Summary
volledige samenvatting burgerlijk procesrecht (onderwijsgroepen + hoorcolleges)
- Course
- Institution
volledige samenvatting burgerlijk procesrecht
[Show more]
Seller
Follow
LindaXK
Content preview
HOORCOLLEGE 1Introductie
Gelijk hebben is iets anders dan gelijk krijgen en burgerlijk procesrecht zal ons helpen bij het krijgen van gelijk.
Mediation
Bij mediation wordt een zaak niet gejuridiseerd door de introductie van rechters en advocaten, maar gefaciliteerd. Het
uitgangspunt is dat de mediator faciliteert, betekent dat de mediator dient als procesbegeleider. Gericht op een goed
verloop van het communicatieproces. Mediator wordt daarom bemiddelaar genoemd, neutraal en onpartijdig en zorgt
ervoor dat gesprekken tussen partijen goed verlopen. De partijen blijven de eigenaar van het conflict -> actieve rol.
Arbitrage
Dit betreft particuliere rechtspraak buiten de gewone overheidsrechter om. Vooral in het bedrijfsleven is dit een
veelgebruikt alternatief voor procedure bij rechter.
Bindend advies
Bindend advies is een uitspraak gedaan door een derde met betrekking tot een geschil tussen twee partijen. Het wordt niet
uitgesproken door een rechter en is daarom ook geen vonnis.
Let op: particuliere geschiloplossing (arbitrage en bindend advies) is alleen mogelijk indien dat in een overeenkomst tussen
partijen is bedongen. 6 EVRM geeft iedereen een fundamenteel recht op toegang tot onafhankelijke rechter en hiervan kan
alleen afstand worden gedaan door middel van een overeenkomst. Een beding (algemene voorwaarden) dat voorziet in de
beslechting van een geschil door een ander dan de rechter die volgens de wet bevoegd zou zijn, is ter bescherming van de
wederpartij opgenomen in de zwarte lijst (6:236 sub n BW).
Belangvereiste en misbruik van procesrecht
Twee categorieën van gevallen waarin de rechter niet tot een inhoudelijke behandeling dient over te gaan, zijn ontbreken
van belang en misbruik van procesrecht (begrenzing 6 EVRM). Onder gebrek aan belang valt dat een partij met het
processuele middel dat hij inzet in praktische zin niets meer opschiet. Gebrek aan belang moet ingevolge 3:303 BW
“voldoende” zijn en kan dus te gering zijn. Misbruik van bevoegdheid levert tot een schadevergoeding verplichtende OD op
en zij kan eveneens de uitoefening van een bepaald recht beletten (BV: hoger beroep instellen, slechts met doel de
wederpartij hinder of nadeel toe te brengen).
,PROBLEEM 1
Soorten procedures: dagvaardings- en verzoekschriftprocedure
Eigenlijk rechtspraak (onvrijwillig): taak van de burgerlijke rechter om vermogensrechtelijke geschillen te beslissen en/of
afdwingbare veroordelingen uit te spreken (dagvaardingsprocedure).
Oneigenlijke rechtspraak (vrijwillig): bemoeienis van de rechter op het terrein van personen en familierecht
(verzoekschriftprocedure).
Verschillen
Aanvang
o Dagvaardingsprocedure vangt meestal aan met een dagvaarding: oproep, gericht tot de tegenpartij en
uitgebracht door de deurwaarder, om op een bepaalde dag voor de rechter te verschijnen.
Verzoekschriftprocedure wordt daarentegen ingeleid met schriftelijk verzoek, ingediend door een advocaat bij
griffie.
Competenties
o Absolute competentie: type gerecht dat de zaak behandelt (BV: rechtbank of gerechtshof).
Zowel bij dagvaarding als verzoekschriftprocedure is de rechtbank het bevoegde gerecht om kennis te
nemen van de zaak (42 RO).
Het is hierbij van belang om te kijken welke afdeling van de rechtbank zich over de zaak gaat buigen.
Binnen de rechtbank wordt er onderscheid gemaakt tussen afdeling civiel en afdeling kanton. In beginsel is
civiel rechter bevoegd, tenzij kantonrechter bevoegd is.
Met betrekking tot dagvaardingsprocedure is kantonrechter bevoegd in situaties als in 93 Rv. Voor
verzoekschriftprocedure dient gekeken te worden naar materiele wetsbepalingen.
o Relatieve competentie: geografisch gezien welke rechterlijke instantie kennis zal nemen van de zaak.
