Book review
De uitgebreide en volledige samenvatting per hoofdstuk van het boek 'T Hooge Nest
- Course
- Level
- Book
De uitgebreide en volledige samenvatting per hoofdstuk van het boek 'T Hooge Nest
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
delphinevanrossum
Content preview
’T Hooge Nest - Roxanne van Iperen - SamenvattingAfkortingen:
PB: persoonsbewijs
THN: ’t Hooge Nest
Woord vooraf
In de nazomer van 2012 trekt Roxanne met haar gezin in een stacaravan in de tuin van ’t Hooge
Nest. Ze gaan beginnen met het herstellen van het pand. In bijna iedere kamer ontdekken ze luiken in
de houten vloeren of schuilplekken achter oude lambrisering. Daar treffen ze klaarstomen,
bladmuziek en oude verzetskrantjes aan. Zo begint de reconstructie van ’t Hooge Nest.
Mensch, durf te leven
Het verhaal begint met een lied. Dirk Witte is een musicus, zijn ouders nemen dit niet serieus en op
15 jarige leeftijd gaat hij van school en in dienst bij een houthandel, hiernaast schrijft hij stug door aan
zijn muziek. In 1914 neemt hij zijn lot in eigen handen en gaat naar het Concertgebouw, hij laat het
horen aan Jean-Louis Pisuisse en die is enthousiast en neemt het op in zijn repertoire. Op 28 juni
1914 wordt Sarajevo, troonopvolger van Franz Ferdinand, doodgeschoten en begint de eerste
Wereldoorlog. Dirk Witte is in deze periode gestationeerd als ziekendrager in militaire dienst. Hij
schreef een reeks oorlogsliedjes, waaronder ‘Aspirine’. België toont verzet tegen Duitsland en vele
Belgen vluchten naar Nederland. Met name Zeeland, Brabant en Limburg worden overspoeld met
Belgen. Om de vluchtende Belgen te voorkomen, legt Duitsland een stroomdraad tussen Nederland
en België. De chaos, de oorlog en de influx van vluchtelingen maken grote indruk op hem en hij
schrijft door met muziek. Als de oorlog voorbij is, wordt hij heen en weer geslingerd tussen zijn leven
in de kunstwereld en als zakenman waar hij een goed betaalde baan in de houthandel heeft. Dan
brengt hij in 1917 ‘Mensch, durf te leven uit’. Het is een groot succes in naoorlogse Nederland. Hierna
zegt Dirk zijn baan op in de houthandel, hij trouwt boven zijn klasse en in 1920 laten ze hun
droomhuis bouwen. ’T Hooge Nest. Dirk kon toen nog niet bevroeden dat nog geen twintig jaar later,
zijn strijdkreet zo letterlijk in het door hem gebouwde huis tot leven zal komen, alsof de ziel van het
lied in de stenen zit gemetseld.
Deel I - Oorlog
Hoofdstuk 1. Een val op het Binnenhof.
Mik van Gilse komt langs van Amsterdam naar THN om te vertellen dat Gerrit dood is. Hij is uit het
raam gesprongen en kom met zijn hoofd op het Binnenhof terecht. Dit brengt de realiteit in 1 klap
weer binnen. Gerrit Kastein is een neuroloog met stalen zenuwen en een stijve kop. Voegde zich bij
het comité van Hulp voor Spanje, de Nederlandse afdeling van de Internationale Rode Hulp, samen
met Janny. Gerrit ging als hoofd van de Nederlandse ambulance naar Spanje. Janny bleef in
Nederland. Hij promoveerde in 1937 aan de Rijksuniversiteit van Leiden. Bracht in 1938 het boek ‘het
rassenvraagstuk’, dit bevatte een wetenschappelijke vertaling over klassentegenstellingen en het
antisemitisme in Duitsland, dit resulteerde in zijn stelling dat racisme onvermijdelijk in oorlog uitmondt.
