Samenvatting 5.4 Reflexen en het autonome zenuwstelsel
5 views 0 purchase
Course
Biologie
Level
HAVO
Book
Biologie voor jou MAX 4 havo 2019 lob B
In deze paragraaf gaat het over soorten reacties, het autonome zenuwstelsel en innerveren. De begrippen zijn dikgedruk, zodat ze gemakkelijk herkent worden.
5.4 Reflexen en het autonome zenuwstelsel
Bewuste en onbewuste reacties
Het animale zenuwstelsel regelt vooral bewuste reacties. Bij een beweging die je bewust wilt
maken, ontstaan er impulsen in bewegingscentra van de grote hersenen. Deze impulsen
gaan via schakelcellen naar cellen in de kleine hersenen en vervolgens naar schakelcellen in
de hersenstam en het ruggenmerg. Vanaf daar gaan de impulsen via bewegingszenuwcellen
naar spieren waardoor deze samentrekken en je een beweging maakt. Het animale
zenuwstelsel is ook verantwoordelijk voor onbewuste reacties (onbewuste prikkels).
Reflexen
Een reflex is een vaste, snelle, onbewuste reactie op een bepaalde prikkel. Door bv een tik
op de kniepees rekt de bovenste dijspier een klein beetje uit. Onder invloed van deze prikkel
ontstaan in zintuigcellen in de dijspier impulsen. Gevoelszenuwcellen geleiden de impulsen
naar het ruggenmerg. Daar vertakken de uitlopers van de gevoelszenuwcellen zich. Het ene
deel van de vertakkingen geleidt impulsen naar bewegingszenuwcellen die op hun beurt
weer impulsen naar de bovenste dijspier geleiden, waardoor deze spier samentrekt. Het
andere deel van de vertakkingen geleidt impulsen naar schakelcellen. Deze geleiden
impulsen naar bewegingszenuwcellen om te verhinderen dat die impulsen naar de onderste
dijspier geleiden. Hierdoor ontspant deze spier.
Het autonome zenuwstelsel
Het autonome zenuwstelsel werkt nauw samen met het hormoonstelsel en regelt o.a. de
werking van de spieren van inwendige organen en klieren. Het autonome zenuwstelsel kun
je onderverdelen in het orthosympatische deel en het parasympatische deel. Deze delen
hebben een tegengestelde werking. Ze werken samen om de homeostase in het lichaam te
handhaven. Het hangt van de omstandigheden af welk deel op een bepaald moment de
sterkste activiteit vertoont.
Het orthosympatische deel beïnvloedt de organen op z’n manier dat het lichaam
activiteiten kan verrichten waar energie voor nodig is. Door verbranding te bevorderen wordt
energie vrijgemaakt. Impulsen vanuit het orthosympatische deel verhogen de
hartslagfrequentie, verwijden de bloedvaten naar de skeletspieren, zetten de lever aan om
glycogeen om te zetten in glucose, verhogen de ademfrequentie en verwijden de
vertakkingen van de bronchiën. Het orthosympatische deel remt de organen van het
verteringsstelsel en de nieren in hun werking.
Het parasympatische deel beïnvloedt de organen zodat het lichaam in een toestand van
rust en herstel kan komen. Het bevordert de stofwisseling. De energie die daarbij nodig is,
wordt vastgelegd in de organische stoffen die worden gevormd. Impulsen vanuit het
parasympatische deel stimuleren de productie van verteringssappen, de darmbeweging, de
omzetting van glucose in glycogeen in de lever, de verdwijning van de bloedvaten naar het
verteringsstelsel en de werking van de nieren.
Innerveren
Alle organen in je lichaam zijn verbonden met zenuwen die de organen door impulsen
kunnen beïnvloeden. Dit noem je innerveren. Een orgaan dat door een bepaald deel van het
centrale zenuwstelsel wordt beïnvloed, is het doelwitorgaan. Elk doelwitorgaan wordt
geïnnerveerd door twee zenuwen van het autonome zenuwstelsel: een orthosympatische en
een parasympatische zenuw. Je noemt dit dubbele innervatie. Hierdoor kan de werking van
een orgaan worden gestimuleerd of geremd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller benteessens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.