Summary
samenvatting psychodiagnostiek in de gezondheidspsychologie
- Course
- Institution
samenvatting reader van psychodiagnostiek, dit is de versie voor gezondsheidspsychologie, een mastervak.
[Show more]
Seller
Follow
dirkjeso
Reviews received
Content preview
SamenvattingHoofdstuk 1
Psychodiagnostiek:
De Bruyn (1988)
‘Op wetenschappelijk verantwoorde wijze verzamelen van informatie omtrent de persoon en zijn
situatie met het oog op het nemen van beslissingen’ (het is een middel, geen doel).
Onderzoeksproces gericht op het doen van psychologische uitspraken over personen.
Psycholoog moet op de hoogte zijn van:
- Theorieën over psychische stoornissen
- Beschikbare onderzoeksmiddelen kennen en het toepassen
Doelen: beslissingen gericht op:
- Verbeteren van inzicht in het persoonlijke gedrag
- Versterken van houding en vaardigheden t.a.v. zelfzorg van de cliënt.
2 typen psychologen: Basispsycholoog en GZ-psycholoog.
Basis-ggz: twee groepen cliënten:
- Cliënten met relaties enkelvoudige psychische problemen
- Cliënten met meer complexe en chronische aandoeningen waarbij de focus ligt op het vinden
van een balans in het leven met een ziekte of aandoening
Hulpverlening binnen de gezondheidspsychologie: versterken van vermogen om je aan te passen en
je eigen regie te voeren in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven
(positieve gezondheid)
- Populatie: hulp verlenen aan specifieke groepen patiënten (revalidatie, diabetes, etc.) en
hulpverlening bij mentale gezondheidsklachten als gevolg van een chronische ziekte:
eenzaamheid, pesten, rouw.
Verschillende werkvelden van de gezondheidspsycholoog:
- Huisartsenpraktijk praktijkondersteuner POH
o Kleinschalig diagnostiek, beeld verkrijgen van:
Primaire klachten
Persoonlijkheid
- Binnen ziekenhuis, revalidatiecentrum of verpleeghuis
o Uitgebreidere diagnostiek
o Begeleiding bij ziekten
o Neuropsychologische testen bij geheugenproblemen
o Angst en spanning testen bij chronische zieken
o SOLK onderzoeken
o Arbeidsbelastbaarheid
- Ondersteuning als leefstijlcoach bij bevorderen mentale en fysieke gezondheid
,Rol van gezondheidspsycholoog: bescheiden bij inventariseren van psychologische kenmerken voor
wetenschappelijk gefundeerde uitspraken over klachten. Ze komen in aanraking met patiënten met
mildere mentale klachten.
Procedures van verwijzing, doorverwijzing en multidisciplinaire samenwerking: verwijzing gaat
doorgaans via huisarts/medisch specialist. Intake: is cliënt aan juiste adres? Evt. volgt daarna een
doorverwijzing wanneer een behandeltraject elders noodzakelijk blijkt. Ook is een multidisciplinaire
benadering mogelijk: voorwaarde is dat de disciplines op de hoogte zijn van de basale theoretische
uitgangspunten en het vakjargon van de andere disciplines. Ook zijn adequate sociale vaardigheden
een vereiste om binnen een multidisciplinair team psychodiagnostiek te kunnen verrichten.
Doelen van de diagnostiek door de gezondheidszorg -psycholoog en POH
- Is de aangemelde patiënt aan het juiste adres?
- Aard en ernst van de klachten onderzoeken.
