Summary
Samenvatting keuzemodule Gezinnen in transitie
- Course
- Institution
Samenvatting van de keuzemodule Gezinnen in transitie (3e jaar) met als leerkrachten Swartele, Pasteels, Bastaits.
[Show more]
Seller
Follownadialenaerts
Reviews received
Content preview
GEZINNEN IN TRANSITIESWARTELE
SAMENLEVINGSVORMEN
Voor 1960
o huwelijk en gezin zijn onaantastbare instellingen
Vanaf de jaren ‘60 doet zich een graduele verschuiving in het waardepatroon voor
o De individualisering van de samenleving
loskomen van traditionele instituties zoals de religie (de-traditionalisering)
keuzevrijheid
nadruk op zelfontplooiing
o de globalisering
GEVOLGEN VAN DE INDIVIDUALISERING EN GLOBALISERING
Het doorbreken van de klassieke viereenheid liefde, seksualiteit, huwelijk en voortplanting (seksuele revolutie)
huwelijk blijft belangrijk, maar naast het huwen winnen de feitelijke en de wettelijke samenwoning
terrein;
uitstel van het eerste huwelijk;
geslacht is irrelevant geworden;
gemengde partnerrelaties (ras, leeftijd, religie…..);
het huwelijk is niet meer tot de dood ons scheidt maar zolang de liefde duurt;
o seriële monogamie
o nieuw samengestelde gezinnen
o een-ouder gezinnen – vnl. alleenstaande moeders (kwetsbare groep)
Polyamorie
Niet partner samenlevingsvormen – cohousing
GEVOLGEN VAN DEZE VERSCHUIVING VAN WAARDEN
Een nieuwe betekenis van relaties en ouderschap (zie verder ouderschap)
o Liefde, seksualiteit en huwelijk worden losgekoppeld van voortplanting
De relatie staat – gezinseconomie wordt gewijzigd (zie verder gezin en arbeid)
o herintrede van de vrouw op de arbeidsmarkt vanaf de jaren ’70
o evolutie van een kostwinnaarsmodel naar een tweeverdienersmodel
o anders denken over genderrollen
o balans werk-gezin
Demografische veranderingen (zie verder vergrijzing)
o Van baby-boom (hoogtepunt in 1964) tot babybust (daling v/h vruchtbaarheidscijfer)
Relaties zijn niet langer voor eeuwig
relationele conflicten stijgen en escaleren
relaties staan onder druk:
o allerlei stressfactoren
o relatiebekwaamheid
o (intra)familiaal geweld
, De bëindiging van samenlevingsvormen brengt grote uitdagingen met zich mee.
vechtscheidingen, armoede, uitsluiting, ..
aantal singles – alleenstaanden neem toe…
aantal éénoudergezinnen neemt toe
OUDERSCHAP
Gezinsrecht bevat twee lijnen:
Horizontale lijn o.b.v. seksualiteit en paarvorming
Verticale lijn o.b.v. voortplanting en het ouderschap
1987
Afstamming wordt losgekoppeld van het huwelijk
Tot 1987 gecombineerd in één instelling nl. “ het burgerlijk huwelijk”
Horizontale lijn
o Heteroseksuele relatie
o Tussen 1 man en 1 vrouw, onderworpen aan de grondvoorwaarden qua leeftijd, monogamie,
geen incestueuze relaties, toestemming tot leefgemeenschap/stabiliteit van de paarvorming
waarbij de ontbinding van het huwelijk door echtscheiding beperkt wordt door sterke
vormelijke en inhoudelijke bepalingen
Verticale lijn:
o Kinderen binnen huwelijk = wettige kinderen
o Kinderen buiten huwelijk (waaronder ook overspelige kinderen): andere minder gunstige
regels voor de totstandkoming van de afstammingsband.
1987 FUNDAMENTELE WIJZIGINGEN de lijnen WORDEN ONTKOPPELD
Alle kinderen gelijke rechten, of ze nu binnen of buiten het huwelijk geboren worden
Moederlijke afstamming voortaan gevestigd in de geboorteakte :
o Vrouw vermeld in geboorteakte = de mama
o Anoniem bevallen kan in België niet
Vaderlijke afstamming : onderscheid geboren binnen of buiten het huwelijk
o kinderen geboren binnen het huwelijk:
Echtgenoot = automatisch de vader, als het kind geboren tijdens huwelijk of binnen
300 dagen na ontbinding/nietigverklaring van het huwelijk.
Dat vermoeden is wel weerlegbaar. Sinds 2006 kan ook de vermoedelijke verwekker
het vermoeden betwisten
o kinderen geboren buiten het huwelijk:
De vaderschapsregel geldt niet.
Het vaderschap kan komen vast te staan door erkenning. Dat hoeft niet noodzakelijk
door de biologische vader te zijn. Voorwaarde is wel dat nog geen vaderlijke
afstamming vaststaat.
