Samenvatting van het onderdeel diabetes (endocrinologie), binnen het vak Chronische aandoeningen
50 views 0 purchase
Course
Chronische Aandoeningen (E0C21A)
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting van de leerstof over diabetes (gedoceerd door prof. Mathieu). Deze samenvatting bestaat voornamelijk uit de inhoud van de cursus (= de te kennen leerstof voor het examen). Dit onderdeel is deel van het vak Chronische aandoeningen.
1. Definitie
- = syndroom, gekenmerkt door ↑ van glucosegehalte van het bloed (+/-glucosurie) met
geassocieerde veranderingen in metabolisme van eiwitten & vetten
o + veroorzaakt door relatief of absoluut tekort aan insuline of aan zijn cellulaire
werking
- Glucosehomeostase van bloed = vitaal voor juiste energievoorziening van alle weefsels
o Verhoogde glycemie = diabetes
▪ Ongeacht oorzaak
- Gestoorde glycemie = < criteria voor DM maar > normaalwaarden
o Storing in waarde na orale glucosetolerantietest (OGTT) → gestoorde
glucosetolerantie (Impaired Glucose Tolerance, IGT)
▪ Conversie naar diabetes: 7,5%/jaar
▪ Groep heeft al typisch diabetesprofiel op ontwikkelen van
diabetesverwikkelingen
• Bv. 2x risico op macroangiopathie
• Ook sterk gestegen risico op microangiopathie
o Verhoogde nuchtere glycemie → Impaired Fasting Glucose (IFG)
▪ Risicoprofiel = onbekend
- Rol van insuline
o Opbouw van lever, vetweefsel & spierweefsel
▪ Lever:
• 98% van insuline heeft first pass in lever
• Na maaltijd: opname van glucose door lever
o Opslag onder vorm van glycogeen indien insuline
aanwezig is + stilvallen van gluconeogenese
• Indien geen insuline: gluconeogenese gaat door + afbraak
glycogeen
▪ Vetweefsel:
• Opname triglyceriden na afbraak in bloed tot vrije vetzuren
o Door lipase
o Insuline activeert lipase in bloedvatwand + legt lipase in
vetweefsel stil
• Indien geen insuline: afbraak vetweefsel → triglyceriden in
bloed + activatie van lipase in vetweefsel (→ aanmaak vrije
vetzuren)
o Vrije vetzuren gebruikt door: spieren, hart & lever
▪ Lever: aanmaak ketonen
• Bv. aceton
• Sommige ketonen zijn zuren → ↓ pH
▪ Spierweefsel:
• Insuline: opbouw van eiwitten in spieren
• Indien geen insuline: afbraak spierweefsel
1
,Endocrinologie Samenvatting Diabetes Mellitus
2. Opdeling in 4 groepen
- Type 1 DM
o = β-celdestructie → evolutie naar absolute insulinedeficiëntie
o Voornaamste oorzaak: immuungemedieerde β-celdestructie
▪ Vs. idiopathisch
- Type 2 DM
o = Insulineresistentie met variabele residuele insulinesecretie
o Meestal veralgemeende of tenminste viscerale obesitas
- Andere specifieke vormen
o Uiteenlopende etiologie
o Maturity onset diabetes of the young (MODY)
▪ = Monogenetische vormen
▪ = Autosomaal dominante aandoeningen
o Zeldzaam: mutaties van genen die leiden tot neonatale diabetes
- Zwangerschapsdiabetes
o 5-25% van zwangere vrouwen
▪ Zonder gekende diabetes voor zwangerschap
o Glycemie-afwijking vaak vanaf 20w ZS
o Verdwijnt na bevalling
▪ Maar 30-50%: latere ontwikkeling type 2 DM
o Invloed van diabetes op de foetus
▪ Vroegtijdig:
• Verhoogd risico op miskraam → te veel glucose is slecht voor
embryo
• Verhoogd risico op hyperglycemie malformatie
▪ Laattijdig:
• Pancreas foetus is gevormd, via navelstreng: overdracht glucose
→ pancreas maakt veel insuline aan
o Gevolgen: macrosomie (dikke baby), mors in utero, vaak
problemen met longen & lever (onvoldoende rijping)
o Na geboorte: risico op hypoglycemie
o Invloed van diabetes op zwangerschap
▪ Indien je reeds micro- & macrovasculaire aantasting hebt:
• Geen goede expansie mogelijk → risico preeclampsie
o Invloed van zwangerschap op diabetes
o Glycemiecontrole
▪ Meer counter regulerende hormonen (bv. groeihormonen)
• Vrouwen met retinopathie: risico op versnelde progressie
▪ Expansie volume → hyperfiltratie in nieren bij elke zwangere vrouw
• Vrouw met nefropathie heeft al hyperfiltratie → progressie
o Verhoogd risico zwangerschapshypertensie
o Risico macrosomie & neonatale morbiditeit
o Diagnose: glucose challenge-test (GCT)
▪ Bevestiging via OGTT
2
, Endocrinologie Samenvatting Diabetes Mellitus
3. Diagnose
a. GLYCEMIEBEPALING
- Glycemie gemeten op gehemolyseerd volledig bloed = 15% lager dan plasmabepalingen
- Bij langdurige bewaring: ↓ glycemie door metabolisatie in RBC
- Arteriële glycemie > veneuze glycemie
o Want perifere weefsels nemen glucose op
- Diagnose diabetes: op veneus staal
- Interpretatie (plasmawaarden)
o Volgens tijdstip van bloedname
▪ Willekeurige glycemie > 200mg/dL
• Hoge waarschijnlijkheid
• In afwezigheid van diabetes: doe test opnieuw
▪ Nuchtere glycemie herhaaldelijk > 126 mg/dL
• = diagnose DM
▪ Orale glucosetolerantietest
• Indien diagnose nog niet duidelijk met nuchtere/willekeurige
glycemie
• Gestandaardiseerd
o Normale voeding & lichamelijke activiteit 3d voor test
o Nuchter voor > 8u & < 16u
o Test ’s ochtends
o Geen medicatie
• Glucosebelasting
o 75g glucose aan volwassenen
o Voldoende verdund
o In 5 min uitgedronken
• Bloednames
o 0 & 2u bloedwaarden
▪ Waarden na 30, 60 & 180 min. kunnen in
randgevallen een betere beoordeling geven
• Bepalen van insuline of C-peptide
o Nuttig voor classificatie, niet voor primaire diagnostiek
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evdp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.65. You're not tied to anything after your purchase.