In deze paragraaf worden verschillende manier van ongeslachtelijke voortplanting aan je uitgelegd. De begrippen zijn dikgedruk en er worden afbeeldingen gebruikt
2.1 Ongeslachtelijke voortplanting
Celdeling
Cellen kunnen zich voortplanten door celdeling. Bij celdeling ontstaan uit een moedercel
twee identieke dochtercellen.
Celdeling is van belang bij de voortplanting en groei van een organisme.
Op natuurlijke wijze
Bij ongeslachtelijke voorplanting ontstaan door celdeling nakomelingen die genetisch
identiek zijn aan de ouder. Bacteriën en andere eencellige organismen planten zich
ongeslachtelijk voort door celdeling. Ook schimmels, planten en sommige dieren kunnen
ongeslachtelijk voortplanten.
Op kunstmatige wijze
Ongeslachtelijke voortplanting kan ook op kunstmatige wijze plaatsvinden. De bekendste
methode is stekken. Een speciale manier van stekken is weefselkweek.
Een organisme dat door ongeslachtelijke voortplanting uit één organisme is ontstaan, noem
je een kloon. Het kweken van deze individuen heet klonen. Klonen wordt bij planten veel
gebruikt om gunstige erfelijke eigenschappen te behouden, bijvoorbeeld bij sierbloemen of
voedingsgewassen.
Celcyclus
De erfelijke eigenschappen van een organisme liggen vast
in het DNA. Voordat een cel gaat delen, verdubbelt de
hoeveelheid DNA in de cel. De chromosomen, de dragers
van het DNA, worden dan gekopieerd (afbeelding
hiernaast). Bij de celdeling ontvangt elke nieuwe cel
vervolgens een complete set chromosomen: één helft is
oorspronkelijk materiaal van de moedercel en
één helft een exacte kopie daarvan.
Bij planten, dieren en schimmels begint een
celdeling met de deling van de celkern. De
kerndeling heet mitose. Na de mitose snoert
de cel tussen de kernen in en ontstaan er
twee nieuwe cellen.
Afbeelding hiernaast geeft schematische en
celcyclus weer. De periode tussen twee celdelingen noem je de
interfase. Ongeveer halverwege die fase wordt van elk DNA-
molecuul een kopie gemaakt. Dit heet DNA-replicatie/synthese.
De fase waarin dat gebeurt, heet de S-fase. De kopie blijft
vastzitten aan het DNA waarvan de kopie is gemaakt. Zolang de
DNA-moleculen nog aan elkaar vastzitten, worden ze
chromatiden genoemd. De perioden tussen de M- en de S-fase
wordt de G1-fase genoemd. De periode tussen de S- en de M-
fase wordt de G2-fase genoemd. Als de cellen in rust zijn dan
treden er geen delingen op. Dit is de G0-fase.
Mitose
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller benteessens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
