Samenvatting methodologie
Hoofdstuk 1: Prof Dr Willems
1.1. Basis van wetenschappelijk onderzoek
1.1.1. Vragen stellen
Verschillende methodes: sociologen, bio-medische wetenschappers, farmalogen, …
Beschrijven en verklaren van bevindingen (gedragingen, verschijningsvormen, fenomen)
Beroep doen op theorieën om inzicht te krijgen in bevindingen en zelf ook theorieën ontwikkelen
1.1.2. Wetenschappelijke vs alledaagse kennis
Wetenschappelijk onderzoek
Strikte regels om kwaliteit (geldigheid en betrouwbaarheid) van onderzoek te waarborgen
Gebruik van theoretische inzichten om vaststellingen te interpreteren
Nodig om kennis te ontwikkelen moet veralgemeend kunnen worden
Wetenschap is greep krijgen op de realiteit
Realiteit begrijpen, voorstellen
Om de realiteit te kunnen voorspellen en beïnvloeden
Beoordelen waarde: nagaan op welke wijze het onderzoek gebeurt is en welke beslissingen
genomen werden
1.1.3. 2 types wetenschappelijk onderzoek
Hebben elkaar nodig, afstemmen op elkaar
Toegepast heeft fundamenteel nodig want levert inzichten
Fundamenteel heeft toegepast nodig om betekenis te krijgen
Toegepast wetenschappelijk onderzoek
= Beleidsgericht onderzoek, praktijkonderzoek
Werkelijkheid beïnvloeden en veranderen door kennis te verkrijgen
Verschillende types
Evaluatie-onderzoek
Actie-onderzoek
Registraties
Bv Onderzoekprogramma’s van overheden: evaluatie toegankelijkheid gezondheidszorg
Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek
= theoriegericht onderzoek
Theorie ontwikkelen en bijsturen: beschrijven, begrijpen, verklaren en voorspellen verschijnselen
Kennis omwille van kennis
1
,2020-2021 Samenvatting P-lijn: methodologie
Bv in vitro onderzoek
1.1.4. De empirische cyclus
Wetenschappelijke kennis tot stand brengen: fundamenteel onderzoek
Link leggen tussen theorie en de empirische werkelijkheid
Theorie = geheel van denkbeelden, hypothesen, verklaringen die in onderlinge samenhang
worden beschreven. Toetsbaar model ter verklaring van waarnemingen van de werkelijkheid
Verklaringen voor terugkerende patronen of regelmatigheden
Logisch samenhangend geheel van uitspraken over relaties tussen concepten
Veralgemeenbaarheid
Geldigheid
Theorieën soms niet helemaal overeenkomstig met realiteit
Theorieën veranderen want realiteit verandert
Invloed van heersende culturele wereld
Invloed van waarden en geloof onderzoekers kan invloed hebben op objectiviteit
Invloed vorig onderzoek/ bestaande theorie
Hoe?
Deductief redeneren
Algemeen (theorie) specifiek (waarneming, data)
Inductief redeneren
Specifiek algemeen
Empirische cyclus
Exploratief onderzoek
o Wanneer? Waar?
o Hypotheses opstellen
o Zowel kwalitatief als kwantitatief
Toetsend onderzoek
o Vertrekkend vanuit hypothesen
o Zowel kwalitatief als kwantitatief
Voorbeeld
Studentenziekenhuis: meer kraamdood (puerperal fever)
Verschillende hypotheses: mediciatie, ramen open
Ignaz Semmelweis: hogere dood als ze van de dissectiezaal kwamen HANDEN WASSEN!!!
18% 1% kraamdood
Kon geen theorie opstellen ongeloof
VERSCHILLENDE STAPPEN
Observatie van het fenomeen
Nauwelijks theorieën: explorerend en beschrijvend onderzoek
2
,2020-2021 Samenvatting P-lijn: methodologie
Bv meer kraamdood in studentenziekenhuis
Formuleren van hypothesen
Zoeken naar verschillen, samenhang en regelmatigheden in de data
Logisch redeneren op basis van bevindingen doel om algemene uitspraken te formuleren
Inductie
Bv verschil positie bevalling? Patiënten dichter? Epidemie? Lijkvocht?
Ontwikkelen van toetsbare voorspellingen
Nieuwe theorieën toetsen aan de hand van nieuwe gegevens (algemeen specifiek)
Deductie
Theorieën en hypothesen worden bevestigd, verfijnd, gecorrigeerd of verworpen
Bv: blootstelling aan lijkvocht veroorzaakt infectie en zorgt voor hoge sterfte handen beter
ontsmetten om de sterfte laten dalen
Toetsen van voorspellingen
Opzetten klinisch onderzoek
Ethisch? Sommigen zullen sterven in ene ziekenhuis
Evaluatie van de uitkomsten
Hypothese verworpen
Theorie zeker aanpassen
Hypothese niet verworden
Waarschijnlijkheid dat theorie klopt, geen zekerheid
Achterliggende mechanismen die we nog niet kennen of begrijpen, kunnen juist zijn
Blijven zoeken! (Terug naar fase 1)
1.2. Toegepast onderzoek
1.2.1. Wat is toegepast onderzoek?
Ontwikkelen en evalueren oplossingen voor praktijkproblemen vertrekken vanuit probleem
Concrete voorbeelden: onderzoeksprogramma’s van overheden
Nationale gezondheidsenquête
Bestuderen trends in gezondheidstoestand, analyseren van gezondheidsongelijkheden,
beschrijven van gezondheid(gebruik) en determinanten
Evaluatie gezondheidszorg in gevangenissen
Totale kost? Effectiviteit? Sterktes en zwaktes? Wijzigingen?
Gezondheidszorg: ministerie van defensie we willen het overgeven aan volksgezondheid
Participatiegraad verhogen baarmoederhalskankerscreening
Bevolkingsonderzoek meest kwetsbare laten zich niet screenen
Mogelijkheid tot zelfafname?
3
, 2020-2021 Samenvatting P-lijn: methodologie
1.2.2. Types van toegepast onderzoek
Registraties
Regelmatig registreren van de toestand in de bevolking
Bv gezondheidsenquête
Evaluatieonderzoek
Advies over opzet van interventies + begeleiding tijdens uitvoering van interventies
Evalueren van interventies
Bv evaluatie gezondheidszorg in de gevangenissen
Planevaluatie
Analyse van de interventie, resulterend in een planning van de evaluatie
WAT?
Procesevaluatie
Onderzoeken van de wijze waarop de interventie wordt uitgevoerd
Bv self sampling
HOE?
Product- of effectevaluatie
Onderzoek van de effecten van de interventie
EFFECT?
Actieonderzoek
Traditioneel
Kennis generen1 academische setting
Kennis delen en implementeren klinische setting/ maatschappij
Actieonderzoek
Onderzoeker grijpt in op de realiteit
Kennis genereren, delen en implementeren = gedeeld proces
Kennis en positie van verschillende partijen gelijkwaardig
Actoren uit de praktijk worden mede onderzoekers
3 basiselementen
Actie
Via actie verandering in situatie aanbrengen
Onderzoek
Gebaseerd op kennis, theorieën en methoden uit wetenschappelijke onderzoek
Participatie
Door wetenschappers en andere betrokken groepen uit de praktijk (volwaardige partner)
2 tradities
1
Ontwikkelen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tianypollet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.55. You're not tied to anything after your purchase.