Elektrische stroom vergelijken met vloeistof die door leiding stroomt onder invloed van een niveauverschil (=
een drukverschil)
• Van A naar B
• Snelheid afhankelijk van volgende facetten:
o Hoogteverschil H van vloeistofniveaus
o Weerstand van de leiding
=> Onder invloed van potentiaalverschil gaan er elektronen stromen door een geleider
• Stroomsterkte (snelheid) afhankelijk van volgende factoren
o Potentiaalverschil
o Weerstand geleider
1.1.1 STROOMSTERKTE
Symbool: I
Eenheid: Ampère (A) of MilliAmpère (mA) -> 1A = 1000 mA
“Stroomsterkte” is hetzelfde als “debiet” voor water -> bij bepaalde druk laat fijn buisje weinig water door, buis
met grotere diameter en zelfde druk laat meer water door
=> Elektrische leiding onder bepaalde spanning laat meer stroom (Ampères) door naarmate diameter groter is
1.1.2 SPANNING (= POTENTIAALVERSCHIL)
Symbool: U
Eenheid: Volt (V) of kiloVolt (kV) -> 1kV = 1000V
Spanning elektriciteitsmeter: 230V of 230/400V
“spanning” is hetzelfde als “druk” voor water -> in buis met bepaalde diameter stroomt meer water naarmate
druk hoger is
=> groter vermogen kan door zelfde leiding geleverd worden naarmate spanning hoger is
Eigenschap elektriciteit: potentiaal verschil vereffenen (terug brengen naar 0V) -> stroom van elektronen
bewegen van het ene punt naar het andere
Geleider = een stof die gemakkelijk deze elektronen door laat, Zie p. 7 voor opdeling
elektriciteitsnet volgens
• Vb. goede geleider: koperdraad
wisselspanning
• Vb. slechte geleider: hout, aarde, lucht
Potentiaal = eigenschap om elektronen af te staan of aan te nemen
1
,Potentiaalverschil opwekken op verschillende manieren
• Galvanische methode
o Principe galvanisch element: als 2 verschillende materialen
(meestal metalen) ondergedompeld in een zuur zal elk
metaal afzonderlijk een verschillen potentiaal bezitten
o De 2 metalen verbinden met goed geleidend materiaal -> elektronen stromen van hoogste (+)
naar laagste (-) potentiaal
o Kathode = het negatief geladen metaal (vb. zink)
o Anode = positief gelade, metaal (vb. koper)
o Vaste polariteit: zink blijft steeds negatief geladen en koper steeds positief geladen (=
gelijkspanning
o Toegepast bij een batterij
1.1.3 WEERSTAND
Symbool: R
Eenheid: Ohm (0)
Weerstand elektrische geleider heeft eigenschap om zich te verzetten tegen doorstromen van elektriciteit ->
bepaald door materiaal geleider en afmetingen.
• Leidingen met lage weerstand nodig om elektriciteit naar elektrische toestellen te transporteren ->
leidingen bestaande uit een materiaal dat elektriciteit goed geleidt (vb. koper)
• I Ohm is de weerstand van een kolom kwik van 106,3cm lengte, 1mm² doorsnede en bij 0°C
1.2 DE WET VAN OHM
Weerstand die stroom ondervindt in een geleider is recht evenredig met de spanning en omgekeerd evenredig
met de stroomsterkte
Formule: R = U/I OF I = U/R OF U=IxR
Eenheden:
• Spanning (U): Volt (V) of kiloVolt (kV)
• Stroomsterkte (I): Ampère (A) of milliAmpère (mA)
• Weerstand R: Ohm (Ω)
1.3 DE WET VAN POUILLET
Weerstand die een stromende vloeistof zal ondervinden in een leiding is in functie van:
=> weerstand elektrische stroom in geleider is recht evenredig met lengte en soortgelijke weerstand van
geleider en omgekeerd evenredig met oppervlakte van doorsnede geleider
Formule: R = Ჹ x (L/S)
Zie p.9 voor tabel
soortgelijke weerstand
van enkele materialen
2
,Eenheden:
• Weerstand (R): Ohm (Ω)
• Lengte (L): meter (m)
Soortgelijke weerstand eigen aan materiaal -> rho (Ჹ) = Ω x mm²/m
Oppervlakte loodrechte doorsnede geleider (S) in mm²