Om doelen te bereiken: verschillende bronnen, methoden en instrumenten. Door de symptomen
adequaat te clusteren kan zichtbaar worden gemaakt wat de disfunctionele gedragsclusters zijn, ook
wel syndromen genoemd. Ook is het belangrijk sterke en zwakke kanten van een persoon in kaart te
brengen. Met een holistische visie kan duidelijk worden gemaakt hoe gedrag en psychosociale
factoren invloed uitoefenen op het ontstaan en beloop van de problematiek. Verschillende
domeinen van onderzoeksinstrumenten:
- Intelligentieonderzoek: beeldvorming van niveau en structuur intelligentie voor sterke en
zwakke kanten (WAIS, WISC)
- Persoonlijkheidsonderzoek: om persoonlijkheidskenmerken in kaart te brengen die mogelijk
invloed hebben op het klachtenpatroon (MMPI-2, NPV-2)
- Projectief onderzoek of indirecte methoden: om gegevens te achterhalen die niet bereikt
kunnen worden via zelfrapportage of gedragsobservatie (TAT, ZAT, Rorschachtest)
- Neuropsychologisch onderzoek: in kaart brengen van hogere cognitieve functies: aandacht,
geheugen, taal motoriek en perceptie. Relatie tussen hersenen en gedrag (Stroop-kleur-
woordtaak)
- Probleemgericht onderzoek: klachten worden nader onderzocht of er wordt gescreend of er
sprake is van andere relevante klachten die niet eerder aan de orde kwamen (BDI, SCL-90,
UCL)
Psychodiagnostische taak: bij aanmelding of wanneer de behandeling al gestart is wanneer een
lopende behandeling stagneert of er nieuwe informatie naar voren komt.
Doelen van de behandeling door een Gezondheidszorg-psycholoog (GZ-psycholoog)
- Kennis van patiënt vergroten over de (psycho)sociale gevolgen van de ziekte
- Patiënt motiveren tot een gedragsverandering
- Inzicht bij patiënt vergroten in diens persoonlijke gedrag
- Houding en vaardigheden van patiënt versterken tegenover zelfzorg van de patiënt.
Hoofdstuk 2
Diagnostische cyclus in de praktijk van de klinische en gezondheidspsychologie
Overeenkomsten experimenteel onderzoek en diagnostiek:
- Helder krijgen van de onderzoeksvraag
, - Op verantwoorde wijze vinden van antwoord via logisch redeneren en verzamelen van
empirische gegevens
Verschil:
- Wetenschappelijk onderzoek is gericht op gegeneraliseerde antwoorden
- Diagnostiek is op zoek naar unieke antwoorden voor een individu of specifieke groep
Belangrijkste richtlijnen voor diagnostische praktijk (De Groot 1961)
- Toets vermoedens aan gegevens en stel oordelen bij indien nodig
- Zoek doelgericht en systematisch naar bepaalde patronen en houd rekening met de
consistentie in de patronen
- Hanteer theoretisch verantwoorde redeneringen en gegevens uit recent wetenschappelijk
onderzoek
- Gebruik voldoende betrouwbare en valide diagnostische onderzoeksmiddelen (COTAN)
- Leg steeds verantwoording af aan collega’s en cliënten door denk- en werkwijze steeds te
expliciteren
Stappen uit het hypothesemodel; diagnostische cyclus (de Bruyn et al.)
- Klachtanalyse
o Verhelderen en in kaart brengen van klachten
- Probleemanalyse
o Relevante informatie
o Koppelen aan algemene kennisbestanden
o Beschrijven en ordenen aspecten
o Opstellen onderzoeksvragen
o Onderzoeksopzet of diagnostisch scenario bepaald
- Verklaringsanalyse
o Toetsbare hypothesen opstellen
o Middelen en criteria opstellen
o Afname, verwerking en interpretatie
o Nagaan of aanvullende informatie nodig is
- Indicatieanalyse
o Bepalen van de beste aanpak of behandeling
Aanmelding:
1. Kan de psycholoog verantwoord de opdracht accepteren, professioneel en ethisch? Is er
geen sprake van rolverwarring?
2. Psycholoog moet vooraf helderen verwachtingen geven over wat de toekomstige cliënt kan
verwachten
3. Vooraf moet helder zijn wie de opdrachtgever is en wie cliënt
4. De psycholoog moet op de hoogte zijn van de verplichtingen en ethische aspecten
(Beroepscode 2015 en Standaard testgebruik 2017)
Diagnostisch proces: (De Bruyn 2003)
1. Geef vanaf het eerste contact duidelijkheid aan de opdrachtgever en cliënt. Wees open over
werkwijze en voorkom onduidelijkheden
2. Respecteer het subjectieve karakter van de uitspraken van de opdrachtgever en cliënt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dirkjeso. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now