6.2 Het oog
De bouw van het oog
Het witte gedeelte van een oog het harde oogvlies (bescherming binnenste oog). Aan de
voorzijde gaat het harde oogvlies over in het hoornvlies. Dit is doorzichtig zodat licht het
oog kan binnenvallen. Het gekleurde gedeelte van een oog heet iris of regenboogvlies. De
kleur van de iris wordt gevormd door pigmenten. In de iris zit een opening: de pupil. De iris
regelt de hoeveelheid licht die via de pupil het oog binnenvalt door de pupil groter of kleiner
te maken. Traanklieren produceren traanvocht. Het traanvocht beschermt de ogen tegen
uitdroging.
Een oog is voor het grootste deel gevuld met een geleiachtige massa: het glasachtig
lichaam. Onder het harde oogvlies bevindt zich het vaatvlies. Deze laag bevat vel
bloedvaten en zorgt voor de voeding van een groot deel van het oog. Tussen het hoornvlies
en de iris bevindt zich de voorste oogkamer. Tussen de iris en de ooglens ligt de achterste
kamer. Achter de iris en de pupil bevindt zich de ooglens. Rondom de lens zit het
straalvormig lichaam (zorgt dat er een scherp beeld ontstaat). De binnenste laag van de
wand van een oog is het netvlies. In het netvlies liggen de lichtreceptoren. In het centrum
van het netvlies ligt de gele vlek. Met de lichtreceptoren in de gele vlek kun je het scherpst
zien. De plaats van het netvlies waar de oogzenuw het oog verlaat, is de blinde vlek.
Beeldvorming
Als je ergens naar kijkt, valt het beeld op het netvlies. Dit beeld is omgekeerd en verkleind. In
de lichtreceptoren in het netvlies ontstaan impulsen die door gevoelszenuwcellen naar de
gezichtscentra in de grote hersenen worden geleid. Deze verwerken impulsen zo, dat je het
beeld rechtopstaand en in het juiste formaat waarneemt.
Accommoderen
Het ene moment zie je iets van dichtbij scherp en het andere moment iets van veraf. Je kunt
niet tegelijkertijd iets van veraf en iets van dichtbij scherp zien. Er zijn verschillende manieren
om een scherp beeld te vormen. Bij mensen kan de afstand tussen de ooglens het netvlies
niet veranderen. Om scherpe beelden te krijgen van voorwerpen op verschillende afstanden,
verandert de vorm van de ooglens.
Een ooglens hangt met lensbandjes in het straalvormig lichaam. Daarin liggen kringspieren.
Als je kijkt naar een voorwerp in de verte, dan zijn de kringspieren ontspannen. Door de druk
van de glasachtige lichamen wordt de doorsnede van de straalvormige lichamen groot.
Daardoor worden de lensbandjes strak gespannen, waardoor ze aan de ooglenzen trekken.
De ooglenzen worden hierdoor platter. Zo is het beeld scherp.
Als je naar een voorwerp dichtbij kijkt, dan ontstaat er een onscherp beeld op je netvlies. De
kringspieren in de straalvormige lichamen trekken zich dan samen. Het gevolg is dat de
lensbandjes minder strak worden gespannen, waardoor ze minder aan de ooglenzen
trekken. De ooglenzen kunnen hierdoor boller worden.
Het boller en platter worden van de lens heet accommoderen. Je noemt kringspieren in de
straalvormige lichamen ook wel accommodatiespieren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller benteessens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.32. You're not tied to anything after your purchase.