In dagvaardingszaken is in beginsel de rechter van de woonplaats van de gedaagde bevoegd (99 Rv). In
verzoekschriftzaken is de woonplaats van de verzoeker bevoegd (262 ev. Rv).
Let op: ingevolge 108 lid 1 Rv hebben partijen bij dagvaardingsprocedure de mogelijkheid om in een ovk een andere rechter
aan te wijzen dan degene die volgens de wettelijke regeling relatief bevoegd is. Lid 2 geeft daarop een aantal situaties
waarin deze forumkeuze wordt beperkt.
Uitspraak rechter
o In dagvaardingsprocedure volgt na behandeling ter zitting een vonnis en bij verzoekschriftprocedure volgt na
behandeling ter zitting een beschikking.
Opstelling rechter
o Bij dagvaardingsprocedure is rechter minder actief dan in verzoekschriftprocedure. Dit hangt samen met
gedachte dat partijen in beginsel vrij zijn om het proces naar eigen inzicht te bepalen (partijeconomie). Rechter is
bij dagvaardingsprocedure dan ook meer afhankelijk van de partijen dan bij verzoekschriftprocedure.
Termen
o Vordering/vorderen duidt op dagvaardingsprocedure en verzoek/verzoeken duidt op verzoekschriftprocedure
(bijvoorbeeld in wetsartikel).
Let op: geïntimeerde kan eiser in eerste aanleg zijn geweest.
⁃ Vereisten dagvaarding
Enige persoon die dagvaarding bezorgt (betekenen), is gerechtsdeurwaarder. De wijze waarop een dagvaarding wordt
betekend, verschilt naar gelang de hoedanigheid en woonplaats van de persoon tot wie het exploot zich richt en de
feitelijke situatie die de deurwaarder bij het betekenen aantreft.
,Dagvaarding wordt doorgaans door de raadsman van de eiser opgesteld en die stuurt het vervolgens naar de deurwaarder.
De deurwaarder zal vervolgens via gemeentelijke basisadministratie de woonplaats van de schuldenaar achterhalen. Met
betrekking tot betekening dient onderscheid te worden gemaakt tussen situatie waarin gedaagde wel of geen vaste woon-
of verblijfplaats heeft in NL.
Bekende woon of verblijfplaats
Wanneer dat bekend is, kan de dagvaarding ingevolge 46 en 47 Rv op vier manieren worden betekend:
Aan de gedaagde in persoon (46 Rv)
Aan de woonplaats van de gedaagde (46 Rv)
Is het voor de deurwaarder (m.u.v. geval waarin gedaagde weigert afschrift in ontvangst te nemen) feitelijk onmogelijk
om een afschrift te laten aan een van de drie in 46 Rv genoemde personen, dan kan de deurwaarder ingevolge 47 Rv
betekenen door het afschrift achter te laten in een gesloten envelop aan de woonplaats, of indien het feitelijk
onmogelijk is te laten bezorgen per post aan de woonplaats van de gedaagde (BV: sprake van overstroming).
Deurwaarder moet zich laten leiden door de wettelijke volgorde. In gevallen waarin betekening ingevolge 46 lid 1 Rv, gelet
op risico van bestemming, niet verantwoord wordt geacht, wordt direct ingevolge 47 Rv een afschrift van het exploot in een
gesloten envelop aan de woonplaats achtergelaten (corona-betekening-arrest).
Onbekende woon of verblijfplaats
Is de woonplaats van de gedaagde binnen of buiten NL onbekend, dan bevat 54 Rv nog twee andere betekeningsregels. De
betekening kan dan geschieden ter plaatse van het werkelijke verblijf (54 lid 1 Rv). Is dat ook onbekend, dan geschiedt
betekening aan het parket van de ambtenaar van het openbaar ministerie met een uittreksel van dit exploot in de
Staatscourant (54 lid 2 Rv), tenzij er sprake is van een briefadres. Betekening op briefadres heeft voorrang boven openbare
betekening.
Dagvaarding is een exploot, ander woord voor officiële stukken die door een deurwaarder worden betekend. In 45-47 Rv en
111-124 Rv wordt meer duidelijkheid gegeven over de voorschriften met betrekking tot de inhoud van de dagvaarding. 45
lid 3 Rv inhoud van een exploot: datum van betekening, naam en woonplaats eiser, gegevens deurwaarder, naam en
woonplaats gedaagde en de wijze van betekening.
