016
  • 32
  • 2016/2017
  • Samenvatting

Onderwerpen

  • taalkunde
  • taalwetenschap
  • taal
  • jan don
  • kees hengeveld
  • tweede editie
  • wiley blackwell
  • isbn9780470672136
  • nederlands
  • lerarenopleiding
  • anne e baker

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Geschreven voor

  • Hogeschool Windesheim (HW)
  • Lerarenopleiding Nederlands 2e graads
  • Taalkunde 3
Alle documenten voor dit vak (2)

13  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: sbusscher • 2 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: danaprins • 4 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: wvanmeuwen • 4 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: jsbloemhof • 5 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: floortjekerkhove • 5 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: lisannekickken84 • 5 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: bodinepenterman • 6 jaar geleden

Bekijk meer beoordelingen  

Verkoper

avatar-seller
daphnetensiethof

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Samenvatting
Taal en taalwetenschap
HOOFDSTUK 11 t/m 20




ANNE E. BAKER, JAN DON EN KEES
HENGEVELD


1

,Inhoud
11. Woordenschat ...................................................................................................................... 5
11.1 Inleiding .......................................................................................................................... 5
11.2 Wat is een woord? ......................................................................................................... 5
11.3 De relatie tussen woordvorm en betekenis.................................................................... 5
11.4 Inhouds- en functiewoorden ........................................................................................... 5
11.5 Het lexicon ...................................................................................................................... 6
11.6 Soorten lexicale informatie ............................................................................................. 6
11.7 Woordenboeken ............................................................................................................. 6
11.8 Betekenis en betekenisrelaties ...................................................................................... 6
11.9 Betekenisbeschrijving ..................................................................................................... 7
11.10 Woorden over grenzen en talen ................................................................................... 7
12. Woordvorming ...................................................................................................................... 8
12.1 Inleiding .......................................................................................................................... 8
12.2 De interne structuur van woorden .................................................................................. 8
12.3 De functies van woordvorming ....................................................................................... 8
12.4 Derivatie .......................................................................................................................... 8
12.5 Flexie .............................................................................................................................. 9
12.6 De vormen van de morfologie ........................................................................................ 9
12.7 De structuur van woorden en hun betekenis ............................................................... 10
12.8 Verschillen tussen flexie en derivatie ........................................................................... 10
12.9 Verschillen tussen talen ............................................................................................... 10
13 Samenstellingen en uitdrukkingen ...................................................................................... 11
13.1 Inleiding ........................................................................................................................ 11
13.2 Structuur en betekenis van samenstellingen ............................................................... 11
13.3 Soorten samenstellingen .............................................................................................. 11
13.4 Incorporatie ................................................................................................................... 11
13.5 Idiomatische uitdrukkingen ........................................................................................... 11
13.6 De betekenis van idiomatische uitdrukkingen.............................................................. 11
14. Spreken en verstaan – spraakklanken .............................................................................. 13
14.1 Inleiding ........................................................................................................................ 13
14.2 Spreken ........................................................................................................................ 13
14.3 Spraakgeluid ................................................................................................................. 14
14.4 Horen en verstaan ........................................................................................................ 15
14.5 Spraakklanken .............................................................................................................. 15


