Gezondheidsbevordering samenvatting
Indeling preventie
Zoeken en aanpakken van risicofactoren en risicogroepen
Op basis van type maatregel
Gezondheidsbescherming
Geen directe tussenkomst burger
Bv Voedselcontrole, verbod drugs
Ziektepreventie
Maatregelen om specifieke ziekten te voorkomen
Vertrekpunt: ziekte
Doelgroep: risicogroepen
Actoren: medici
Bv verplichte vaccinaties
Gezondheidsbevordering
Fysieke en sociale omgeving en levensstijl mensen
Vertrekpunt: gezondheid
Doelgroep: algemene populatie
Actoren: deskundigen met diverse disciplines
Bv niet roken bij kinderen in de auto
Op basis van het ziekteproces
Primaire preventie
Incidence: het voorkomen per jaar
Oorzaak ziekte wegnemen
Oorzaak vaak gelinkt aan bepaald gedrag
Massa immunisatie
Gezondheidseducatie
Volksgezondheidsmaatregelen
Doelgroep: gezonden mensen
Totale populatie: bv nutri-score
Specifieke groepen: bv frisdrankautomaten verbieden in lager onderwijs
Secundaire preventie
Prevalence: het voorkomen in het algemeen (over lange periode)
Detecteren ziektes in vroeg stadium (screenen)
Artsen herkennen ziekte (bv kanker) niet, tenzij extra moeite (screenen)
Participatie essentieel!
,2020-2021 Gezondheidsbevordering
Doelgroep
Totale populatie universele screening: bv hielprik
Risicogroepen case finding: bv familiaal belast met borstkanker
Tertiaire preventie
= zorggerichte preventie
Tegengaan van verslechtering + voorkomen van complicaties
Ervoor zorgen dat men de beste levenskwaliteit verkrijgt
Revalidatie programma’s
Bv chemo, diabetesprogramma’s
Vroege detectie van ongeneesbare ziektes
Doelgroep: zieke mensen
Quaternaire preventie
Vermijden van overmedicalisering
Rekening houdend met wetenschappelijke evidentie en ethische verantwoording
Bv vermijden van onnodige check-ups of onderzoeken, beperken van antibiotica
Primordiale of pro-actieve preventie
In stand houden van algemene voorwaarden voor gezondheid
Doelgroep: ganse populatie of specifieke groepen
Upstream (zie metafoor)
Economische, sociale en culturele voorwaarden
Bv stabiele economische situatie, geen uitsluiting van bevolkingsgroepen, goed onderwijs
In geestelijke gezondheidszorg
Universele preventie
Totale bevolking
Primair
Selectieve preventie
Gericht op risicogroepen
Secundair
Geïndiceerde preventie
Gericht op personen waar er al problemen waren, maar zonder diagnose
Secundair
Zorggerelateerde preventie
Gericht op voorkomen van complicaties bij een ziekte
Tertiair
Succes preventie en gezondheidsbevordering
Afhankelijk van het vermogen om preventieve interventies aan te bieden
, 2020-2021 Gezondheidsbevordering
Afhankelijk van de mate waarin mensen interventies toepassen
Gezondheidsvoorlichting vs gezondheidsbevordering
Gezondheid
= Toestand volledig fysiek, sociaal als psychisch welbevinden
Gezondheidsbevordering
= Het proces waardoor mensen of groepen meer controle krijgen over de determinanten van hun
gezondheid, om zo hun gezondheid te verbeteren
Gericht op individu en omgeving
Beleidsgericht en omgevingsgericht
Zoeken en beïnvloeden van die factoren die de gezondheid bevorderen
Grotere populatie
Klemtoon op positieve gevolgen van gezondheidsgedrag (bv meer fitheid, mooier lichaam)
Minder nadruk op de negatieve gevolgen (angst zorgt ervoor dat men het probleem zal
vermijden en de gevaren zal minimaliseren)
Positieve gevolgen zorgen voor motivatie
Mass media fear campagnes
Mensen die het meest onder
de indruk zijn, zijn vaak het
minst risicovol
Schept vooral bewustzijn, niet
echt verandering van gedrag
Gezondheidsvoorlichting (= health
education)
= Mensen helpen om hun gezondheid te
bevorderen door het verhogen van hun kennis en beïnvloeden van hun attitudes
Onderdeel gezondheidsbevordering
Op individu gericht
Health field concept (Lalonde)
Determinanten van de gezondheidszorg (=factoren die de gezondheid, gedrag beïnvloeden)
Biologische factoren
Bv geslacht, gewicht
Omgeving (!)
Sociale factoren
Economische factoren
Werkomstandigheden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tianypollet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.51. You're not tied to anything after your purchase.