Summary
Samenvatting Als opvoeden niet vanzelf gaat (Hoof & de Vries)
- Course
- Institution
Samenvatting van 11 pagina's voor het vak Ouders en gezinsopvoeding aan de InHolland (Hst 4,5 en 6)
[Show more]
Seller
Follow
kstevens
Reviews received
Content preview
Als opvoeden niet vanzelf gaat (hst 4 t/m 6)Hst 4 professionaliteit en professionalisering
Als opvoeding en ontwikkeling niet vanzelf gaan, dan brengt dat voor de betrokken ouders en het
kind over het algemeen veel leed met zich mee. Als het automatisme van het zichzelf ontwikkelen te
veel wordt aangetast door problemen, ontstaan blokkades, onzekerheden, verzet en
gedragsproblemen.
Er bestaat een wisselwerking tussen de ontwikkeling van het kind en de ontwikkeling van het
ouderschap. Als de ontwikkeling van het kind of de opvoeding problemen geeft die niet door de
ouders kunnen worden opgelost, ontstaat niet alleen onzekerheid, maar ook twijfel aan de eigen rol
als ouder.
Functies van professionele opvoeders:
- in de directe omgang met het kind of de jongere, zoals in de functie van groepsleider,
pedagogisch medewerker, leerkracht of ambulant hulpverlener;
- in de begeleiding en ondersteuning van primaire opvoeders, zoals door ambulant
hulpverleners, bij opvoedingsondersteuning of bij teambegeleiding;
- bij het proces van realiseren en organiseren van hulp, zoals door een zorgconsulent, een
medewerker van Bureau Jeugdzorg of van het Centrum voor Jeugd en Gezin;
- in een beleidsfunctie.
Een Zorg- en Adviesteam (ZAT) is een team van professionals uit plaatselijke of regionale
zorginstellingen en scholen, dat regelmatig bij elkaar komt om kinderen en jongeren te bespreken. In
het algemeen gaat het daarbij om ernstige of complexe opvoedings- en/of ontwikkelingsproblemen,
die zich uiten in gedrag of leerprestaties en waarvoor ondanks extra inspanningen geen oplossing is
gevonden.
Deskundigheid die verwacht wordt:
- dat het ZAT in staat is het probleem goed in te schatten;
- dat het daarbij hoofd- en bijzaken kan onderscheiden en het probleem vanuit verschillende
invalshoeken kan benaderen;
- dat de deelnemers de situatie objectief kunnen bekijken;
- dat het op de hoogte is van mogelijke oplossingen en hoe die gerealiseerd kunnen worden;
- dat het in staat is om te onderbouwen hoe men te werk gaat om tot een conclusie te komen;
- dat het zich kan baseren op kennis van werkwijzen en erkende methodieken;
- dat het besluiten kan nemen en kan communiceren over het uiteindelijke advies;
- dat het gedurende het hele proces effectief en efficiënt te werk gaat;
- dat het om kan gaan met ethische dilemma’s;
- dat het vertrouwelijk omgaat met privacygevoelige informatie.
Van belang is, dat de hupverlener de cliënt vanuit een gelijkwaardige en positieve basishouding kan
benaderen. De focus van de professional is gericht op de cliënt en zijn eigen netwerk. Ook moet de
professional kunnen omgaan met soms meerdere tegenstrijdige belangen binnen dit netwerk om het
kind heen. Daarnaast wordt er nog van de professional verwacht dat hij transparant is en
verantwoording kan afleggen over zijn handelen en de middelen die hij hanteert. Verder moet hij
rekening houden met de toenemende mondigheid van cliënten, met sterke ouderverenigingen, met
klachtenregelingen en wetgeving.
,Daarnaast moet de professional kunnen inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen, die van
invloed zijn op zijn werk van de professional, zoals de toegenomen diversiteit. Hij moet kunnen
inspelen op verschillen tussen mensen. Dat vraagt om ‘interculturele competenties’.
Ponte omschrijft professionaliteit als ‘het geheel van kwalificaties die nodig zijn voor het uitoefenen
van een beroep’. Competenties als:
- het kunnen verkennen, analyseren en definiëren van situaties;
- het in staat zijn tot methodisch handelen en dat handelen te verantwoorden;
- het kunnen werken in en vanuit een organisatie;
- het professioneel inzetten van de eigen persoon als instrument;
- het in staat zijn praktijkgericht onderzoek te verrichten, gericht op planontwikkeling en
beroepsontwikkeling;
- het in staat zijn tot levenslang leren en het onderhouden van de eigen beroepscompetenties.
Professionaliteit is echter niet beperkt tot vak techniek, ook kunnen omgaan met
onvoorspelbaarheid en onzekerheid en de ruimte die een cliënt nodig heeft om tot zelfbepaling te
komen is belangrijk.
Professioneel handelen:
- vindt plaats binnen kaders die door de beroepsgroep, branche en/of overheid worden
bepaald;
- wordt mede gekenmerkt door reflectie, systematisering van ervaring, intervisie, bijscholing
en het streven naar kwaliteitsverbetering;
- kent een eigen autonomie en verantwoordelijkheid;
- wordt in de regel tegen betaling verricht.