2

, 14.5.1 Inleiding .................................................................................................................. 15
14.5.2 Pulmonische consonanten .................................................................................... 16
14.5.3 Niet-pulmonische consonanten ............................................................................. 17
14.5.4 Vocalen .................................................................................................................. 17
14.5.5 Diftongen ................................................................................................................ 17
14.5.6 Overige kenmerken ............................................................................................... 17
14.6 Spraaksynthese en spraakherkenning ........................................................................ 17
15. Klanksystematiek en fonologische processen................................................................... 19
15.1 Inleiding ........................................................................................................................ 19
15.2 Distinctiviteit .................................................................................................................. 19
15.3 klanksystemen .............................................................................................................. 19
15.4 distinctieve kenmerken ................................................................................................. 19
15.5 morfofonologische processen ...................................................................................... 19
15.6 grafemen en fonemen .................................................................................................. 20
16. Lettergrepen, klemtoon en intonatie .................................................................................. 21
16.1 Inleiding ........................................................................................................................ 21
16.2 De lettergreep: fonotaxis .............................................................................................. 21
16.3 Het woord: klemtoon .................................................................................................... 21
16.4 De zin: intonatie ............................................................................................................ 22
16.5 Ritme ............................................................................................................................ 22
17. Verschillen en overeenkomsten tussen talen .................................................................... 23
17.1 Inleiding ........................................................................................................................ 23
17.2 Overeenkomsten tussen talen ..................................................................................... 23
17.3 Genetische verwantschap ............................................................................................ 23
17.4 Taal en cultuur .............................................................................................................. 24
17.5 Taal en denken: de Sapir-Whorf-hypothese ................................................................ 24
18. Taalvariatie ......................................................................................................................... 25
18.1 Inleiding ........................................................................................................................ 25
18.2 Wat is een taal? ............................................................................................................ 25
18.3 Wat is een dialect? ....................................................................................................... 25
18.4 De bestudering van taalvariatie.................................................................................... 25
18.5 Taalvariatie en sociale factoren ................................................................................... 25
18.5.1 Plaats of regio ........................................................................................................ 25
18.5.2 Sociale klasse ........................................................................................................ 26
18.5.3 Etnische groep ....................................................................................................... 26
18.5.4 Leeftijd.................................................................................................................... 26

3

, 18.5.5 Sekse ..................................................................................................................... 26
18.6 Andere factoren: de situatie en de linguïstische context ............................................. 26
18.7 Taalvariatie en sociale betekenis ................................................................................. 27
19. Taalverandering ................................................................................................................. 28
19.1 Inleiding ........................................................................................................................ 28
19.2 Historische taalwetenschap ......................................................................................... 28
19.3 Het veranderingsproces ............................................................................................... 28
19.4 Sociale groepen in taalverandering ............................................................................. 29
19.5 De inbedding van veranderingen in het taalsysteem .................................................. 29
19.6 De waardering voor taalverandering ............................................................................ 29
20. Tweetaligheid ..................................................................................................................... 30
20.1 Inleiding ........................................................................................................................ 30
20.2 De tweetalige gemeenschap ........................................................................................ 30
20.3 Taalpolitiek.................................................................................................................... 31
20.4 Tweetalig onderwijs ...................................................................................................... 31
20.5 De tweetalige taalgebruiker .......................................................................................... 31
20.6 Tweetalig taalgebruik en interferentie .......................................................................... 31
20.7 Het ontstaan van nieuwe talen ..................................................................................... 31




4

,11. Woordenschat

11.1 Inleiding
Zinnen bestaan uit een aantal woorden. Bij sommige zinnen kan je makkelijk vast stellen uit
hoeveel woorden de zin bestaan. In zinnen als: Da’s een goed idee! is het al iets moeilijker
want tel je ‘’da’s’’ als één woord (das) of tel je het als twee omdat het een samenstelling is
van ‘dat’ en ‘is’. In dit hoofdstuk kijken we vooral naar: Wat is een woord?

11.2 Wat is een woord?
Vocaal: klinker
Consonant: medeklinker

Drie criteria:
- Klankvorm: Minimaal een klinker
- Syntaxis: Kunnen in verschillende plaatsen in de zin voorkomen
- Betekenis: Woorden kunnen niet worden doorbroken – je moet een woord opnieuw
uitspreken als je een fout maakt. Je kunt niet halverwege een woord
herstellen/verbeteren.

Clitisch element: woorden leunen tegen andere woorden aan : da’s ook wat. Dat is ook wat.
Dat is de gastheer. Blijft meer van over. T’is hier fantastisch. Is=gastheer.
Proclisis (vooraan)= ‘k zal me koest houden
Enclisis (midden in de zin)= ligt ’t in de koelkast?

11.3 De relatie tussen woordvorm en betekenis
In principe zijn woorden arbitrair = willekeurig. Paard heeft niks te maken met hoe een paard
eruitziet.
Je hebt ook onomatopeeën=kukeleku
Een gesproken/geschreven taal = arbitrair
Gebarentaal = vaak iconisch
De iconiciteit wordt soms pas duidelijk als je meer weet van een woord. Bijvoorbeeld: je
moet weten hoe een kat eruitziet om het gebaar kat te begrijpen.