Bepalen van roldatum
Nadat dagvaarding is aangebracht door eisende partij, zal rechtbank een roldatum bepalen waarop gedaagde uiterlijk zijn
schriftelijke verweer kenbaar dient te maken bij de rechtbank. Voor afdelingen civiel recht geldt als uniforme roldatum de
woensdag (1.5 Landelijke Procesreglement). Voor zaken bij kantonrechter bepalen meeste rechtbanken op basis van de
beginletters van de naam van de gedaagde. 114 Rv bepaalt dat de gewone termijn ten minste een week bedraagt en de dag
van betekening en de dag waartegen is gedagvaard wordt niet meegerekend (119 Rv). De wet geeft gedaagde een middel
om termijn te verkorten (126 Rv).
Opbouw dagvaarding
Kop - procedurele zaken: procedurele zaken van gedaagde en eiser, bevoegde rechtbank en open ruimtes voor
deurwaarder om te betekenen benoemd (45-46 Rv en 111 lid 2 sub a-g Rv).
Fundamentum petendi - grondslag eis: 111 lid 2 aanhef en sub d en lid 3 Rv.
Petitum – eis: 111 lid 2 sub d Rv.
⁃ Vereisten verzoekschrift
Voor sommige verzoekschriftprocedures gelden nog afzonderlijke procesvoorschriften. Ingevolge 278 Rv bestaat een
verzoekschriftprocedure in beginsel uit: voornamen, naam en woonplaats verzoeker en duidelijke omschrijving van het
verzoek en gronden waarop het berust. Indien verplichte procesvertegenwoordiging geldt, moet het verzoekschrift zijn
ondertekend door een advocaat (278 lid 3 Rv). Dit is een verschil met dagvaarding, want die wordt betekend en
ondertekend door de deurwaarder.
⁃ Fouten in dagvaarding/verzoekschrift
1 Er is niet voor de juiste rechter gedagvaard
Onbevoegde rechter
In de dagvaarding moet de eiser de rechter aanwijzen die van de zaak kennisneemt (111 lid 2 onder e Rv), waarbij rekening
dient te worden gehouden met relatieve en absolute competentie. Ontbreekt de juiste absolute competentie dan verklaart
de rechter zich onbevoegd (ambtshalve). Ontbreekt de juiste relatieve bevoegdheid zal de rechter zich bij een
dagvaardingsprocedure in het algemeen niet ambtshalve onbevoegd verklaren. Dit kan alleen indien de gedaagde voor alle
weren ten gronde het verweer voert dat de rechter niet relatief is bevoegd (ambtshalve is dus niet mogelijk), dus indien hij
dit aangeeft in zijn cva (110 eerste volzin Rv). -> drie situaties waarin rechter mogelijkheid heeft om zich ambtshalve relatief
onbevoegd te verklaren: zaken m.b.t. vorderingen van maximaal 25.000, individuele arbeidsovereenkomstzaken en zaken
als in 101 Rv en 103 Rv. Indien de rechter zich onbevoegd heeft verklaard, dient hij de zaak naar de juiste rechter te
verwijzen (73 Rv en 110 lid 2 Rv).
, In verzoekschriftprocedures zal rechter ingevolge 270 lid 1 Rv zichzelf wel ambtshalve onbevoegd verklaren en zaak
doorverwijzen naar andere rechter. Uitzondering op deze hoofdregel is indien er sprake is van familierechterlijke
betrekkingen (270 lid 2 Rv) -> zij hebben wel de mogelijkheid om een andere rechter als bevoegd aan te wijzen, tenzij
andere echtgenoot/geregistreerd partner de bevoegdheid betwist.
Onbevoegde afdeling: civiel of kanton
Binnen de rechtbank geldt een onderscheid tussen civiele rechter en kantonrechter. Wordt een zaak die door
kantonrechter zou moeten worden behandeld, gedagvaard voor de afdeling civiel of omgekeerd, dan leidt dat niet tot
onbevoegdheid. In meeste gevallen zal interne verwijzing plaatsvinden op grond van 71 Rv. Dit geldt zowel voor de
dagvaardings- als verzoekschriftprocedure.
2 Er is voor het verkeerde procesinleidende stuk gekozen
Wanneer procedure wordt ingeleid met een verzoekschrift, terwijl een dagvaarding is voorgeschreven of andersom, dan
blijft de procedure aanhangig, maar moet de rechter bevelen dat de zaak volgens de juiste regels wordt voortgezet (69 Rv).
