Summary
Samenvatting Literair Mechaniek
- Course
- Institution
- Book
Een samenvatting van het hele boek 'literair mechaniek, geschreven door Erica van Boven en Gillis Dorleijn.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
5 reviews
By: hajnijsse • 1 year ago
By: naomivanmarle • 3 year ago
By: laurakanis1 • 5 year ago
By: josboef • 5 year ago
By: elainedoeschot • 8 year ago
.
Seller
Followdaphnetensiethof
Reviews received
Content preview
SamenvattingLiterair Mechaniek
ERICA VAN BOVEN, GILLIS DORLEIJN
1
,Inhoud
1. Lyriek ................................................................................................................................... 5
1.1 De lyrische taalsituatie................................................................................................. 5
1.2 Lyrische passages ....................................................................................................... 5
1.3 Objectieve lyriek .......................................................................................................... 5
1.4 Poëzie .......................................................................................................................... 5
2. Verhalende teksten (epiek en dramatiek)........................................................................... 7
2.1 De dialogische taalsituatie ........................................................................................... 7
2.2 Inbedding ..................................................................................................................... 7
2.3 Verteller en verhaal ..................................................................................................... 7
2.4 Opzet ........................................................................................................................... 7
3. De poëtische functie van taalgebruik ................................................................................. 8
3.1 Taalfuncties ................................................................................................................. 8
3.2 De poëtische functie .................................................................................................... 8
3.3 Talige niveaus.............................................................................................................. 8
3.4 Iconiciteit ...................................................................................................................... 9
3.5 Intertekstualiteit............................................................................................................ 9
3.6 Tot slot ......................................................................................................................... 9
4. Metrum ................................................................................................................................. 10
4.1 ritme en metrum ............................................................................................................. 10
4.2 Klassiek metrum ............................................................................................................. 10
4.3 Germaans heffingsvers .................................................................................................. 10
4.4 Het metrisch vers ............................................................................................................ 11
4.5 Procedure voor het bepalen van het metrum ................................................................ 11
4.6 Conventionele metra ...................................................................................................... 11
4.7 Het niet-metrische vers en het metrisch proza .............................................................. 12
5. Klankherhaling...................................................................................................................... 13
5.1 Klankherhaling ................................................................................................................ 13
5.2 Rijm en rijmsoorten......................................................................................................... 13
5.3 Rijmschema’s ................................................................................................................. 14
5.4 Strofische vormen........................................................................................................... 14
5.5 De eenheid van de versregel en regelscheiding: enjambement ................................... 15
6. Stijlfiguren ............................................................................................................................. 16
6.1 Foregrounding ................................................................................................................ 16
6.2 Traditionele stijlfiguren ................................................................................................... 16
2
, 6.2.1 Stijlfiguren op woordniveau ..................................................................................... 16
6.2.2 Stijlfiguren op syntactisch niveau ............................................................................ 17
6.2.3 Stijlfiguren op semantisch niveau ............................................................................ 17
7. Beeldspraak ......................................................................................................................... 19
7.1 Beeldspraak: elementen en typologie ............................................................................ 19
7.1.1 Twee hoofdtypen: metafoor en metonymia ............................................................. 19
7.2 De metafoor in engere zin als semantische deviatie ..................................................... 19
7.2.1 Analyse van de metafoor in engere zin ................................................................... 19
7.3 Soorten overdracht ......................................................................................................... 19
7.4 Symbolen ........................................................................................................................ 20
8. Vertellen ............................................................................................................................... 21
8.1 vertellerstekst en persoonstekst..................................................................................... 21
8.2 Narratologie .................................................................................................................... 21
8.2.1 Klassieke en postklassieke narratologie ................................................................. 21
8.3 verteller en auteur........................................................................................................... 21
8.4 abstracte auteur en paratekst ........................................................................................ 21
8.5 auctoriaal, ik, personaal en afgezwakt auctoriaal .......................................................... 22
8.5.1 auctoriale vertelsituatie ............................................................................................ 22
8.5.2 auctoriale vertellers in verhalende gedichten .......................................................... 22
8.5.3 ik-vertelsituatie ......................................................................................................... 22
