Summary
Samenvatting Sociaal Methodisch Werken Verdiepen En Verbreden 1
- Course
- Institution
Volledige samenvatting SMW Verdiepen en Verbreden 1.
[Show more]
Seller
Follownadialenaerts
Reviews received
Content preview
SMW: SYSTEEMGERICHTEMETHODEN IN DE
HULPVERLENING
INLEIDING IN DE ALGEMENE SYSTEEMTHEORIE (AST)
EEN AANZET TOT EEN VERTROUWENSVOLLE HULPVERLENING
Systeemgerichte methode
o Wijze van kijken naar menselijk welzijn en onwelzijn
o Bril geeft richting aan jouw ‘kijk’ op problemen van mensen
Wat je wel en niet ziet
!! Doorheen de geschiedenis nieuwe denkmodellen
Ga na wat is de hulpvraag in de casus
Welke zijn mogelijke hypotheses
HULPVERLENING – EVOLUTIE IN PARADIGMA’S
Een paradigma is een geheel van opvattingen, waarden, technieken, … die leden van één wetenschappelijke
gemeenschap gemeen hebben.
Het is een algemeen aanvaard denkkader van een bepaalde tijd.
Vanuit dit paradigma worden verdere theorieën opgebouwd (Kuhn)
HULPVERLENINGSMODELLEN: 'evolutie'
o Persoonsgerichte bril/paradigma
Oorzaak-gevolg denken = lineair causale denkmodel
Psychologie:
behaviorisme (stimulus-respons) – psychoanalyse – humanistische
psychologie (Rogers = cliënt centered)
Paradigma
Medische model
Probleemgerichte model (Social casework)
o Wisselwerkingsgerichte model/paradigma
Circulaire causaliteit
Systeemdenken
Paradigma’s
Systeemtheorie
Communicatietheorie
Structurele benadering (gezin als structuur)
Contextuele benadering (intergenerationele verbondenheid)
Oplossingsgerichte hulpverlening
…
Oorzaak-gevolg denken = lineair causale Wisselwerkingsgericht denken = circulaire
denkmodel casualiteit
IN de persoon bevindt WAARNEMING van wat zich TUSSEN mensen
, afspeelt - INTERACTIE
Om te verklaren Om te verklaren
Wat is de OORZAAK ? mensen situeren en verstaan zich in
Wie heeft er SCHULD aan? INTERACTIE met andere mensen
welke AANDEEL heb je zelf en anderen?
WAAROM handelt iemand zo? HOE handelen mensen en hoe beïnvloeden ze
elkaar om deze effecten te verkrijgen?
ECLECTISCHE INTEGRATIEVE BENADERING
Beiden benaderingen zijn GOED om naar een hulpvraag of situatie van een cliënt en zijn omgeving te kijken
?? Heb ik alles in de kamer gekregen
De complexiteit van een situatie is niet altijd te vatten vanuit één theorie
eclectisch integratief
eclectisch: systematisch integreren van elementen uit diverse theorieën
Integratief: uw aanpak is een integratie van verschillende denkmodellen, werkwijzen,
technieken en strategieën
THEORETISCHE UITGANGSPUNTEN VAN DE ALGEMENE SYSTEEMTHEORIE
SYSTEEMTHEORIE = Uitgangspunten toegepast in verschillende wetenschapsgebieden
GESTALTPSYCHOLOGIE
Uitgaan van gehelen – geheel is meer dan de som van de delen
o cl zien in het geheel van al zijn systemen
Onderscheid tussen voorgrond en achtergrond; als we waarnemen zien we altijd 1 figuur scherp en
een ander figuur minder scherp, je kan nooit beide figuren scherp zien
o HV: richten op cl, gezin cl achtergrond daarna richten op gezin, leden van het gezin
achtergrond
TOEPASSINGEN IN PSYCHOLOGIE EN PSYCHIATRIE
Gezinstherapie: toegepast op gezinnen
Jaren ‘70 Bateson, Haley en Watzlawick
Systeemtherapie= hulpverleningsmethode gebaseerd op systeemtheoretische denken
MEER toepassingen dan alleen gezin
o teams
o groepen bewoners – cursisten
o organisaties
ALGEMENE SYSTEEMTHEORIE (AST)
= VISIE OM NAAR DE MENS TE KIJKEN
DENKKADER waarbinnen gedrag van mensen VERSTAANBAAR wordt
o Vnl beschrijvend, helpt situaties te analyseren en te verhelderen
o Geen verklaring voor menselijk gedrag, wel VISIE om naar de mens te kijken
, o NIET PRIMAIR oplossen van problemen, WEL TOLKEN, DUIDEN
o Verschaft INZICHT in handelen, geen waardeoordeel
= visie om naar de mens te kijken
Andere kijk op de mens;
SCHULD/OORZAAK ligt niet alleen bij mij,
ik heb er wel een AANDEEL in
Deze theorie doet beroep op de communicatietheorie
o Alles wat tussen mensen gebeurt is communicatie
o Er is ALTIJD beïnvloeding
Volgens AST is hulpverlenen
Participeren in een ingewikkeld proces van onderhandelingen over betekenissen die mensen aan
dingen toekennen, in een poging ze op elkaar af te stemmen zodat opnieuw een organisatie van het
dagelijks leven mogelijk wordt
SYSTEEMTHEORETISCH DENKEN = SAMENHANGDENKEN
SAMENHANGDENKEN = mensen werken samen opdat dingen lopen zoals ze ‘lopen’ – mensen ingebed in vele
relaties
Je hebt een AANDEEL in de loop van de gebeurtenissen
o Aandacht verschuift van ‘het element’ naar ‘verhoudingen tussen elementen’
o Aandacht verschuift van ‘wat iets is” naar ‘hoe beïnvloeden de elementen elkaar’
o Aandacht verschuift van ‘binnen’ naar ‘buiten’ of ‘tussen’
= complexiteit van de zaak voor ogen te krijgen, maar steeds vanuit het besef dat die complexiteit
zodanig groot is dat we die nooit helemaal te zien krijgen
= Als we naar een situatie of een probleem kijken, we niet aparte stukken, shots of onderdelen zien,
maar op zoek gaan naar patronen, structuren, netwerken en gehelen.
