H1 zorg voor gezondheid
Gezondheid als een toestand van volledige lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk
welbevinden. Deze aspecten hangen nauw met elkaar samen. Zodra veranderingen in
lichamelijk, geestelijk of maatschappelijk functioneren optreden, ontstaat er een verstoring
van het evenwicht (homeostase) en kan ziekte ontstaan.
Om gezond te blijven moet je je zelf beschermen tegen de invloeden uit de directe omgeving
die je dreigen ziek te maken.
Draagkracht: de kracht die je hebt om moeilijke situaties aan te kunnen. Het is de kracht
waarmee de een mens zich staande houdt tegenover allerlei invloeden die op hem inwerken.
Draaglast: moeilijke situaties en de prikkels die op een mens afkomen. Het zijn de lasten die
hij te dragen krijgt. Tegen deze aanvallen moet hij zich kunnen verweren om gezond te
blijven. De verdediging is afhankelijk van iemands draagkracht.
In een gezonde situatie is draaglast en draagkracht in evenwicht
Als de draagkrachten groot of groter is dan de lasten dan is het nog in evenwicht. Als de
lasten zwaarder zijn dan de draagkrachten is het uit evenwicht en kan je ziek worden.
Aanleg omvat alles wat een mens meekrijgt bij zijn geboorte. Bestaat uit erfelijke factoren die
het kind van beide ouders meekrijgt, en de invloeden die het kind ondergaat tijdens de
zwangerschap en de geboorte. Door de aanleg is ieder persoon uniek
Iemand die met een stoornis of ziekte is geboren speelt aanleg ook een rol. Soms is de
ziekte al vanaf de geboorte aanwezig maar komt de ziekte pas op een later moment in het
leven tot ontwikkeling. Dan zijn naast de aanleg nog invloeden uit de omgeving nodig om
een ziekte te laten ontstaan.
Conditie is de toestand waarin het menselijk lichaam op een bepaald moment verkeerd. Om
voortdurend langere tijd zware inspanning te kunnen leveren, moet een lichaam getraind zijn.
Iemand die niet regelmatig oefent en te weinig conditie heeft, kan na een zware lichamelijke
arbeid zo zijn dat hij kwetsbaarder is door invloeden van buitenaf. De conditie schiet dan
tekort om weerstand te bieden tegen extra draaglast.
Geestelijke factoren zijn belangrijk bij het vormen van de draagkracht. Gevoelens van
veiligheid en vertrouwen in de omgeving bepalen mede de weerbaarheid. Heeft iemand dat
niet bestaat er de kans dat iemand niet weerbaar genoeg is dat zie vaak terug in de uiting
van iemands gedrag.
Maatschappelijke factoren:
- De plaats die je inneemt binnen de maatschappij en binnen het gezin is bepalend
voor je draagkracht
- Maatschappelijke positie wordt bepaald door: werk hebben, voldoende inkomen,
goede relaties met mensen op school, op werk en in de familie en vriendenkring.
Versterken de draagkracht zodat je beter bestand bent tegen de lasten in je
omgeving
- Valt dat allemaal weg of deels dan neemt de draagkracht af en de kans op ziekten
neemt toe
Draagkracht verschilt per persoon en iedereen heeft zo zijn eigen zwaktes
Levensfases spelen ook een grote rol in de draagkracht
,Draaglast is afhankelijk van invloeden die van buitenaf inwerken of die uit het lichaam zelf
voortkomen. Een te grote draaglast kan je ziek maken. Van sommige ziektes is de oorzaak
onbekend. Uitwendige en inwendige invloeden kunnen samen de reden zijn van een
verstoord evenwicht. Om gezond te blijven doet het lichaam voortdurend zijn best om alle
lichaamsfuncties in evenwicht te houden (homeostase)
Voorbeelden van aanpassingsmechanismen zijn:
- De wateren en zouthuishouding
- De regeling van de lichaamstemperatuur
- De hormonale functies
- De bloedsomloop
- De ademhaling
- De uitscheiding van afvalstoffen
Wanneer de draaglast de draagkracht overtreft en niet meer te compenseren is, is er sprake
van decompensatie
Gezondheid bevorderende factoren:
- De juiste gezonde voeding
- Voldoende lichaamsbeweging
- Voldoende kleding
- Zorgen voor een balans tussen lichamelijke en geestelijke belasting
- Op tijd en regelmatig rust nemen
- Schadelijke invloeden uit de omgeving voorkomen
- Infecties voorkomen
Patiëntenvoorlichting: voorlichting aan kleine groepen patiënten of individuele patiënten de
lijden aan een bepaalde ziekte
Voorlichting is een onderdeel van preventie. Primaire preventie richt zich op het voorkomen
van ziekte.
