Deze Supersamenvatting bevat de uitgewerkte colleges van het vak Onderzoekspracticum 2 en aanvullende informatie uit de literatuur. Dit alles wordt geïntegreerd weergegeven per college. Begrippen zijn dikgedrukt en worden vervolgens uitgelegd. Daarnaast worden er voorbeelden gegeven. De voorbeelde...
HC 1 03/09/14 Herhaling: t-toets voor één gemiddelde en z-toets voor één gemiddelde
Designs van experimenten
Met een experiment kan in tegenstelling tot met een observationele studie een oorzaakgevolgrelatie worden
vastgesteld, omdat het effect van storende variabelen door aselecte toewijzing teniet wordt gedaan.
Experimentele unit = individu waarop het experiment wordt uitgevoerd (indien mens: subject/proefpersoon).
Treatment/behandeling = experimentele conditie waaraan een unit wordt blootgesteld.
Factor = onafhankelijke variabele in een experiment, vb. koffie. De factor bestaat uit levels (= niveaus van de
onafhankelijke variabele, vb. 0, 2 of 4 koppen koffie).
Tweefactor-experiment = een experiment met twee onafhankelijke variabelen. Het voordeel hiervan is dat de
invloed van meerdere onafhankelijke variabelen én de combinatie van de twee onafhankelijke variabelen (=
interactie) onderzocht kan worden, vb. een onderzoeker wil weten of de reactietijd van mensen wordt
beïnvloed door alcohol, vermoeidheid en een combinatie van beiden.
In experimenten is controle belangrijk:
Controlegroep: een experimenteel design heeft naast één of meerdere experimentele groepen een
controlegroep met individuen die niet worden blootgesteld aan de experimentele manipulatie.
Placebo: vanwege het placebo-effect (= patiënten kunnen positief reageren op een medicijn, omdat
ze weten dat ze een medicijn krijgen) krijgt de controlegroep een medicijn zonder werking.
Bij gebrek aan controle is er sprake van bias (= systematische vertekening).
Het is belangrijk dat je alle groepen exact gelijk behandelt op de experimentele manipulatie na. Bij
medisch/klinisch onderzoek moet je ervoor zorgen dat noch de proefpersoon, noch de onderzoeker weet
welk(e) behandeling/medicijn iemand krijgt (= double-blind). Dit voorkomt dat uitkomsten vertekend raken
door verwachtingen van de onderzoeker of de proefpersoon. Ook moet je rekening houden met gebrek aan
realisme: in een experimentele setting gedraagt men zich vaak anders dan in het echt. De meeste
experimenten hebben zwakheden, waardoor één experiment vaak niet zoveel zegt, maar meerdere
experimenten in verschillende omgevingen wel.
Randomisatie = random toewijzing; het plaatsen van proefpersonen in condities zodanig dat ieder subject een
gelijke kans heeft op plaatsing in elke experimentele conditie. Dit zorgt ervoor dat de invloed van achtergrond-
variabelen wordt uitgesloten en dat groepen o.b.v. hun achtergrondvariabelen vergelijkbaar zijn.
Let op: random toewijzing betekent niet dat de steekproef random is!
Het nadeel van randomisatie is dat de ruis vergroot wordt door verschillen tussen individuen. Daarom kun je
gebruik maken van het matched pairs design = proefpersonen worden gematched in paren, vb. dezelfde
leeftijd. Per paar moeten de personen random worden toegewezen aan verschillende condities. Omdat de
personen binnen een paar op elkaar lijken, is het vergelijken van responsen van beiden efficiënter dan bij
ongematchte proefpersonen. Het voordeel van het matched pairs design is meer power (= effecten worden
sneller gedetecteerd). Een speciale vorm is het repeated measures design waarbij één proefpersoon beide
behandelingen krijgt en dus zijn/haar eigen controle is. Het voordeel is dat er minder proefpersonen nodig zijn;
het nadeel is volgorde-effecten. Volgorde-effecten zijn op te lossen door de volgorde te variëren.
Een block design is een generalisatie van het gematchteparendesign naar grotere groepen, vb. van tevoren
onderscheid maken tussen mannen en vrouwen; aselect toewijzen; resultaten binnen groepen vergelijken.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EvCas. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.41. You're not tied to anything after your purchase.