De wetgeving beperkt zich wel nog steeds tot
Heteroseksuele koppels
Huwelijk kan enkel tussen mensen van verschillend geslacht
, Kind heeft maximaal twee afstammingsbanden, en indien twee dan gaat het om een moederlijke en
een vaderlijke afstamming
1998 DE WET OP DE WETTELIJKE SAMENWONING
Tussen 1987 - 1998 : bescherming buitenhuwelijkse paarvorming
o door beroep te doen op de leerstukken van non-discriminatie
o door de regels van het huwelijk “analoog” toe te passen
1998: Invoering van de “wettelijke samenwoning”
o staat ook open voor personen van het zelfde geslacht,
o maar wel nog steeds tot een “twee” relatie
o die weliswaar niet een partnerrelatie moet zijn.
2003 HET HUWELIJK WORDT OPENGESTELD VOOR PERSONEN VAN HETZELFDE GESLACHT
Maximaal 2 personen (blijft)
Geslacht wordt irrelevant
Er blijft echter een verschil met het huwelijk afgesloten tussen een man en een vrouw:
De regels voor het vaststellen van het vaderschap zijn niet van toepassing op een huwelijk tussen
personen van hetzelfde geslacht.
Dit heeft concreet tot gevolg dat als één van de echtgenoten een kind erkent, of één van de
echtgenotes een kind baart, dat de echtgenoot/echtgenote (van hetzelfde geslacht) niet automatisch
mede-ouder wordt. Slechts één man en één vrouw kunnen vader respectievelijk moeder zijn op grond
van de oorspronkelijke afstamming.
2006 WIJZIGING ADOPTIEWET
Met de goedkeuring van de Wet van 18 mei kunnen sinds 30 juni 2006 ook paren van het gelijke
geslacht adopteren.
Voortaan kunnen volgende personen adopteren
o één persoon alleen (alleenstaande, gehuwd, samenwonend, of weduwe, …),
o twee echtgenoten samen al dan niet van het gelijke geslacht,
o twee personen al dan niet van het gelijke geslacht die een verklaring van wettelijke
samenwoning hebben afgelegd,
o twee personen al dan niet van het gelijke geslacht reeds drie jaren op een permanente en
affectieve wijze samenwonen.
Discriminatie in totstandkoming afstamming
Er ontstaat een feitelijke ongelijkheid tussen het huwelijk aangegaan door personen van verschillend
geslacht en dat aangegaan tussen personen van hetzelfde geslacht.
Kind geboren uit heterohuwelijk heeft automatisch de echtgenoot tot vader (Art.315 oud BW – VR)
Kind geboren uit lesbiennehuwelijk heeft juridisch slechts 1 afstamming namelijk een moederlijke
afstamming. De echtgenote van de moeder zal een adoptieprocedure moeten doorlopen en die is
vaak niet eenvoudig.
2015 DE WET OP HET MEE-MOEDERSCHAP
, De afstammingsband van de meemoeder wordt op dezelfde wijze gevestigd als de afstamming ten
aanzien van de vader.
o Geboren binnen huwelijk geldt het vermoeden van mee-moederschap
o Geboren buiten huwelijk door erkenning (vrijwillig of gedwongen)
LET WEL DEZE WET GELDT ENKEL VOOR HET MEEMOEDERSCHAP
QUID HOMOKOPPELS?
Traditioneel gezin
Volwassen man en vrouw leven samen en hebben kinderen met elkaar
Ze zijn biologisch de ouders van de kinderen
Het holebi-gezin
Twee mannen of twee vrouwen leven samen het hebben kinderen
Uit een vorige heterorelatie
Geadopteerd of als pleeggezin
Een van de twee kan ook biologisch vader of moeder zijn via draagmoederschap of zaaddonatie
Nieuw samengesteld gezin
Beide ouders brengen kinderen mee in een nieuwe relatie, soms hebben ze ook samen kinderen
Zorgouder – plusouder – stiefouder
Éénoudergezin
Een volwassene met kinderen van wie hij of zij de al dan niet de biologische ouder is.
Adoptiegezin
Een of twee volwassenen zorgen voor niet biologische kind(eren).
Pleegezin
Pleeg(zorg)ouders zonder biologische band met pleegkind(eren)
Co-oudergezin
Gezagsco-ouderschap
Verblijfsregeling - Bilocatie
Birdnesting
Generatiegezin
Ouders en kinderen leven in een groter familieverband met grootouders, tantes, ooms, etc….
Mee-oudergezinnen
Eén of twee volwassenen met een een gezin zorgen, naast de ouders, mee voor de kinderen en zijn
nauw betrokken bij de opvoeding.
Het tienergezin
Een minderjarige deelt de opvoeding van zijn kind met een volwassene.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nadialenaerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now