Secundaire preventie richt zich op het tijdig opsporen van ziekte
Tertiaire preventie is bedoeld om te voorkomen dat de symptomen van een ziekte
verergeren.
COPD (chronic obstructive pulmonary disease)
Voorbeelden van gezondheidsbedreigende factoren:
- Slecht of onvoldoende eten
- Te weinig nachtrust nemen
- Weinig of geen lichamelijke inspanning verrichten
- Overmatig gebruik van alcohol, vet en nicotine
- Onveilig vrijen
- Gebruik van drugs met een verslavende werking.
Het niet opvolgen van adviezen van een therapeut noemen we therapieontrouw (non-
compliance)
Enkele oorzaken voor therapieontrouw:
- Vergeetachtigheid
- Gebrek aan motivatie
, - Schaamte voor het gebruik van een bepaald geneesmiddel
Gezondheid heeft te maken met lichamelijke , geestelijke en maatschappelijke factoren en
kan vanuit elk van deze invalshoeken worden bedreigd. Ontstaat er een storing vanuit een
invalshoek, dan is sprake van een somatisch (lichamelijk), psychisch (geestelijk) of sociaal
(maatschappelijk) probleem
Levensverwachting is het aantal nog te verwachten levensjaren van een groep mensen van
een bepaalde leeftijd.
De levensverwachting van mensen neemt onder andere toe door maatschappelijke
omstandigheden (werk, huisvesting, verkeersmaatregelen), psychosociale zorg en de
toename van deskundigheid op medisch gebied.
H2. Ziekteverloop
De manier waarop een ziekte begint en verloopt bepaalt hoe patiënt en arts er mee omgaan.
Ziekte met een acuut karakter kent een plotseling begin van de ziekteverschijnselen. Iemand
kan soms binnen enkele minuten of uren onwel worden. Voorbeelden: hartinfarct, migraine
griep, longontsteking en blindedarmontsteking.
Voordat iemand een infectie krijgt, moet hij een besmetting hebben opgelopen. Dat moment
is als de ziekteverwekkers het lichaam zijn binnengedrongen.
Niet in alle gevallen treden na een besmetting duidelijk herkenbare ziekteverschijnselen op.
Soms maken mensen de infectie in zeer lichte mate door. Zij voelen zich hooguit enkele
dagen tot een week minder goed. In die gevallen is sprake van subklinische infectie
In de aanloopperiode van een niet-acuut verlopende ziekte zijn er vaak vage verschijnselen
van je niet lekker voelen. Onduidelijk is welke ziekte aanwezig is, maar het duidt wel op een
dreigend gevaar. Deze verschijnselen heten prodomen.
de karakter kenmerk van een chronisch ziekte is dat het een langzaam en sluipend beging
heeft. Een enkele keer kan een chronische ziekte na jaren genezen, maar meestal blijft de
ziekte de rest van het leven aanwezig
voorbeelden zijn:
- Chronische reumatoïde artrtis, diabetes mellitus, chronische bronchitis, COPD, de
ziekte van Parkinson en dementie
Als er tijdens een ziekte een nieuw probleem optreed, dat het verloop van de ziekte
veranderd. Dat is een complicatie
Wanneer een ziekte zeer snel tot ernstige gevolgen of de dood leidt, is er sprake van een
foudroyant ziekteverloop. Voorbeelden van acuut optredende ziekten met een foudroyant
verloop zijn een hartaanval (myocardinfarct), een longontsteking (pneumonie),
hersenvliesontsteking (meningitis) en een buikvliesontsteking (peritonitis). Soms gaat een
acute ziekte over in een chronische vorm.
Soms blijven enkele klachten bestaan: dat zijn de restverschijnselen. Daardoor is het
functioneren in lichte of ernstige mate belemmerd.
Fantoompijn is een restverschijnsel van de amputatie
Na een rustige fase in het ziekteproces waarbij de patiënt weinig opvallende klachten heeft,
kunnen de ziekteverschijnselen opeens verergeren, dat heet een exacerbatie van de ziekte.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RickRed. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.91. You're not tied to anything after your purchase.