1.3 Media en nepnieuws
Wat is nepnieuws en hoe herken je het?
Nepnieuws
Nepnieuws, nieuws dat niet op waarheid berust, is gemaakt om aandacht te vragen of voor
de grap.
Manipulatie, propaganda, indoctrinatie
Nepnieuws is een vorm van manipulatie: het opzettelijk verdraaien of weglaten van feiten,
vaak zonder dat de lezer of kijker zich ervan bewust is. Een specifieke vorm van manipulatie
is propaganda. Hierbij wordt bewust eenzijdige informatie gegeven met als doel de mening
van mensen te beïnvloeden. De meest extreme vorm van manipulatie is indoctrinatie.
Daarbij krijgen mensen langdurig, systematisch en dwingend eenzijdige opvattingen
opgedrongen met de bedoeling dat zij deze opvatting kritiekloos overnemen.
Gevaar van nepnieuws
Er zijn veel complottheorieën. Complottheorieën gaan uit van samenzweringen
binnen de overheid, media, wetenschap of elite. Complotdenkers beweren dan dat
die het bij het verkeerde eind hebben of met opzet iets verzwijgen.
Nepnieuws herkennen
Feiten zijn objectief, ze geven aan hoe iets werkelijk is. Meningen zijn subjectief, ze geven
aan wat iemand ergens van vindt. Over een mening kun je het met iemand oneens zijn; over
een feit niet.
Filterbubbel
Een filterbubbel is een verschijnsel waarbij websites hun resultaten afstemmen op jou
eerdere zoekgedrag. Ze doen dat met behulp van algoritmes en big data. Door de
filterbubbel krijgen bijvoorbeeld twee personen die exact dezelfde zoekterm in een
zoekmachine gebruiken toch verschillende informatie.
Referentiekader
Hoe je kijkt en oordeelt, heeft te maken met je referentiekader: alles wat je bezit aan
kennis, ervaringen, normen, waarden en gewoonten. Door je referentiekader neem je maar
een deel van de werkelijkheid waar. We spreken ook wel van selectieve waarneming:
iemand ziet alleen wat zij of hij wil zien. Door de filterbubbel en selectieve waarneming kun je
gemakkelijk vooroordelen ontwikkelen, je oordeelt over iets of iemand zonder dat je die
persoon of die zaak kent.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller benteessens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.