Inleiding in de grondslagen van de pedagogische wetenschappen
All documents for this subject (8)
Seller
Follow
et98
Reviews received
Content preview
Samenvatting Grondslagen
Linguïstische handeling = er wordt iets gezegd dat betekenis heeft.
- Semantische regels: linguïstische handelingen moeten iets betekenen
- Syntactische regels: linguïstische handelingen moeten correct gevormd zijn (grammatica)
Taalhandelingen (speech acts) = de functie van een uitspraak/taaluiting.
- Wat de persoon wil bewerkstelligen door iets te zeggen.
Soorten taalhandelingen:
- Indicatieven: constaterend, stellend, beschrijvend
o Ik heb een pukkel
- Imperatieven: gebiedend, bevelend
o Ga weg!
- Interrogatieven: vragend
o Vind je me lief?
- Expressieven: emotie uitdrukkend, uitend
o Allemachtig, wat een toffe kerel!
- Perfomatieven: taaluitingen die iets tot stand brengen/een handeling voltrekken. De
taaluiting valt samen met de handeling.
o We noemen haar Maartje
o Ik wed om 100 euro
Expliciete performatieven = uitingen in een specifieke vorm die als een bepaalde taalhandeling
worden opgevat. Ze kunnen niet zinvol ontkend worden: ze voldoen aan de daardoor/daarmee-toets
- Ik verklaar u tot man en vrouw
- Ik nodig je hierbij uit
Altijd 1e persoon enkelvoud, onvoltooid tegenwoordige tijd (o.t.t.)
6 vragen om een taalhandeling te analyseren:
1. Is een bepaalde formulering nodig?
o Trouwerij: de verklaring moet op een bepaalde manier worden uitgesproken, anders
is het niet geldig.
2. Is er een reactie nodig om de taalhandeling compleet te maken?
o Weddenschap: de hand moet worden geschud.
3. Moet de spreker/het publiek een bepaalde functie bekleden?
o Trouwerij: ambtenaar van de burgerlijke stand.
4. Zijn er voorwaarden voor de taalhandeling?
o “Ik beloof je naar het vliegveld te brengen.” Voorwaarde: je moet daar heen willen.
5. Wat wordt er verondersteld in de spreker om te gaan?
o Men moet menen wat hij zegt.
6. Wat is het algemene doel van de taalhandeling?
o “Het spijt me.” Functie: verontschuldigen.
Gesprekshandelingen (conversational acts) = het gebruiken van taalhandelingen/speech acts om bij
een ander iets teweeg te brengen.
- Taaluitingen zijn vaak onderdeel van een gesprek
- We richten ons tot een partner om diegene ergens van te overtuigen
, Conversational rules (Grice) = regels voor gesprekshandelingen:
1. Kwantiteit – wees efficiënt; juiste hoeveelheden informatie geven en geen zinloze
overbodige informatie.
o “Wat is uw geboortedatum?” – “Grappig dat u dat vraagt, blablabla”
2. Kwaliteit – wees eerlijk; lieg niet en vertel geen dingen waar je geen bewijs voor hebt.
o “Hoe komt u aan deze kinderporno?” – “De kat heeft dat per ongeluk gedownload”
3. Relevantie – wees ter zake; het moet een passend vervolg zijn op het voorafgaande.
o “Ik zou willen dat je niet zo laat thuiskwam.” – “Het schijnt dat je van jam dik wordt”
4. Manier – wees duidelijk; wees zo helder en begrijpelijk als mogelijk.
o “Waar was je gisteravond?” – “De groep waarvan ik doorgaans deel uitmaak, etc.”
Coöperative principle = om het doel van een gesprek te bereiken is samenwerking tussen mensen
nodig Regels van Grice. Deze worden stilzwijgend al verondersteld in elk gesprek.
In normaal taalgebruik kan je met deze regels spelen:
- Understatement: ze was niet echt blij (Tegen de regel van manier/kwantiteit)
- Sarcasme: wat zal ze blij geweest zijn! (Tegen de regel van kwaliteit)
- Hyperbool: ik zou wel een paard op kunnen (Tegen regel van kwaliteit)
Standpunt = je neemt een stelling t.a.v. een bewering/conclusie/propositie.
- Positief standpunt: rechtvaardiging van de propositie – verdedigingsplicht
- Negatief standpunt: ontkenning van de propositie – ontkrachtingsplicht
- Neutraal standpunt: twijfel – geen verplichting
Meningsverschil = de standpunten komen niet overeen. Er wordt een tegenovergesteld standpunt
ingenomen of er wordt getwijfeld.
Typen meningsverschillen:
- Enkelvoudig: meningsverschil over 1 propositie
- Meervoudig: meningsverschil over meerdere proposities
- Niet-gemengd: 1 partij met verdedigings- of ontkrachtingsplicht (positief/negatief standpunt)
- Gemengd: meerdere partijen met verdedigings- of ontkrachtingsplicht
Enkelvoudig niet-gemengd: hij is gek – is dat zo?
Meervoudig niet-gemengd: hij is gek en dom – daar twijfel ik aan
Enkelvoudig gemengd: jij bent gek – ik ben niet gek
Meervoudig gemengd: jij bent gek en dom – ik ben niet gek en dom
Argumentatie = verdediging van je standpunt d.m.v. argumenten.
Analyseren van argumentaties:
- Wat zijn argumenten?
- Hoe herken ik argumentatie?
- Waarover verschilt men van mening?
- Welke argumenten worden expliciet of impliciet aangevoerd?
- Wat is de structuur van de argumentatie?
- Wat verstaan we onder een geldige argumentatie?
Basisvorm/ideale vorm van een enkelvoudig argument:
(1) Premisse – beetje algemeen Meisjes hebben geen ruimtelijk inzicht
(2) Premisse – specifieker Sandra is een meisje
(3) Conclusie Sandra heeft geen ruimtelijk inzicht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller et98. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.63. You're not tied to anything after your purchase.