Voorbeeld: een elektriciteitskabel in koper met diameter 1,5mm² en lengte 30m heeft een weerstand van
0,0175 x (30 x 2) / 1,5 = 0,70 Ω -> lengte kabel x2 want kabel gaat heen en terug
1.4 HET VERMOGEN
Het vermogen = het product van de spanning en de stroomsterkte
Symbool: P
Eenheid: Watt (W) of kiloWatt (kW) of VoltAmpère (VA)
• 1 kW = 1000 W • 1 W = 0239 calorie per seconde
• 1VA = IW • 1 pk = 735 W
Formule: P = U x I OF I = P/U OF U = P/I
=> aangezien U = I x R dan is P = I² x R
Eenheden:
Zie p.10 voor voorbeeld
• Vermogen (P): Watt (W) en oefening
• Spanning (U): Volt (V)
• Stroomsterkte (I): Ampère (A)
1.5 ARBEID OF ENERGIE
Arbeid/energie = het product van het vermogen en de tij -> geleverde elektrische energie
Symbool: W
Eenheid: Joule (J) of Wattseconde (Ws) of Wattuur (Wh) of kiloWattuur (kWh)
• 1 kWh = 1000 Wh • 1 Wh = 3600 J
• 1 Ws = 1 J • 1 kWh = 3 600 000 J
• 1 Wh = 60 x 60 Ws
Formule: W = P x T
Eenheden:
• Arbeid (W): Wattseconde (Ws)
Zie p.11 voor voorbeeld
• Tijd (t): seconde (s)
en oefening
• Vermogen (P): Watt (W)
Elektriciteitsmeter geeft verbruik aan in kWh.
Verbruik toestel komt overeen met bepaalde hoeveelheid verrichte arbeid -> hoeveelheid killoWatturen is het
product van het aantal kiloWatt met aantal verbuiksuren (kWh = kW x verbruiksuren)
3
, 1.6 GELIJKSTROOM – WISSELSTROOM (DC OF AC)
Gelijkstroom = elektronen stromen onder een constante spanning, met een constante snelheid
(stroomsterkte), in dezelfde richting, door een geleider
• Veel elektronische componenten werken op lage
gelijkstroom (DC) spanning -> aan/in het toestel AC
spanning van elektriciteitsnet omvormen naar lagere (DC)
spanning door uitwendige spanningsadapter of
ingebouwde voeding
• Spanningsadapter naast gelijkrichter ook transformator
• In tegenstelling tot AC netspanning voor woning (gestandaardiseerd op 230V of 400V) bestaat er een
grote variatie in DC spanningen -> elk hun eigen specifieke spanningsadapter of ingebouwde voeding
Wisselstroom = steeds wisselende spanning en elektronenstroom afwisselend van richting veranderen en
wisselen van 0 naar max positief over 0 naar max negatief en terug naar 0
• Principe sinusoïdale kurve
o Bij f = 50 Hz zijn er 50 perioden/s, elke periode duurt dus 1/50 s -> 50 x 1/50 = 1 OF f x T = 1
waaruit f = 1/T en T = 1/f
o Frequentie (f) is het omgekeerde van tijd in
seconden (T) en wordt uitgedrukt in Hertz
(Hz) -> f = 1/T
o Amplitude geeft de maximum spanning of
stroomsterkte -> eenvormige frequentie in
openbare netten gebracht op 50 Hertz dwz
dat de spanning van het net 50 maal per
seconde wisselt
o Volledige wisseling noemt men een periode -> 1 periode is 1/50 seconde
• Frequentie wisselstroom = aantal perioden per seconden uitgedrukt in Hertz (Hz) of 1 Hertz = 1 trilling
per seconde -> f = 50 Hz; 1 kHz = 1000 Hz
Symbool wisselstroom &
gelijkstroom
Waarom werkt men met wisselspanning?
• Beter rendement -> vb. bij gloeilampen minder energie, praktisch hetzelfde resultaat
• Meeste elektrische motoren werken met principe wisselende spanning
• Productie elektriciteit in centrales is eenvoudiger
o Opslaan elektriciteit in batterijen gebeurt steeds met gelijkstroom -> enkel gebruik
gelijkstroom als men werkt met batterijen
o Andere gevallen steeds wisselstroom
o Via gelijkrichter overgaan van wisselstroom naar gelijkstroom -> indien wisselstroom wordt
onderbroken tijdens halve periode dat stroom in tegenovergestelde richting zou vloeien
verkrijgt men gelijkstroom
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller stefanieverhulst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.