Hoofdstuk 4
Tijdens de ovulatie komt een eicel uit een van beide ovaria (eierstokken) in een eileider.
Daar kan de kern van de eicel versmelten met de kern van de zaadcel: bevruchting. Een
eicel is omringd door follikelcellen die voedingsstoffen leveren:
- Zaadcellen dringen door de laag follikelcellen heen en maken contact met de zona
pellucida, een doorzichtige eiwitlaag.
- De eerste zaadcel bij het celmembraan van de eicel versmelt en zijn kern gaat naar
binnen.
- Blaasjes in het grondplasma van de eicel geven stoffen af die die zona pellucida
ondoordringbaar maken → het bevruchtingsmembraan.
- Wanneer de kern van de eicel is bevrucht met het DNA van de zaadcel heet het een
zygote.
Na zo’n dertig uur vindt de eerste deling plaats; klievingsdelingen. Hierbij treed geen
plasmagroei op. Na ongeveer drie dagen is de zygote uitgegroeid tot embryo van zestien
cellen → trilharen aan de binnenkant van de eileiders vervoeren de zygote in ongeveer vijf
dagen naar de baarmoeder.
Innesteling en ontwikkeling:
- 7 dagen na de bevruchting vindt de innesteling plaats, het embryo groeit in het
baarmoederslijmvlies.
- Het embryo bestaat dan uit een blaasje, een blastula. De meeste cellen bevinden
zich in de buitenkant van het blaasje, die laag heet de trofoblast. Binnenin bevat het
een klompje cellen, de embryoblast, waaruit de kiemschijf ontstaat en de
blastocyste.
- De trofoblast produceert HCG, dat twee weken na de bevruchting te vinden is in de
urine. De trofoblast vormt vlokken die tussen de cellen van het baarmoederslijmvlies
ingroeien en het embryonale deel van de placenta vormen.
- Cellen van de kiemschijf groeien uit tot een kind. De cellen tussen trofoblast en de
kiemschijf vormen het begin van de navelstreng.
- Aan beide zijden van de kiemschijf ontstaat een holte:
- Een kleine holte (dooierblaasje) → vormt de eerste bloedcellen en verdwijnt
wanneer de lever dit overneemt. Het rode beenmerg vormt uiteindelijk de
bloedcellen
- Een grote holte (amnionholte) → groeit en vult de gehele blastulaholte. Het
is gevuld met vruchtwater dat de embryo moet beschermen tegen schokken.
- Het embryo is nu omgeven door twee vruchtvliezen, het amnion en het chorion
(trofoblast)
Drie weken na de bevruchting is het bloedvatenstelsel van het embryo gevormd, de embryo
is voor zuurstof en voedingsstoffen afhankelijk van de moeder. Via de navelstreng gaat
bloed van het embryo naar de placenta. De uitwisseling van stoffen tussen beide
bloedsomlopen (moeder en embryo) vindt plaats via de celmembranen van de vlokken. De
navelstreng bevat één ader en twee slagaders. Het hart van het embryo levert de druk voor
het stromen van het bloed.
Na 8 weken zijn alle organen aangelegd → foetus. Soms verloopt de zwangerschap niet
verder en volgt er een abortus: miskraam.
, In het Y-chromosoom (alleen jongens) bevindt zich het SRY-gen, dit activeert en remt
andere genen:
Gang van Müller → eileiders
Gang van Wolff → zaadleiders
Genitale knop → eikel & clitoris
Genitale groeve → balzak & schaamlippen
De leefstijl van een zwangere vrouw is vooral in de eerste 8 weken belangrijk. De foetus
kan door het gebruik van medicijnen, drugs of roken en stress beschadigen. Goede voeding
is ook van belang.
In de ovaria vindt de ontwikkeling van eicellen plaats → de eileider vangt de eicel op die
vrijkomt tijdens de ovulatie. De eicel sterft na 24 uur. Het baarmoederslijmvlies wordt tijdens
de menstruatie afgestoten. De vagina vormt de toegang tot de baarmoeder, de
schaamlippen dienen als bedekking. Het maagdenvlies is een soepel randje weefsel aan
de ingang van de vagina.
Prikkeling van de clitoris kan leiden tot een orgasme -- het samentrekken van de
baarmoederspieren.
Beide zaadballen (testes) bestaan uit sterk gekronkelde zaadbuisjes, bijeengehouden door
bindweefsel. Deze zijn afgedaald in het scrotum (balzak). Het is noodzakelijk om de
temperatuur van de zaadballen twee graden lager te houden dan de lichaamstemperatuur,
voor een optimale productie van zaadcellen.
De zaadbuisjes van beide zaadballen monden uit in de bijbal, die de zaadcellen oplaat tot er
een zaadlozing optreedt.
Een penis bevat zwellichamen, bij seksuele opwinding vullen deze zich met bloed: erectie.
De eikel ligt aan het uiteinde onder de voorhuid. Bij een zaadlozing duwen kringspiertjes
rond de bijballen en de zaadleiders zaadcellen naar de penis. Zaadblaasjes voegen via de
zaadleider en de prostaatklier (via de urinebuis) vocht toe aan de passerende zaadcellen
wat het sperma vormt.
-------------------------------------
Een geslachtscel (gameet) bevat van elk chromosoom slechts één paar: haploïd. Een
zygote ontstaat door het versmelten van twee gameten: diploïd. De homologe
chromosomen zijn paren met elk dezelfde erfelijke kenmerken, 1 van de moeder en 1 van
de vader.
De diploïde oögonia zijn kiemcellen die door mitosen ontstaan zijn in de ovaria. Tot aan de
profase 1 vormen ze diploïde primaire oöcyten die omringd met follikelcellen een follikel
vormen. Na zo’n 12 jaar begint de meiose weer, de follikels ontwikkelingen zich verder.
Meiose 1 eindigt met een secundaire oöcyt en een poollichaampje, waarbij het
poollichaampje geen rol meer speelt. De secundaire oöcyt begint aan meiose 2 en eindigt in
metafase 2, wanneer de secundaire oöcyt vrijkomt uit de follikel: ovulatie. Na bevruchting
maakt deze oöcyt de meiose 2 nog af.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller novavanoosterom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.63. You're not tied to anything after your purchase.