Als in 1942 de jodendeportaties beginnen maakt Kastein een lijst met Nederlandse collaborateurs en
de eerste die van zijn lijst wordt gestreept is Hendrik Seyffardt. Hij is net door Anton Mussert als
gemachtigde in zijn schaduw kabinet benoemd, de verwachting is zelfs dat hij tot minister van Oorlog
wordt. Daarmee kan hij een dienstplicht, ten behoeve van Duitsland, doorvoeren. 2 leden van de cs-6
doen de moordaanslag, Seyffardt is alleen niet door maar zwaargewond en kan de SS nog doorgeven
dat het 2 studenten zijn. Er worden razzia’s onder studenten gehouden, 600 studenten worden
opgepakt en naar kamp Vught gebracht. Kastein heeft al een nieuw doelwit uitgekozen, Hermannus
Reydon. Reydon is NSB’er, hoofdredacteur van Volk en Vaderland en is benoemd tot president van
de Nederlandse Kultuurkamer en tot secretaris -generaal van Volksvoorlichting en Kunsten. Kastein
wilt zelf de aanslag plegen en leent een wapen van verzet kameraad. Hij belt s’avond aan en
Mevrouw Reydon doet open, Kastein schiet haar neer en wacht op meneer Reydon in de gang. Als
die thuiskomt schiet hij onmiddellijk, Seyffardt Reydon is zwaargewond en overleed later in het
,ziekenhuis. De heer en mevrouw Reydon zijn bewust geofferd door de Duitsers om Kastein in de val
te laten lopen (nsb’ers genoeg). Van der Waals, ook wel Lucas Spoor, ook wel spion voor het SD die
verzetsgroepen infiltreert, moet de banden met Kastein verder aanhalen in plaats van Kastein uit te
leveren. Later die maand wordt Kastein in de boeien geslagen en naar het binnenhof, hoofdkwartier
van de Sipo/SD, gebracht. Kastein is geen mak lam en als hij op het binnenhof uitstapt, schiet hij met
een pistool die de Duitsers niet hadden gezien. Bij het verhoor vertrekken na een tijdje 2 van de 4
agenten voor koffie, de derde neemt plaspauze. Kastein vloert de laatste SD’er, trapt het raam in en
neemt de sprong. Helaas komt hij ongelukkig terecht en is hij dood.
Mik Gilse brengt nog verder nieuws over de laatste ontwikkelingen, tijdens het eten met bedrukte,
serieuze gezichten. Na het eten en als de kinderen in bed liggen halen ze mooie herinneringen aan
Kastein op.
Hoofdstuk 2. De slag om de nieuwmarkt.
Joseph Brilleslijper vecht om de hand van Fijtje Gerritse. Hun familie zijn tegenpolen, Joseph uit een
rondreizende, Jiddisch sprekende muzikanten en Fijtje uit een familie van vrome Friese Joden. Als
Joseph om de hand vraagt, wordt hij het pand uit gebonjourd. Hij trommelt de reuzen van de Zeedijk
op om mee te vechten en de familie Gerritse te laten zien wat hij waard is. Hij trommelt zijn broer
Ruben, vrienden uit de Jodenbreestruit en de Joden Houttuin op, waaronder Stomme Opie. De 3
broers van Fijtje Gerritse worden op hun knieën gedwongen. Joseph neemt Fijtje mee en ze trekken
in bij Ruben en zijn vrouw, op 1 mei 1912 trouwen ze. Ze krijgen in de 9 jaar daarop 3 kinderen,
Janny, Lien en Jaap. Joseph en Fijtje werken hard en de kinderen worden opgevoed door de
Jodenhoek, op straat. Fijtje werkt in de winkel die ze met behulp van Opa Jaap hebben kunnen
overnemen, Fijtje geeft soms de boodschappen van Belgische , moeders, vluchtelingen gratis mee.