Woorden zijn conventioneel. Iedereen weet wat een paard is. Ooit afgesproken, houden we
ons aan.
- Woorden berusten op sociale conventies (linksaf gaan = hand uitsteken)
Ideofonen: woorden om de situatie levendig te maken: wurr (het geluid van een omvallende
boom in een Australische taal)

11.4 Inhouds- en functiewoorden
Woorden op zich zijn zelfstandig, maar samen vormen ze zinnen. Woorden als: akkoord,
milieu, getekend en ministers zijn op zich losse woorden, maar samen met andere woorden
kunnen ze pas een zin vormen.

De ministers hebben het akkoord over het milieu getekend.

De woorden: de, hebben, het, over en het zijn in dit geval functiewoorden of
grammaticawoorden. Ze zorgen ervoor dat de zin klopt en de woorden met elkaar worden
verbonden. Inhoudswoorden zijn de woorden: akkoord, milieu, getekend en ministers.

5

, (kunnen uit een andere taal voortkomen) Inhoudswoorden zijn open woorden: iedereen kan
nieuwe inhoudswoorden verzinnen en dit kunnen leenwoorden worden voor andere talen. De
grammaticale woorden zijn daarentegen gesloten: je kunt geen nieuw grammaticaal woord
toevoegen.

Telegramstijl: voor de hand liggend taalgebruik als: papa knippen haar.

11.5 Het lexicon
Het lexicon: de verzameling woorden van een taal.

Lemma = trefwoord. Een woord kan meerdere lemma’s hebben. Als een betekenis van een
woord op een andere betekenis lijkt, is er één lemma. Als een woord twee totaal
verschillende betekenissen heeft, heeft een woord twee lemma’s etc.

De werkelijke eigenschappen van de woorden van een taal worden bepaald door de manier
waarop de leden van de taalgemeenschap als geheel die woorden gebruiken.

11.6 Soorten lexicale informatie
Woordenboeken geven lexicale informatie. Als je de ene taal naar de andere vertaalt,
kunnen daardoor fouten ontstaan.

Het theoretisch lexicon bevat minimaal:
- Een beschrijving van al die eigenschappen van woorden die niet volgens regels
kunnen worden afgeleid. Bijvoorbeeld: drinken-dronken. Het woord dronken kan niet
volgens regels worden afgeleid, maar is een uit-je-hoofd-leer-woord.
- Klemtoon van het woord. Áchteruitgang vs. Achterúitgang.

Een lemma is: trefwoord

11.7 Woordenboeken
Soorten woordenboeken:

Eentalige woordenboeken: de Van Dale, etymologische woordenboeken
Tweetalige woordenboek: bijv Frans-Nederlands
Frequentiewoordenboeken: hoe vaak komen bepaalde woorden voor in bepaalde soorten
teksten.
Thesaurus: woorden begripsmatig geordend. Bijvoorbeeld drank: water, thee, koffie, bier…
Concordantie: alle vindplaatsen in de vorm van het woord met een stuk context.
Het retrograde woordenboek: woordenboek van voor naar achter. Deugniet = teignued
Het beeldwoordenboek: visueel woordenboek.

Een tekst heet: corpus


11.8 Betekenis en betekenisrelaties
Het moeilijkste onderdeel van taalkunde is het weergeven van de betekenis van woorden.

Polysemie: samenhangende betekenis van een woord
Homoniem: één woord, andere niet samenhangende betekenissen



6

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daphnetensiethof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $5.03. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 65040 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Laatst bekeken door jou

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

NUR 2115 Fundamentals Exam 1 Study Guide

Samenvatting ·

(0)

Social and Organisational Psychology (IBP)

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

Paper Questions Services Marketing

Samenvatting ·

(0)

RST1501 Summary Notes Study Unit 1

Samenvatting ·

(0)

Resumen de sistemas de coordenadas

Interview ·

(0)

Chapter 6 AP Environmental Science Notes

Voordeelbundel ·

(0)

A & P NURSING MATERIALS COMPILED OFFER!!

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

ETHC 101 QUIZ 2 LIBERTY UNIVERSITY

Voordeelbundel ·

(0)

BLOQUE 7 EVAU HISTORIA DE ESPAÑA

$5.03  36x  verkocht
  • (13)
In winkelwagen
Toegevoegd