Werkgroep 5 Grondslagen van recht
Opdracht 2
1 Lees artikel 11-13 van de Wet Algemene Bepalingen. Vloeit uit deze artikelen voort dat de
rechter een rechtsvormende taak heeft? Licht toe. Volgens artikel 11 mag de rechter
juist geen rechtsvormende taak hebben. De rechter mag in geen geval de innerlijke
waarde of billijkheid der wet beoordelen. Volgens artikel 13 moet een rechter zelfs
vervolgd worden als hij geen uitspraak kan doen omdat de wet onvolledig is. Dit wijst
er wel op dat de rechter altijd een uitspraak moet doen, ook als de wet onvolledig of
duister is. Hij is dus genoodzaakt zelf recht te maken als de wet dat niet doet.
2 Drie typen van rechtsvinding (par. 4 en 5):
a Waarom is het onvermijdelijk dat zich ‘moeilijke gevallen’ voordoen? Niet alle
zaken kunnen direct aan de wet opgelost worden, maar het is wel nodig dat er
een oplossing komt voor alle zaken. Dit zijn de zogenaamde moeilijke
gevallen. De manier waarop dingen (gaan) lopen zijn moeilijk te voorspellen.
Er zijn altijd elementen die de wetgever niet ziet aankomen. Er zijn ook
constante (technologische) veranderingen die de wetgever niet kan voorzien.
Pas als de veranderingen er zijn, kan de wetgever de wet aanpassen, dit
gebeurt dus eigenlijk te laat. Het recht loopt achter de feiten aan, daarom zijn
moeilijke gevallen onvermijdelijk.
b Welke ontwikkelingen lagen ten grondslag aan de toename van autonome
rechtsvinding in de twintigste eeuw? In de negentiende eeuw kwam het
codificatieproces op gang, de rechter werd toen gezien als bouche de la loi. In
de twintigste eeuw kwam de verzorgingsstaat op. Toen ontstond ook het idee
dat je met recht de samenleving kunt vormen. Door de constante dynamiek
van de veranderende samenleving liep het recht constant achter de feiten aan.
Hierdoor kwamen er meer open normen en vage termen zoals redelijkheid en
billijkheid. De rechter moest deze open normen concretiseren. De taak van de
rechter veranderde. Hij was niet langer een passieve dienaar van de wet. De
rechter kon toen ook zelf “recht maken”. Er kwam meer autonome
rechtsvinding op gang. Door de toename van internationale rechtsbronnen,
heeft de rechter meer jurisprudentie om na te kijken. Sommige verdragen
spreken elkaar tegen, de rechter moet dan beslissen welke verdrag hij boven
de ander stelt, terwijl ze eigenlijk gelijk zijn.
C Wat is de relatie tussen autonome rechtsvinding en jurisprudentie als rechtsbron?
Jurisprudentie is een rechtsbron door de veranderende aard van wetgeving. Het is
toekomstgericht door het belang van rechtszekerheid en flexibiliteit. In jurisprudentie
wordt gebruik gemaakt van open normen. Doordat wetgeving constant verandert en
er open normen zijn moeten er “nieuwe” regels worden gemaakt en normen worden
verduidelijkt, dit moet de rechter dan doen.
3 Interpretatiemethoden (par. 6):
a Een artikel in een Wetboek van Strafrecht verbiedt handel in drugs. Het tweede lid
bepaalt dat wanneer bij de handel één of meer vuurwapens gebruikt worden,
de straf met de helft wordt verhoogd. Een junk wordt betrapt als hij zijn
pistool ruilt voor een halve gram heroïne en wordt vervolgd. Het tweede lid
wordt door de rechter van toepassing verklaard op grond van de overweging
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KyraNieuwenhuijsen97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.