Professionaliteit uit zich op verschillende niveaus van werken:
- Microniveau: in de relatie met de cliënt kan de professional laten zien dat hij op een
responsieve manier kan inspelen op vragen, daarbij op een gelijkwaardige manier de dialoog
kan aangaan en kennis en vaardigheden op een systematische manier kan inzetten om de
doelen te bereiken.
- Mesoniveau: de professional kan samenwerken met collega’s, andere disciplines in het
behandelingsteam en binnen de organisatie, en met netwerken van professionele en niet-
professionele betrokkenen buiten de organisatie.
- Macroniveau: professionals vervullen hun taak niet allen binnen de kaders van wetten
regelgeving en de organisatie, maar hebben ook een eigen verantwoordelijkheid om mee te
denken in het beleid. Ze zetten hun kennis en expertise in, als kritische gesprekspartners.
- Ethisch niveau: de professional moet ethische afwegingen kunnen maken en een standpunt
kunnen innemen binnen de kaders van wat als moreel aanvaardbaar wordt gezien in onze
maatschappij. Hij kan deelnemen aan discussies op dit niveau en zijn keuzes verantwoorden.
- Beroepsniveau: de professional maakt deel uit van een beroepsgroep. Dat betekent dat hij
zich moet kunnen houden aan de standaarden die gelden voor dat beroep, maar ook een
bijdrage moet kunnen leveren aan de verbetering daarvan.
Twee centrale kenmerken van professioneel handelen:
- Planmatig werken ofwel in staat zijn tot een systematische, gestandaardiseerde aanpak van
problemen door middel van methodisch handelen en kennis en kunde met betrekking tot
passend interventies;
, - Professioneel inzetten van de eigen persoon als instrument.
(Minister Andre Rouvoet:) Professionalisering: continu en dynamisch proces dat enerzijds gericht is
op het uitdiepen en verbeteren van het beroep.. en anderzijds op het verbeteren van de kwaliteit
van de dienstverlening aan de cliënt.
Het uitgaan van impliciete kennis (deels ervaring, deels intuïtie) kent een aantal risico’s als het
daartoe beperkt blijft:
- Impliciete kennis leidt gemakkelijk tot routinematig handelen. Routines zijn noodzakelijk in
complexe situaties, ze helpen om de complexiteit te reduceren. Ze mogen er echter niet toe
leiden dat professionals in nieuwe situaties uitsluitend varen op datgene wat in het verleden
werkte en niet meer nadenken over handelingsalternatieven, die mogelijk beter aansluiten
bij wat de cliënt nodig heeft.
- Van een professional mag worden verwacht, dat hij in staat is om zijn handelen achteraf te
verantwoorden. Op basis van wetenschappelijk verantwoorde kennis moet hij kunnen
toelichten waarom hij de situatie op een bepaalde manier heeft geïnterpreteerd en waarom
hij bepaalde keuze heeft gemaakt. Hij moet kunnen aangeven waarom de toegepaste
handelingen op dat moment het meest effectief geacht werden. Bij impliciete kennis is dit
niet eenvoudig.
- Impliciete kennis is persoonlijk, blijft bedekt en draagt niet bij tot professionalisering van het
beroep.
Volgens Touw en Van Beukering moet de professional dan ook blijven reflecteren op zijn eigen
opvattingen en ervaringen en moet hij in staat zijn om deze te verbinden met theoretische
concepten op het vakgebied. Atkinson en Claxton beschrijven in dit verband drie denkprocessen:
- Het intuïtief denken dat directe acties ondersteunt;
- Het theoretisch denken dat meer objectieve informatie geeft om een probleem te kunnen
analyseren en het handelen bij te stellen;
- Het reflectief denken dat van belang is om te leren van eigen ervaringen, die met
theoretische inzichten te verbinden en een eigen visie te ontwikkelen.
In 2007 is er in de Jeugdzorg een actieplan Professionalisering van start gegaan met als speerpunten:
- De vakbekwame professional (ontwikkelen beroepenstructuur);
- De professional in opleiding (actualiseren hbo-opleidingen en verbeteren van aansluiting
tussen mbo, hbo en werkveld);
- De georganiseerde professional (versterken van de beroepsverenigingen voor
jeugdzorgwerkers);
- De erkende professional (invoeren van beroepsregistratie).
Hst 5 planmatig werken
In het orthopedagogisch werkveld is men altijd bezig om de problematische opvoedingssituaties te
verminderen of weg te nemen, daarvoor is planmatig werken belangrijk. Planmatig werken is een
permanent cyclisch proces.
De empirische cyclus is een model dat vooral het doen van onderzoek en het versterken van een
theorie ondersteunt, waarbij men verschijnselen uit de praktijk probeert te verklaren door
hypotheses te toetsen en zodoende en voorspelling te kunnen doen over de werkelijkheid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kstevens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now