Summary
Samenvatting Religie, Zingeving en Levensbeschouwing
- Course
- Institution
Deze samenvatting bevat leerstof van leertekst en PowerPoint. Bevat illustrerende afbeeldingen.
[Show more]
Seller
Follow
HannePeeters2003
Content preview
RZLHoofdstuk 1: het boeddhisme
1.1 Inleiding
- Boeddhisme is leer van Siddharta Gautama
o Geboren rond 560 VC
o Als zoon van vorst van Kapilavastoe -> klein land tenz uide van Himalayagebergte
- Leer = ontstaan als reactie op Vedische traditie en hindoeïsme
- Kastensysteem verworpen + veelgodendom
- Boeddha is geen god maar leermeester
- = wereldgodsdienst
o Kent geen schepper maar universum, geen bepaalde God
o Gaat uit van bestaan van grenzeloos continuüm dat geen begin had en geen einde zal hebben
- 2 aanvullende wegen tot spirituele ontplooien:
o Filosofische aard: reflectie en analyse
o Religieus en bied ruimte voor liturgie, devotie en gebed
- Kennis van werkelijkheid, geactiveerd door meditatieve is bedoeld om iedereen te helpen bevrijden van wat ons
aan lijden kluistert
- Dalai Lama roept niet op tot bekeren
o Mensen moeten oude overtuiging niet achter laten
Levensverhaal van boeddha
- Vanuit vergelijkende godsdienstwetenschappen: kinderloos echtpaar, wonderbaarlijke geboorte, voorspellingen,
… niet letterlijk maar metaforisch taalgebruik. Cfr maagdelijke ontvangenis bij Maria, ster van Betlehem,
sprookjesthema’s,…
- Ommekeer in leven van Siddharta nav confrontatie met lijden: van weelde naar strenge asces bij bahmanen,
boeddhisme als weg van middenmatigheid, via meditatie bereiken van Verlichting
- Rondtrekkend leraar, stervend binnentreden in niverna, crematie en verspreiding assen
Boeddhisme als levensbeschouwing
- Niet godsdienstig/niet atheïstisch
- 2 aanvullende wegen tot spirituele ontplooiing: filosofisch en religieus (ruimte voor liturgische vormgeving)
- Boeddha (Verlichte) als leermeester (geen vergoddelijking)
- Reactie op hindoeïsme (polytheïstisch en kastensysteem)
- Aantrekkingskracht in westen zowel bij atheïsten als gelovigen: syncretisme (osmose tussen
levensbeschouwingen)
1.2 De vier edele waarheden
- Parabel:
o Niemand ontsnapt aan lijden, komen tot aanvaarding door bezittende begeerte los te laten
- Eerste cyclus van onderrichting komen 4 fundamentele inzichten ter spraken:
o Alle leven is getekend door lijden
Waarheid van lijden
Fysiek, psychisch (angsten, depressie)
o Lijden ontstaan vanuit begeerte/gehechtheid
Waarheid van oorsprong
Zowel materiaal bezit als relationeel
Door bezittende begeerte verliezen we controle over onszelf
o Ophouden van lijden: vrij worden van gehechtheid
Waarheid over ophouden
Westen: lijden bestrijden met pijnstilling <-> oosten: geestelijk geneeskundige op
mentaal/spiritueel niveau
o Waarheid van edele 8-voudige pad met 3 dimensies:
Morele waarden vergelijkbaar met joodse 10 geboden (niet stelen, niet doden, geen seksueel
wangedrag,…)
Bepaalde manier van leven -> wat boeddha vraagt
Cognitieve dimensie: kennis en inzicht/wetenschappelijke dimensies
, Ware inzicht bereiken, rationaliteit, wetenschap
Meditatie: oa yoga, mindfulness
1.3 De leegte
- Karma (handeling met intentie)
o Wet van oorzaak en gevolg (niet-deterministisch), holistisch wereldbeeld, reciprociteit (wederkerigheid)
positief karma verzamelen om je boeddha-natuur te ontwikkelen met positieve emoties (mededogen,
vriendelijkheid,…)
o Storende giftige emoties (woede, jaloezie,…) veroorzaken negatief karma geen pleidooi voor apathie,
wel vinden van evenwicht, innerlijke vrede
o Wat je vroeger gedaan hebt in vorige levens bepaalt je leven nu en verklaart situatie waarin je zit
o Wetmatigheid van verband tussen oorzaak en gevolg: onze huidige ervaring is uitkomst van wat
voorafgaande handelingen en intenties, toekomstige omstandigheden zijn afhankelijk van wat wa nu
doen
- Dynamische leegte (no-thing, vol-ledigheid)
o Metafoor voor oceaan: iedere golf draagt in zich oceaan
- Reïncarnatie/cyclische visie
o Kringloop/levensrad met overdracht van karmische energie (geen ik) met als einddoel bereiken van
narvana iedere levenscyclus als groeikans
- Nirvana
o Ervaring van volle leegte, fase van onbewogenheid zoals rimpelloos water
o Verlossing gebeurt doorheen ‘talloze wedergeboorten’
o Letterlijke betekenis: ophouden van waaien, uitdoven van vuur, einde van koorts
1.4 Meditatie
- Mindfulness
- Yoga
o Doel: leren ophouden met denken en tot eenheid komen met leegte
1.5 Het mededogen
- = onze vijanden liefhebben, net als onze vrienden
- Uitspraken van Dalai Lama: wijzen op betrokkenheid van boeddhist
- Niet wereldvreemd, geëngageerd boeddhisme: emancipatorische kracht, pacifisme, ecologie
o Strijd tegen nuclaire wedloop, bevolkingsexplosie, ontbossing en verhitting van atmosfeer
- Totale broederschap als streefdoel, mededogen met alle levende wezens (vegetarisme maar niet als plicht)
1.6 Vroedvrouwen info: geboorterituelen
- Geen rituelen door Boeddha (tegenreactie als ritualisme van hindoeïsme)
- Culturele gebruiken bij belangrijke levensmomenten
- Geboorte als opdracht om levenscyclus te doorbreken
- Zegening bij geboorte door lama (boeddhistische geestelijke) + mogelijke geboorterituelen uit andere religie
- Geen opname in geloofsgemeenschap: boeddhisme als persoonlijke levenskeuze (toevlucht zoeken)
Dalai Lama: ‘We mogen dan andere kleren dragen, andere huidskleur hebben en andere taal spreken, we zijn allemaal
mensen. Dat verbindt ons. Daarom kunnen we elkaar begrijpen en vriendschap en eensgezindheid ontwikkelen.’
Hoofdstuk 2: vluchthoudingen
Niet kennen
Hoofdstuk 3: afweerhoudingen
3.1 Vrijzinnig humanisme
3.1.1 De houding van revolte Albert Camus
- Camus = grondlegger van absurdisme, filosofie die gerelateerd is aan existentialisme
- Volgens absurdisme zijn mensen fundamenteel irrationeel + menselijk lijden resultaat van vergeefse pogingen
door individuen om reden of betekenis in absurde kloof van bestaan te vinden
- Volgens Camus: enige ware filosofische vraag die van zelfmoord
o Zouden wij ons intensief bezig moeten houden met leven of zouden wij ons eenvoudig moeten doden?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HannePeeters2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.09. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now