Elke avond gaat het gezin naar Opa Jaap waar er muziek wordt gemaakt en gedanst. In de loop van
de jaren 20 wordt het pand waar hun winkel, en daarboven hun woning, verkocht en moeten ze
noodgedwongen verhuizen. Fijtje verliest haar winkel en Joseph verdient niet genoeg in zijn eentje
voor het gezin en ze moeten naar een nog kleinere woning verhuizen. Als in 1925 Opa Jaap overlijdt,
kan Joseph met Ruben de groothandel overnemen. Het gezin verhuist naar een grotere woning
buiten de Jodenhoek. In de ochtend als hun ouders zijn vertrokken en Jaap nog ligt te slapen, gaan
de zussen Janny en Lien naar het Schinkelbad. Als de zussen ouder worden en de lagere school
hebben afgemaakt, voor een naopleiding is er geen geld, helpen ze in het huishouden, werken als
naaisters en zorgen voor Jaap. Hiernaast neemt Lien danslessen en Janny houdt het naaiatelier maar
een half jaar vol. Janny gaat dan in een laboratorium werken en hier mag ze soms cursussen volgen,
EHBO, Engels, Frans en Duits leert ze hier. Ze verdiept zich ook in het communisme, Marx en gaat
met iedereen het debat aan. Janny ziet al vroeg de dreiging van het fascisme en de dreiging van de
vriendenbond van Hitler, Mussolini en Franco.
Lien woont inmiddels op zichzelf, in een kunstenaarscommune. Als Lien bedrust moet houden van
een hersenschudding komt een nieuwe huisgenoot haar bloemen brengen, Eberhard Rebling. Ze zijn
tegenpolen maar muzikaal een goed duo. Lien geeft dansvoorstellingen terwijl Eberhard die op de
piano begeleidt. Ze komen met gelijkgestemde studenten in contact zoals Gerrit Kastein, Hoboïst
Haakon Stotijn en zijn vrouw Mieke en economiestudent Bob Brandes. Janny ontmoet Bob als ze
vaak bij haar oudere zus op bezoek gaat. De moeder van Bob krijgt lucht over deze relatie en belt
Eberhard op om Bob toe te spreken; het meisje, Janny, uit een discutabel koopmans milieu is te min
voor haar zoon. Eberhard stelt haar gerust dat de familie Brilleslijper goede dochters voortbrengt. Bob
neemt Janny mee naar de film, gaat hij met haar mee en vertrekt niet meer van haar huis. De ouders
van Bob weigeren toestemming te geven voor het huwelijk. In september trouwen Bob en Janny,
Janny is zwanger, Bob plaatst een advertentie in de krant, waardoor zijn ouders worden lastig
gevallen met felicitaties. Een maand later wordt Robert geboren en in de winter van 1939 nemen Bob
en Janny hun eerste onderduiker in huis, Alexander de Leeuw. Alexander is fel tegen het fascisme.
Hoofdstuk 3. De bruine pest.
, De bezetting is gaande en Nederland denkt dat het hier allemaal gaat meevallen, Nederland heeft
zich afzijdig gehouden en wordt daar nu vast wel voor beloond. Voor de Joden heeft de bezetting niet
veel gevolgen, ze zijn goed geïntegreerd in de samenleving. Als Lien deze positiviteit uitspreekt naar
haar zus Janny zegt zij dat ze voorlopig niet zo vaak meer moet komen. Lien vraagt of het Eberhard
is. Waarop Janny zegt dat ze hem vertrouwt als haar eigen familie. Janny wil dat haar zus niet vaak
komt om haar te beschermen.
In oktober krijgt Bob een ariërverklaring, waarop ambtenaren in Nederland verplicht zijn om aan te
geven of zij zelf of familieleden joods zijn. Janny en Bob vullen niets in. Iedereen die de verklaring
heeft ingevuld en bekend is joods te zijn, wordt een maand later ontslagen. Rudolph Cleveringa houdt
een protestrede als hij het college overneemt van zijn ontslagen en joods collega Meijers. Na de
toespraak barst er een Wilhelmus uit. Een dag later wordt Cleveringa gearresteerd en tot de zomer
van 1941 vastgehouden in het Huis van Bewaring.
Hoofdstuk 4. Staakt! Staakt! Staakt!
