Summary
Samenvatting inleiding SPP
- Course
- Institution
Samenvatting van de 2cursussen van het vak inleiding in de SPP
[Show more]
Seller
Followfemkedietens
Reviews received
Content preview
leeINLEIDING IN SCHOOL- EN
PEDAGOGISCHE
PSYCHOLOGIE
2022-2023
femke dietens
,1 Het contextueel gedachtegoed
1.1 Grondlegger van het contextueel gedachtegoed: Böszörményi
Nagy
Nagy= Hongaarse Psychiater die het bredere familiesysteem en vorige generaties betrok bij de
begeleiding en behandeling van het individu
intergenerationele benadering= hierdoor kunnen individuele problemen betekenis verwerven en
begrepen worden uit zaken die in de lijn van generaties worden doorgegeven
!Nadruk: op geschiedenis gezin en patronen die worden doorgegeven! combo van
psychoanalytische ideeën met een systeemtheoretische invalshoek
Ethische dimensie= specifieke dimensie bij benadering van Nagy, wordt ook wel 4 de dimensie
genoemd
1.2 Uitgangspunten en basisbegrippen uit het contextueel
begeleiden
1.2.1 Vier dimensies
Bij confrontatie met problematisch gedrag kijken naar 4 dimensies, 1 geeft meestal doorslag
Hebben invloed op relaties tussen mensen vier dimensies van de relationele werkelijkheid
1.2.2 Eerste dimensie: de feiten
Feiten= objectieve gegevens die echt waar zijn en gebeurtenissen die in werkelijkheid hebben
plaatsgevonden objectieve dimensie
Bv.: ziekte, echtscheiding, gevlucht, …
soms belangrijke verklaring voor gedrag geïnterpreteerd vanuit ieders eigen context en door
die interpretatie kunnen ze tot een bepaald gedrag leiden
onrecht= feiten die een beschadigend effect op het leven van een mens hebben 2 soorten:
1) Verdelend onrecht: dit is onrecht waaraan niemand direct schuld heeft of verantwoordelijk
voor is.
2) Vergeldend onrecht: onrecht en leed dat mensen elkaar bewust of onbewust aandoen. Er is
iemand verantwoordelijk voor wat er is gebeurd of aangedaan
1.2.3 Tweede dimensie: de psychologie
Inzicht krijgen op de manier waarop iemand de feiten verwerkt, verwerkt heeft & gevolgen daarvan
op de persoonlijkheidsontwikkeling eerder subjectieve dimensie
Bv.: karakter, persoonlijkheid, behoeften
1.2.4 Derde dimensie: de interacties
= de interactie- en communicatiepatronen binnen een gezinssysteem
Bv.: gezinsstructuren, systeemregels,
1.2.5 Vierde dimensie: de relationele ethiek (existentieel-ethisch)
Hoort bij ons “mens-zijn” op een loyale en betrouwbare manier met elkaar omgaan is de basis van
ons mens-zijn
1
,Kinderen hebben recht op zorg existentieel bestaansrecht zorgen voor een ander draagt bij aan
het gevoel van eigenwaarde, iets betekenen voor een ander verhoogt het welzijn
Deze dimensie gaat erover om zicht te krijgen op de manier waarop de andere 3 dimensies invloed
hebben gehad op de balans van geven en ontvangen.