o Alles wordt immers van binnenuit, maar ook van buitenaf beïnvloed
GEDRAG VAN EEN INDIVIDU verklaren in functie van het GEHEEL
o Wat maakt mij tot wie ik ben?
o Niet IK – wel in RELATIE met vele andere
o Lastige puber, ongemotiveerde medewerker, geparenticifeerd kind, jongere met anorexia,
drugsverslaafde …
De FUNCTIE VAN HET INDIVIDU verklaren in functie van het GEHEEL
o Verbreding maken naar het geheel CONTEXT
Hulpverlening richt zich niet enkel tot 1 persoon, maar tot alle leden van het systeem
WEERSTAND
Vaak wordt een individueel probleem aangebracht en voelen andere gezinsleden zich niet betrokken.
o Bv. moeilijke puber, anorexia, automutilatie, gameverslaving,…
ste
1 opdracht hulpverlener;
o scheppen van een werkkader (gezinsbenadering) –installeren van ‘veiligheid’ en ‘vertrouwen’
o Door systemische houding begrip opbrengen voor het verleden en huidig gedrag van de
betrokkenen
o Voorkomt dat iemand zich schuldig voelt of met de vinger wordt gewezen
o AANDACHT HEBBEN VOOR PROCES & RELATIE – temporiseren
, MENSBEELD
Kenmerken van een persoon NIET opgevat als unieke eigenschappen die bij die persoon horen
o WEL kenmerken van het systeem (of context) waar die persoon op dat moment deel van
uitmaakt
NIET persoon staat centraal,
WEL relaties tussen persoon en zijn omgeving (= sociaal systeem van andere personen – ook
omgeving zonder personen beïnvloedt het gedrag van een persoon)
VERSCHUIVING: AANDACHT voor individu, naar aandacht voor INTERACTIES
HIER-EN-NU centraal gesteld
o Zoekt geen verklaringen in het verleden, gedrag heeft NU een functie, geschiedenis kleurt de
hier en nu beïnvloedingen
o wat mensen in het verleden hebben meegemaakt, heeft betekenis gekregen (toen) en krijgt
betekenis (nu)
o Metafoor; je kan geen bladzijden uit een boek schuren, je kan wel bepalen hoe het verhaal in
je boek verder gaat
MENSEN MAKEN DEEL UIT VAN EEN SYSTEEM
Mensen systemen
Metafoor: geheel van kapstokken, mobieltje
Systeem: gezin, groep bewoners, kotgenoten, vriendenkring, voetbalploeg, klasgroep, teamleden, …
MENSBEELD
SYSTEEM: groep van mensen
o Gezamenlijk doel hebben en nastreven
o Emotioneel met elkaar betrokken zijn
Principe van circulariteit: iedereen oefent invloed uit op anderen en wordt door de andere beïnvloedt
SOORTEN SYSTEMEN
SYSTEEM
Elk systeem maakt deel uit van andere systemen
Elk systeem heeft ook subsystemen; met eigen kenmerken en regels
OPEN systemen
o Voortdurende wisselwerking met omgeving en zijn er voortdurend mee in interactie =
feedback
continue verandering in systeem
betekenis voor de ene hoeft niet perse de betekenis voor de ander te hebben
Voortdurend input (throughput) en output aan informatie
Input wordt bewerkt (systeem verwerkt en interpreteert informatie =
throughput) en weer uitgewisseld met de omgeving (output).
Dit proces geeft het systeem constant feedback
continue verandering in systeem, waardoor systemen verbeteren,
veranderen of stabiliseren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nadialenaerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.60. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73918 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now