Hoofdstuk 1: cijfers en feiten
1.1 Statistisch materiaal
- Registratiedocument -> elke abortus moet hierin geregistreerd worden
o Met oa: leeftijd, motivatie, …
- Aantallen blijven stabiel doorheen jaren
- 14% van zwangerschappen = abortus
o 1 op 7
- 1 op 4 zwangerschappen = ongepland
o Is niet zelfde als ongewenst
1/3 direct gewenst
1/3 evolueert naar gewenst
1/3 blijft ongewenst
- Gemiddelde leeftijd = 28 jaar
o 8,65% = minder dan 20 jaar
Dit % is gedaald -> 2009 = 14%
- Tieners -> 42% abortus
- Methodes 2019:
o Abortuspil -> Mifepristone = 28%
Enkel in ziekenhuisapothekers en op voorschirft aangekocht door artsen die verklaren
verbonden te zijn aan officiële abortusdienst
Binnen eerste 7 weken van zwangerschap
o Klassieke aspiratiemethode = 65% -> leeg zuigen baarmoeder
o Curretages
- Psychosociaal: waarom pleegt iemand abortus?
o Lichamelijke of geestelijke gezondheid van moeder of kind = medische indicatie -> 2%
o Persoonlijke redenen = te jong, te oud, alleenstaande, voltooid gezin, geen kinderwens
o Relationele redenen: relatie onlangs verbroken, partner aanvaard zwangerschap niet, te recente relatie,
buitenechtelijke relatie
o Financiële redenen
o Verkrachting en incest
- 43% van vrouwen die abortus doet is kinderloos
- 22% heeft 1 kind
- 20% heeft 2 kinderen
1.2 Wetgeving
- Minikoningskwetsie: 30/03/1990
o Koning Boudewijn I weigerde wegens gewetensbezwaren ‘abortuswet’ te bekrachtigen en er dreigde
constitutionele crisis
o Op 3 april 1990 gedurende 2 dagen ‘in morele onmogelijkheid om te regeren’ gesteld door regering en
parlement bij wisselmeerderheid goedgekeurde wetsontwerp Lallemand-Michielsen werd door
verenigde Ministerraad bekrachtigen
o Morele vraagstelling: recht op leven van de ongeborene?
- In België bleef abortus in strafwetboek -> geen strafbaar feit als er aan bepaalde voorwaarden gehouden werd
- Wetswijzigingen 4/10/2018 -> abortus uit strafwet zodat vrijwillige zwangerschapsafbreking niet langer strafbaar
is tenzij voorwaarden niet worden nageleefd
o Morele vraagstelling: drempel niet te laag? Drempel symbolisch verlaagd, abortus als gewone medische
ingreep?
o Bisschoppen -> riskeert medische ingreep te worden zoals andere
- 2019 werd er tijdens regering van lopende zaken parlementaire meerderheid bereid gevonden om termijn te
verlengen tot 18 weken, wachttijd tussen aanvraag en uitvoering te reduceren tot 48u en abortus volledig uit
strafrecht te halen -> vrouwen na 18 weken niet meer strafrechtelijk
o Niet tot toestemming overgegaan
o CD&V wijziging niet in beleidsnota
o Morele vraagstelling: tweede trimester met gevorderde ontwikkeling, impulsieve beslissingen
voorkomen, abortussen voorkomen
1
, - Belangrijk:
o Binnen termijn van 12 weken na bevruchtinging
o Door arts
o Eerste consultatie en ingreep moeten plaatsvinden in ‘inrichting voor gezondheidszorg’
o Inlichten over rechten, bijstand, voordelen
- 2018: niet langer verklaren in noodsituatie
o Enkel vergewissen van vaste wil
o Ouders of voogten moeten niet op hoogten zijn
- Verplichte wachttijd van 6 dagen tussen eerste consult en abortus
o 12 weken overschreden als eerste raadpleging minder dag 6 dagen voor eind van termijn is
- Na 12 weken:
o Abortus blijft enkel mogelijk bij:
o Medische indicatie (gezondheid vrouw)
o Ongeneeslijke kwaal (gezondheid kind)
o Morele vraagstelling: recht op leven van kind met beperkingen (vb. down, spina bifida)
- Na 24 weken:
o Abortus enkel mogelijk na toestemming ethische commissie
Hoofdstuk 2: het morele statuut van embryo
- Visie omtrent beginmoment van menselijke leven
o Vraag naar moment waarop embryo persoon word
- 4 benaderingen:
2.1 Conceptietheorie
- Vanuit genetische identiteit, uniciteit en continuïteit van de bevruchte eicel
o Zygote is genetisch georganiseerd uniek individu dat vanaf bevruchting zijn eigen groei en
zelfontwikkeling organiseert
- Illustratie: katholieke kerk met een absolute beschermwaardigheid van menselijke embryo’s
- Morele implicatie: volgt vanuit persoon-zijn van zygote en embryo -> menselijk leven onaantastbaar + moet in alle
fasen van ontwikkeling beschermd zijn
2.2 Persoon in worden/potentiële persoon
- Embryo ontwikkeld zich niet als person maar tot persoon -> radicale verwantschap en verschil tussen embryo en
persoon
- Illustratie: drempeltheorieën zien wording van mens als continu proces maar waarbij
- Drempels overschreden worden die bepalend zijn voor statuut van embryo
o Mogelijkheden:
Nidatie (individualiteit als voorwaarde): einde 1ste week
Versmelten van embryo tot 1 geheel
Hersenactiviteit (analogie met hersendood als eindpunt): 6 weken vb. zichtbaarheid voor
buitenwereld: 3 maanden
Substraat waaruit vitale functies bestuurt worden
Fysieke verschijningsvorm en voelen van leven door moeder
Ongeborene word progressief als menselijke persoon beschouwd
Grens van levensvatbaarheid: 6 maanden (steeds vroeger: 22 weken)
Foetus is in staat verder te leven los van placenta
- Morele implicatie: toenemende beschermwaardigheid naarmate drempels overschreden worden abortus in 1 ste
trimester meer aanvaardbaar dan in 2de of 3de trimester
o Er is geen stadium waarbij plots morele waarde en beschermwaardigheid zou toenemen
- Tegenargumentatie: er zijn geen drempels, hoogstens mijlpalen; beklemtonen continuïteit; menselijke persoon
wordt niet enkel gedefinieerd door fysieke verschijningsvorm
2.3 De erkenningsrelatie
- Contradictie concept van persoon-zijn te laten samenvallen met puur biologische feit
- Waarbij de relatie bepalend is voor persoonswording (kinderwens van ouders )
- Illustratie: vrijzinnig perspectief waarbij culturele dimensie bepalend is
- Wederwoord: vanuit psychologische geweten is hoe veelzinnig en zelfs contradictisch kinderwens
o Gevaarlijk om persoon-zijn te ontzeggen omdat sociale erkenning ontbreekt
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HannePeeters2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.