Renzo Martens (Nederlandse kunstenaar) heeft een film gemaakt: Episode 3: Enjoy Poverty.
Korte samenvatting over de film
De film speelt zich af in Congo, waar Martens de armoede onder ogen komt. Hij concludeert bij een
persconferentie (waar de VN aankondigen 1,8 miljard dollar aan armoedehulp aan Congo te geven)
dat armoede Congo’s belangrijkste inkomstenbron is. Zonder armoede was Congo nog veel armer.
Martens trekt vanaf dan de jungle in en legt de lokale bevolking uit dat ze hun armoede
moeten koesteren. Volgens Martens is armoede een unique selling point waarmee het land verder
kan komen. Martens laat zien dat de westerse bedrijven die het Congolese goud delven (en de
Congolese bevolking daarvoor zo goed als niets betalen) door de VN worden bijgestaan. Zogenaamd
om hen te beschermen tegen rebellen, maar in werkelijkheid omdat ze westerse financiële belangen
verdedigen.
Martens wil zelf ook geld verdienen aan de armoede in Congo. Hij zeult een groot deel van
de film een enorme neonsculptuur door de jungle met zich mee: Enjoy Poverty. Martens betrekt
iedereen op heel ingenieuze wijze in zijn web: de mensen in het gebied in Congo, de toeschouwers
van de film. Aan het einde van Episode 3 komt een hele lijst voorbij van steungevers en subsidiënten
die aan de film hebben bijgedragen.
Martens had een gevoelig punt opgerakeld.
Dat kwam allereerst door de verwarrende, soms cynische ‘boodschap’: de film liet de
verhoudingen in de wereld zien, maar die soms op pijnlijke veronderstellingen lijken te zijn
gebaseerd. Bijv. op elke tent in Congo het logo van Unicef (Congolezen zijn ongemerkt een
reclameobject). ‘Hulp’-organisaties verdienen veel meer aan de Congolese armoede dan de
Congolezen zelf. Toeschouwers vinden Martens’ film verwarrend, confronterend, immoreel.
Martens vraagt zich in de film af:
- In hoeverre verbetert of verslechtert de westerse aanwezigheid in Congo de Congolese
werkelijkheid?
- Wat betekent kunst nog in zo’n wereld?
Martens presenteert zichzelf in Congo als een kunstenaar met een dubieuze moraal. Hij toont
betrokkenheid, maar hij laat de fotograferende Congolezen (als hun foto’s niet door Artsen
Zonder Grenzen worden gekocht) zonder enige schroom vallen. Hij zegt ook dat de film alleen
voor Europese en Amerikaanse festivals is.
Martens weet van tevoren dat het de Congolezen niet gaat lukken foto’s te kunnen verkopen,
maar dan kan hij ze zelf wel maken. Martens antwoord op dit criterium: dat is ook precies de
manier waarop het Westen als geheel met Congo omgaat.
Episode 3 is een indringende film, omdat het botsing van belangen en ongrijpbaarheid toont.
Het was druk bij de presentatie van zijn film, want mensen waren vol verwachting van de
veelbelovende, kritische kunstenaar in opkomst, maar ook geëngageerde, maatschappelijk
betrokken kunst was duidelijk ‘hip’.
Hans Haacke
Een geëngageerde (maatschappijkritische) kunstenaar.
Kunstwerken:
- Condensation Cube
- Information
- Shapolsky et al.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Vvt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.