In deze paragraaf gaat het over hoe handelingen tot stand komen. Begrippen zijn dikgedrukt in deze paragraaf. Alles staat netjes en duidelijk op volgorde.
6.3 Gedrag beschrijven
Ethologie
De studie waarbij het gedrag van dieren centraal staat, noem je de ethologie. Onder gedrag
verstaan biologen alle waarneembare activiteiten van een dier of mensen. Gedrag is vaak
gericht op het handhaven of verbeteren van de fysiologische toestand of de
omgevingssituatie van het dier of de mens. De overlevingskansen en fitness van een dier
worden vergroot wanneer het gerag goed is aangepast aan de omstandigheden. Dit noem je
adequaat gedrag.
Van prikkel tot handeling
Gedrag is opgebouwd uit opeenvolgende handelingen, ook wel gedragselementen
genoemd. Spieren en klieren zijn effectoren. Bij de meeste handelingen reageert een dier of
mens op prikkels. In zintuigcellen (receptoren) ontstaan onder invloed van deze prikkels
impulsen. Zenuwcellen (conductoren) geleiden impulsen die door het centrale zenuwstelsel
worden verwerkt. De reactie van een dier of mensen op prikkels noem je de respons.
Gedragssystemen
Handelingen met een gemeenschappelijk doel vormen samen een gedragssysteem. Als het
effect van de ene handeling leidt tot een volgende handeling, spreek je van een
gedragsketen.
Balts is een gedragsketen die is bedoeld om partners aan te trekken en over te halen tot de
paring. Het is onderdeel van voortplantingsgedrag.
De zorg van de ouders voor hun nakomelingen noem je broedzorg. Dit behoort tot het
voortplantingsgedrag.
Ethogram en protocol
Een objectieve beschrijving van de verschillende handelingen die bij een diersoort kunnen
voorkomen, heet een ethogram. Met behulp van een ethogram kun je het gedrag van een
dier bestuderen. Een protocol is een lijst van de achtereenvolgens waargenomen
handelingen van het dier. Met behulp van een protocol kun je o.a. de volgende vragen
beantwoorden:
Hoe vaak komt elke handeling voor?
Hoelang duurt elke handeling?
Is er een vaste volgorde tussen bepaalde handelingen?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller benteessens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.