De spanning loopt op in Amsterdam. WA’ers (Weerbaarheidsafdeling) worden agressiever en de
bezitter heeft nieuwe richtlijnen voor de politie uitgevaardigd waarin staat dat ze de neb beter moeten
beschermen en Wa’ers aanhouden verboden is. In februari 1941 breken er meerdere vechtpartijen uit
omdat men hoort dat wa’ers op oorlogspad zijn. De vechtpartijen zijn tussen nsb gezinde burgers
enerzijds en anderzijds joodse, niet-joodse en communistische burgers. Bij een van die gevechten
overlijdt Hendrik Koot aan een schedelbasisfractuur. Dezelfde nacht wordt de Jodenbuurt hermetisch
afgesloten. De joodse raad doet oproep om alle wapens in te leveren. Als snel volgende Razzia’s;
mensen worden uit hun huizen gesleurd. Op het Jonas Daniël Meijerplein worden 427 Joodse
mannen opgepakt. Lodewijk Visser doet beroep dat de secretaris generaal zich hard maakt voor deze
jongens. Hij vangt bot. De Duitsers worden zo gek van deze man dat ze hem dreigen af te voeren
naar een concentratiekamp, in 1942 overlijd visser aan een hersenbloeding.
Op 24 februari, 1 dag na de razzia’s, verspreid een pamflet waarin wordt opgeroepen tot staking.
Eerder die dag zijn leden van CPN bijeengekomen voor een opgelucht staking. Er wordt aangespoord
tot actie en zelfs dat je anderen moet aansporen tot actie. De dag hierna is de februaristaking. Er is
telkens maar 1 iemand nodig in het bedrijf die de zaak in gang zet. Een mooi voorbeeld van een
dameshoedenfabriek wordt genoemd, een jongen daar dooft de kachel waardoor de hele fabriek
platligt, het personeel verlaat massaal het pand. De volgende dag verspreid het verzet zich ook naar
andere delen van het land. Het is van korte duur want de Duitse politie slaat de staking ruw uiteen. De
deelnemende steden krijgen boetes van de Duitsers, de Amsterdamse burgemeester wordt
vervangen door een pro-Duitse burgervader. De Joodse Raad doet een oproep dat iedereen weer
aan het werk moet gaan.
Hoofdstuk 5. Kinderen van de oorlog.
Op het moment dat de februaristaking plaatsvindt zit Janny letterlijk bovenop de vijand, ze zit een
etage hoger dan waar het NSB dagblad wordt gedrukt. Een verdieping hoger kopieert ze haar eerste
verzetsblaadje. Janny breidt haar activiteiten uit en huurt daarvoor een pandje in de Haagse
Schilderswijk waar ze een ondergrondse drukkerij opzet. Tijdens de Februaristakingen zijn veel
tussenpersonen gearresteerd, Janny krijgt nu te maken met vreemden, zijn het avonturiers? Zijn het
mollen? Of mensen zoals zij? Het maakt haar nerveus. Gelukkig krijgen ze aan beide kanten
codewoorden. De groeiende paranoia komt doordat er geruchten zijn over de werkkampen, dat joden
nergens meer naartoe komen en dat joden moeten opgeven hoeveel huizen ze hebben, welke bus ze
pakken, reizen is al bijna niet mogelijk. Een latere stap is om heel Nederland jodenvrij te maken en ze
centraal op 1 plek te hebben, de jodenbuurt lijkt de ideale plek. De versperringen worden weggehaald
maar de borden ‘’Joodsche wijk’’ blijven staan. In December 1941 bespreekt Lien haar zorgen met Ida
Rosenheimer, die is wel bedrukt want ze hoort van familie dat joden in Polen en Tsjechoslowakije dat
joden in getto’s worden samengedreven en iedereen die weerstand biedt wordt in een
concentratiekamp gezet. Ida vindt Lien naïef en waarschuwt haar, Hitler zegt al 20 jaar dat hij de
joden wilt vernietigen. Janny breidt haar activiteiten uit en Bob werkt bij de voedselvoorziening. Janny
biedt ook onderdak aan onderduikers. De eerste opgejaagde communisten kloppen bij hun aan en zo
ook Kees Schalker, voormalig tweede kamerlid en leider CPN. Robbie weet niet beter dan dat er af en
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller delphinevanrossum. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
85651 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now