!Rechtvaardigheid van de relatie ! belangrijke begrippen: loyaliteit, vertrouwen, betrouwbaarheid,
verdienste en schuld
Legaat= er wordt een sterke verbinding gelegd tussen de invloed op het
individu die voorkomt uit verworvenheden van vorige generaties, en de
wijze waarop ieder deze invloed gebruikt voor haar of zijn levensontwerp
en de daaruit voortkomende invloed op komende generaties
1.2.6 De samenhang tussen de vier dimensies
Analyse maken van samenhang 4 dimensies:
in gesprek eerste 3 verkennen (intake- en onderzoeksfase)
kijken welke consequenties deze gegevens van elke dimensie hebben
voor balans geven & ontvangen
1.3 Loyaliteit
1.3.1 Het begrip
Heeft een zijnskwaliteit trouw en betrouwbaar zijn
1.3.2 Primaire en verworven loyaliteit
Primaire loyaliteit/Existentiële loyaliteit/Zijnsloyaliteit= ontstaat door geboorte, zonder ouders zou
kind er niet zijn en dus heeft kind het existentiële recht de ouders hiervoor iets terug te geven
erfelijke & biologische verwantschap
niet overdragen of verbroken, WEL ONTKENNEN
Verworven loyaliteit= ontwikkeld zich in de relatie tussen kind en ouders, verbondenheid gebaseerd
op wederzijdse inspanningen tot zorg, band ouders en kinderen langs 2 kanten gevoed
ontwikkelt zich niet alleen met biologische ouders
elke relaties waarin liefde en zorg wordt gegeven en ontvangen
Kind heeft dus ook recht om te geven nood aan ouders die de fundamentele behoeften aan
erkenning, affectie, zelfrealisatie, etc. vervult in relatie tot andere volwassenen
Op school merk je die loyaliteit aan de ouders ook emotionele betrokkenheid op thuissituatie,
maar ook door omgangs- en gedragsgewoontes en trouw zijn aan de regels en de cultuur van het
gezin
1.3.3 Horizontale en verticale loyaliteit
1.3.3.1 Horizontale loyaliteit
Horizontale loyaliteit= het geven en ontvangen tussen mensen in gekozen relaties; partners,
vrienden, collega’s kunnen worden beëindigd
Verticale loyaliteit= Echtgenoten, broers en zussen hebben deel aan een gezamenlijke verticale
loyaliteitsband met de ouders kinderen komen op voor hun ouders en ouders voor hun kinderen
1.3.4 Problemen gerelateerd aan loyaliteit: wanneer verbondenheid leidt
tot gebondenheid
2
, 1.3.4.1 Gespleten loyaliteit
Als een kind moet kiezen voor 1 van de ouders of als ouder moet kiezen voor 1 van de kinderen bv.:
vechtscheiding
! Door de existentiële loyaliteit heeft kind aangeboren behoefte om van allebei zijn ouders te
mogen houden & Leven in een situatie van een gespleten loyaliteit is een enorme last op de
schouders van een kind! schade ontwikkeling bv.: terugtrekken, stil, depressief, onverschillig
gedragen, opstandig worden, rebelleren
Kinderen proberen situatie van gespleten loyaliteit op te heffen door te bemiddelen, aandacht
afleiden (concentratieproblemen op school), delinquent gedrag loyaliteiten verhuizen naar
onzichtbare vorm
Begeleider kan met respect voor loyaliteit naar ouders toe een hulpbron zijn voor zowel kind als
ouders
1.3.4.2 Loyaliteitsconflict
Loyaliteitsconflict= een innerlijk conflict waarin het kind terechtkomt wanneer het in relaties met
anderen uitgedaagd wordt om deloyaal te zijn aan ouders kan ervoor zorgen dat het kind
moeilijker andere relaties zal ontvangen
1.3.4.3 Onzichtbare loyaliteit
Onzichtbare loyaliteit= wanneer een kind niet openlijk loyaal kan (bv.: door mishandeling), zal het
een onzichtbare vorm kiezen
1.3.4.4 Over-loyaal zijn
Over-loyaal zijn= iemand in hoge mate beschikbaar is en blijft voor zijn ouders en zichzelf niet van
hen kan afbakenen, ten koste van zichzelf en ten koste van anderen met wie hij in relatie staat
schaadt het opbouwen van eigen leven
1.4 Roulerende rekening en destructief recht
1.4.1 Roulerende rekening
Roulerende rekening= Het (destructief) patroon van geven en ontvangen ontwikkelt zich dus in de
gegeven relaties (ouder-kind) en werkt vervolgens in belangrijke mate door in de verworven relaties
(collega’s, vrienden, partners, eigen kinderen)
bv.: Een moeder kan bijvoorbeeld problemen hebben met het geven van liefde aan haar kind, die
zij van haar eigen moeder ook niet heeft gekregen
1.4.2 Destructief recht
Destructief recht= Het kind kan geen rekening houden met rechten van anderen, omdat het zelf
onrecht is aangedaan. Het neemt zijn deel, maar doet dat helaas vaak bij de verkeerde persoon. Op
deze manier kan een kind dat onrecht is aangedaan, opnieuw onrecht creëren. Bv.: misbruiken,
verslaafd raken
kan ook gezien worden als vorm van onzichtbare loyaliteit
1.5 Grondhouding en handelwijzen
1.5.1 Meerzijdige partijdigheid
Meerzijdige partijdigheid= oog en hart hebben voor iedere betrokkene die beïnvloed wordt door zijn
interventies, er altijd van bewust zijn dat deze persoon niet op zichzelf staat, maar diep verbonden is
met de andere mensen uit zijn context
Ouders kunnen maar open staan voor leerprocessen i.v.m. opvoeding, als zij erkend worden in de
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femkedietens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now