Het leidt dus niet tot niet-ontvankelijkheid.
3 Verkeerde aanduidingen
Er worden strenge eisen gesteld aan de omschrijving van identiteit en hoedanigheid van partijen in de dagvaarding. Indien
deze gegevens onjuist zijn, leidt dit niet tot niet-ontvankelijkheid op grond van de uitlegregel. Volgens deze regels dient het
antwoord op de vraag wie als eisende partij optreedt, te worden gevonden door uitleg van het exploot (3:59 of 3:33 of 3:35
BW): kan in redelijkheid geen misverstand bestaan over welke partij was bedoeld, dan heeft de wederpartij geen in rechte
te respecteren belang bij een beroep op onjuiste naamsvermelding. Ook kan het rechtgezet worden wanneer duidelijk was
dat er sprake was van een vergissing, mits de wederpartij niet is benadeeld of geschaad in haar verdediging en deze
rectificatie tijdig plaatsvindt.
Gevolgen voor dagvaardingsprocedure
Veel bepalingen over dagvaardingen zijn voorgeschreven op straffe van nietigheid (120 lid 1 Rv). Er geldt dat ieder gebrek
dat nietigheid met zich meebrengt voor de dienende dag kan worden hersteld door het uitbrengen van een
deurwaarderexploot (120 lid 2 jo. 66 lid 2 Rv). Indien geen herstelexploot is uitgebracht, dan verschilt de werking van
nietigheid of de gedaagde wel of niet op de gebrekkige dagvaarding is verschenen. -> kijken naar 121 Rv en 122 Rv.
121 Rv: indien de gedaagde dus niet op de dagvaarding verschijnt, dan zal de rechter ambtshalve een onderzoek naar
geldigheid van de dagvaarding moeten instellen. Alleen op een geldige dagvaarding zal tegen de niet verschenen gedaagde
verstek worden verleend. In een juridische procedure kan verstek worden verleend wanneer een partij niet komt opdagen.
Dit houdt in dat deze procedure toch kan worden uitgevoerd buiten zijn aanwezigheid (139 Rv en 121 lid 1 Rv). Blijkt dat de
dagvaarding gebrek vertoont dan kan geen verstek worden verleend en de rechter zal dan op grond van 121 lid 2 Rv een
nieuwe roldatum bepalen.
122 Rv: indien de gedaagde dus gewoon op de zitting verschijnt en zich daar beroept op de nietigheid van de dagvaarding,
dan zal de rechter dit beroep alleen honoreren indien het gebrek zo erg is dat de gedaagde daardoor in zijn belangen is
geschaad. Bij andere gebreken kan de rechter de eiser eventueel bevelen deze op zijn kosten te herstellen (122 lid 2 Rv).
Let op: deze gevolgen zijn ingevolge 120 lid 4 Rv niet van toepassing op het ontbreken van de in 111 lid 3 genoemde
vereisten voor een dagvaarding. De rechter beveelt in dat geval de eiser om alsnog de ontbrekende gegevens te
verstrekken.
Algemene beginselen van het procesrecht
Uit 6 EVRM vloeien een aantal fundamentele vereiste voort, te weten de openbaarheid, redelijke termijn, onafhankelijkheid
en onpartijdigheid en recht op hoor en wederhoor.
1. Toegang tot de rechter (17 GW)
o De civiele procedure moet daadwerkelijk openstaan voor de rechtzoekenden. Hiertoe moet de procedure
niet alleen zo eenvoudig en informeel mogelijk zijn ingericht, maar ook zo min mogelijk financiële en
wettelijke belemmeringen zijn op de procedure te beginnen en doorlopen.
2. Eerlijke behandeling
o Recht op hoor en wederhoor (19 Rv): partijen moeten de gelegenheid krijgen om hun standpunten naar
voren te brengen en toe te lichten.
o Motiveringsplicht (30 Rv): rechter dient zijn vonnis, arrest en beschikking te motiveren.
o Gelijkheid in procespositie (equality of arms): de processuele middelen/positie is van de ene partij niet
minder dan die van de andere partij.
o Onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechter: daadwerkelijk onpartijdig en voorkomen dat de rechter
partijdig zou zijn. Een indruk van vooringenomenheid kan ontstaan wanneer de rechter eerdere bemoeienis
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LindaXK. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now