Stem
Hoorcollege 1: Het begin van het LMH bij stemcliënten.
Een stemprobleem analyseren:
1. Verzamelen van informatie
2. Beoordelen van informatie
3. Relaties leggen : klinisch redeneren.
Het verzamelen van informatie:
Anamnese → KNO onderzoek → Logopedisch onderzoek.
(1) Anamnese
De kunst van het anamnesegesprek: zo persoonlijk mogelijk maken en het aanpassen op de cliënt.
Stemstoornissen = multifactoriële etiologie (meerdere factoren)
1. Stembelastingsfactoren
2. Lichamelijke factoren, bv een slechte houding
3. Aanleg
4. Factoren vanuit de omgeving
5. Persoonlijkheidsfactoren
6. Psycho-emotionele factoren.
Dysbalans tussen de mogelijkheden en de eisen die aan de stem worden gesteld, ligt ten grondslag aan de
etiologie van stemplooipathalogie.
Na de anamnese:
Inventariseren:
– Laryngoscopie: Hoe ziet het stembeeld eruit?
– Stemkwaliteit: Hoe klinkt de stem?
– Stemfunctie: Wat kan de stem?
– Impact: Wat is de invloed op het dagelijks leven?
(2) Laryngoscopisch onderzoek
Welke mogelijkheden heeft de KNO-arts?
– Laryngoscopie
– Videostroboscopie
– KNO-onderzoek
– Keelspiegel
Wat ziet de KNO-arts?
Glottissluiting (Glottal Closure: GC)
– Complete sluiting
– Anterieure gap
– Posterieure gap
– Zandloper congifuratie (stemplooiknobbels)
– Onregelmatige sluiting
– Longitudinale sluiting
– Bowing (presbyfonie)
Symmetrie (S): de mate van synchroniciteit tijdens fonatie
Regulariteit (R): instabiliteit van het trillingspatroon
Mucosal Golf (Mucosal Wave: WV)
(3) Aanvullend logopedisch onderzoek
Welke mogelijkheden heeft de logopedist?
Logopedisch onderzoek:
→ Perceptueel: Wat neem je waar?
→ Instrumenteel: Wat kun je meten?
, Functioneel stemonderzoek:
Welke informatie verzamel je?
→ De stem tijdens het spontane spreken, stemhygiëne
→ Stembeheersing
→ Maximale vocale prestaties
→ Plasticiteit van de stem : de stimuleerbaarheid van de stem. Beantwoording van de vraag: Wat is de
mogelijkheid voor een logopedist om iemand met een stemprobleem te helpen?
→ Psychosociale leidensdruk: hoe erg is het?
Let op: het uitvoeren van het functioneel stemonderzoek doe je niet voor de medische diagnose.
Maar je meet het wel om:
→ De cliënt voorlichting te geven: 'Ik heb het gemeten en weet wat ik de cliënt kan bieden.'
→ Verbetering eigen handelen
→ Vergelijking met anderen (cliënten/ therapeuten)
→ Verzekering / vergoeding.
1. Perceptuele beoordelingsschaal
GRBAS
5 laryngeale parameters voor het beschrijven van stemkwaliteit (niet voor toonhoogte en/of luidheid):
1. Grade: Mate van afwijkendheid (ernst)
2. Rough: Schorheid
3. Breathy: Wilde lucht/ heesheid
4. Asthenic: Stemzwakte/ krachteloosheid
5. Strain: Gespannenheid, geknepenheid
4-puntenschaal voor de categorische beoordeling:
0: normaal
1: licht
2: matig
3: extreem
2. Fonetografie
– Kwantitatieve aspecten: het maximale bereik van de stem
– Kwalitatieve aspecten: Jitter, Crest
3. Dysphonia Severity Index (DSI)
– Objectieve maat voor stemkwaliteit
– Gebaseerd op meerdere stemparameters:
– Hoogste frequentie (F0 hoog in Hz)
– Laagste intensiteit (I laag in dB)
– Maximale fonatieduur (MPT in sec)
– Jitter (in %) (de enige voor stemkwaliteit)
Dit is samengesteld uit juist die raken die moeilijk zijn met een onvolledige stemplooisluiting of letsel aan de
stemplooien, maar is er niet om:
1) stemplooipathalogie te diagnostificeren
2) Perceptuele evaluatie of laryngoscopie te vervangen.
DSI
– Formule: DSI = 0.13 x MPT + 0.0053 x F0-High – 0.26 x I-Low – 1.18 x Jitter in % + 12.4.
De DSI varieert tussen 5 (een goede stem) en -5 (een slechte stem). Dit kan ook overschreden worden door
hoger dan 5 (excellente stem) of lager dan -5 (extreem slechte stem). Een DSI van 1.6 kan geinterpreteerd
worden als normaal (Mark de Bodt). Hoe negatiever de score, hoe slechter de stemkwaliteit.
De DSI vergeleken met de G van GBRAS
G0 DSI = 5.0
G1 DSI = 1
G2 DSI = -1.4
G3 DSI = -5.0
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marhar. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.