8.5.4 personale vertelsituatie ............................................................................................ 23
8.5.5 afgezwakte vormen van auctoriaal vertellen ........................................................... 23
8.6 andere typologieën ......................................................................................................... 23
8.7 jij-verhaal ........................................................................................................................ 24
8.8 meervoudige vertelsituatie ............................................................................................. 24
8.9 woordvoerders in poëzie ................................................................................................ 24
9. Gedachten, gesprekken, gezichtspunten ............................................................................ 25
9.1 Gedachten ...................................................................................................................... 25
9.1.1 Gedachteweergave in ik-verhalen en verhalen in de onvoltooid tegenwoordige tijd
........................................................................................................................................... 25
9.1.2 Soliloquium .............................................................................................................. 25
9.1.3 Presentatie van buitenaf .......................................................................................... 26
9.2 Gesprekken .................................................................................................................... 26
9.3 Visie ................................................................................................................................ 26
9.3.1 De verhouding tussen vertellen en focaliseren: verschillende vormen .................. 26
9.3.2 Visie en ideologie..................................................................................................... 26
3
, 9.4 Stilistische variatie .......................................................................................................... 26
10. Tijd ...................................................................................................................................... 28
10.1 Volgorde ....................................................................................................................... 28
10.1.1 Fabel en sujet ........................................................................................................ 28
10.1.2 Ordeningsprincipes ................................................................................................ 28
10.2 Duur .............................................................................................................................. 29
10.3 Tijdsverloop .................................................................................................................. 29
10.3.1 Verhalende poëzie ................................................................................................. 29
10.4 Spanning....................................................................................................................... 29
10.5 Ironie ............................................................................................................................. 30
10.6 Werkwoordstijden ......................................................................................................... 30
11. Motieven ............................................................................................................................. 31
11.1 Concrete motieven ....................................................................................................... 31
11.2 Abstracte motieven ....................................................................................................... 31
11.2.1 Verhalende gedichten ............................................................................................ 31
11.2.2 Lyriek...................................................................................................................... 32
11.3 Symbool- en beeldgebruik en thematiek ..................................................................... 32
12. Ruimte ................................................................................................................................ 33
12.1 Soorten ruimte .............................................................................................................. 33
12.2 Functie van de ruimte ................................................................................................... 33
12.2.1 Ruimte in lyriek ...................................................................................................... 33
13. Personages ........................................................................................................................ 34
13.1 Acteurs en personages ................................................................................................ 34
13.2 Opbouw van de personages ........................................................................................ 34
13.3 Functie van de personages .......................................................................................... 34
4
, 1. Lyriek
1.1 De lyrische taalsituatie
Kenmerken lyrische teksten:
- Monologische taalsituatie
- Geen gebeurtenissen, geen geschiedenis, geen verhaal
- Er is een ik (lyrisch subject)
- Uiting van emoties (momentaan, op dat moment)
- Richt zich tot een jij (apostrofe)
Exclamatio: uitroep. ‘O, oh, ach’
- Veel terug te vinden in de klassieke retorica
- Emotioneel effect
Ouderwets: archaïsch
Ironie: niet serieus.
Vaak worden teksten die archaïsch zijn geschreven in de moderne tijd gezien als ironisch.
1.2 Lyrische passages
Er komen lyrische passages voor in romans of toneelstukken, dus in een niet-
monologische taalsituatie. Belangrijk is dat het een apostrofe of exclamatio moet
bevatten, zowel als een uitdrukking aan gevoel dat moment gebonden is moet weergeven.
1.3 Objectieve lyriek
Er is subjectieve lyriek en objectieve lyriek. Veel moderne gedichten bevatten namelijk
niet meer de kenmerken van lyriek. Subjectieve lyriek is hierboven besproken.
Objectieve lyriek is afstandelijker. Er is een observerend ik, dat niet aanroept en uitroept,
maar observeert. Deze gedichten zijn vaak indirecter. Het lyrisch subject en de lyrische
emotie zijn moeilijker te vinden.
Lyrische truc: voeg ‘O’ toe aan een situatie.
Sententies: uitspraken die een algemene waarheid pretenderen te bevatten.
1.4 Poëzie
De dichter beslist wanneer we naar de volgende regel gaan. Bewust verdelen van zinnen in
versregels. (typografische aard)
Bezwaren:
- Onbevredigend dat dit het enige kenmerk is
- Prozagedichten hebben geen regelscheiding
Definitie niet mogelijk. Maar als je het over poëzie hebt, weet iedereen wat je bedoelt. Bij
onkruid weet ook iedereen wat je bedoelt, zonder dat er een specifieke definitie van is. Het is
een concept.
Het is dan ook vrij om te bepalen of iets poëzie is of niet, maar er zijn twee tegenwerkende
factoren.
5
, - Signalen die de tekst begeleiden (gedichtenbundel, titel)
- Institutionele context: een alledaags object kan de stempel kunst krijgen als het in
een museum staat. Zo werkt het met poëzie ook.
6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daphnetensiethof. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.77. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
47561 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now