100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting wijsbegeerte (hoofdstuk 1 t.e.m. hoofdstuk 6) $10.85
Add to cart

Summary

Samenvatting wijsbegeerte (hoofdstuk 1 t.e.m. hoofdstuk 6)

 11 views  0 purchase
  • Course
  • Institution
  • Book

Dit is een samenvatting van de hoofdstukken 1 t.e.m. hoofdstuk 6 vanuit het boek 'Denken over lichamen: wijsbegeerte voor biomedische wetenschappers'.

Preview 3 out of 29  pages

  • Yes
  • May 1, 2023
  • 29
  • 2021/2022
  • Summary
avatar-seller
WIJSBEGEERTE VOOR BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN
Denken over lichamen

HOOFDSTUK 1: Wat is filosofie?

1. Een definitie

Heel moeilijk om filosofie te definiëren  moeilijk om een lijst op te stellen met unieke
eigenschappen die gelden voor alle filosofen en hun opvattingen


2. Drie aspecten: attitude, methodologie, domein
2.1. Attitude

Kritische kracht van een filosoof: in vraag stellen van zelfsprekende dingen

 twijfelen aan evidenties
 Descartes: onze zintuigen én onze kennis zijn onbetrouwbaar
 MAAR kritiek niet het altijd einddoel van filosofie & niet perse een unieke filosofische
bezigheid

Afstand van emoties (stoïcijns & Socrates houding) = filosofische houding MAAR volstaat niet

Verwondering = een filosofische houding MAAR volstaat niet

2.2. Methode
 Filosofen gebruiken verschillende methodes MAAR geen daarvan is uniek aan de filosofie

Intuïtie

Conceptuele analyse: begrippen ontleden in meer eenvoudigere om ze te begrijpen

Gedachte-experiment: concepten/ideeën en spontane oordelen op scherp stellen  verhelderen
een probleem dmv te visualiseren (bv. hersenen in een vat: onze zekerheden zijn geen fundamentele
zekerheden)

Argumenten: aantonen dat conclusies kloppen uit de premissen

2.3. Domein

Al wat is: super breed & nietszeggend

Alle onbeantwoorde vragen en fundamentele problemen

 Is er dan wel vooruitgang in de filosofie? Ja, (1) er zijn talloze wetenschappen ontstaan vanuit
de filosofie (bv. psychologie), (2) sommige filosofische vragen zijn wel opgelost (bv. Isaac
Newton zag zichzelf als filosoof [fysica]), (3) negatieve vooruitgang: weten wat de verkeerde
antwoorden zijn

3. Vier deeldomeinen: Metafysica, Logica, Epistemologie, Moraalfilosofie
 Maar: verschuift probleem naar wat is metafysica, logica, etc.?
3.1. Metafysica
 Bestudeert de aard & de structuur van de wereld  vb. bestaat tijd? Uit wat bestaat het?
Wat is tijd? Wat betekent het om te bestaan? Bestaat alleen materie?
3.2. Logica


Astrid Vermeire – Wijsbegeerte

,  Studie van geldigheid van argumenten en redeneringen (argumentatieve hygiëne)
3.3. Epistemologie of kennisleer
 Studie van de aard, de structuur, de mogelijkheid en de waarheid van onze kennis.
 Wat is de reikwijdte van onze kennis?
 Brain in a vat: epistemologisch (gedachte-)experiment: zijn we zeker dat alles echt is?
3.4. Ethiek of moraalfilosofie
 Ethische/praktische/juridische kwesties
 Wat is goed of slecht? Wat maakt de waarheid goed? Bestaat het goede?



 Deze 4 deeldomeinen kunnen nog verder worden onderverdeeld: bv. de wetenschapsfilosofie als
onderdeel van de epistemologie die nog verder ingedeeld kan worden in 2 deeldomeinen.
 Geeft geen antwoord op wat filosofie is: niet bevredigend

4. Geschiedenis van de filosofie
 De grillige geschiedenis van de filosofie verklaart de verschillende vormen en de
ongrijpbaarheid.
 Werd voortdurend uitgedaagd door andere vormen van kennis
 De filosofie moest zich steeds opnieuw uitvinden
 Andere vormen roepen nieuwe filosofische vragen op
 Mythologie  natuurfilosofen (oerstof)  religie (openbaring: communicatie door het
goddelijke = stap terug voor de filosofie, want dogma’s & begrenzing)  wetenschap



5. Besluit

Heel erg moeilijk om de unieke eigenheid van de filosofie te bepalen & haar aangrenzende
kennisdomeinen af te bakenen

 ‘Wat is filosofie?’ levert geen bevredigend antwoord op




HOOFDSTUK 2: Mechanisering en doelgerichtheid


Astrid Vermeire – Wijsbegeerte

,  Het menselijk lichaam bestaat uit veel onderdelen, elk met een eigen functie of doel
 Teleologie= studie van de doelgerichtheid en doelmatigheid van die onderdelen  beschrijft
& verklaart fenomenen a.d.h.v. die doelgerichtheid en doelmatigheid
 Vertraging op de oorsprong van die doelgerichtheid (pas vanaf C. Darwin)  biologie lang
niet als wetenschap beschouwd

1. De mechanisering van het wereldbeeld

In de filosofie: doeloorzaken vervangen door mechanische oorzaken

1.1. De wetenschappelijke revolutie (17de eeuw)
 Descartes: beweert dat de filosofie de wiskundige methode moet gebruiken
 De moderne wetenschappen slaagde er in de wereld te mechaniseren  niet meer langer
gebruik maken van doeloorzaken (= oorzaak die ook dienst doet als doel) MAAR enkel
mechanische oorzaken
 G. Galilei: traagheidswet = iedere verandering is te wijten aan een kracht van buitenaf
(mechanische oorzaak)
 Ging tegen de middeleeuwse filosofische overtuiging: een lichaam kan bewegen als het
bezield is + verklaarde alles m.b.v. doeloorzaken

1.2. Aristoteles
 Elke verandering = streven naar het realiseren van hun natuur
 Bv. het ligt in de natuur van een steen om te vallen, als het naar beneden valt, streeft het om
naar beneden te gaan. Eenmaal beneden = perfectie  de steen is in rust & is een
onbewogen beweger

1.3. Descartes
 Mechanische verklaringen van natuurfenomenen zonder rekening met observaties
 Menselijk lichaam = automaat
o Machine die zichzelf in stand en beweging houdt
o Levenswetenschap gemodelleerd naar de fysica (= mechanisering)
 Volgens filosofen: naast het stoffelijke, is er het onstoffelijke (geest, bezieling) en dat kan niet
worden gevat in de natuurwetenschappen
o Problematisch: doeloorzaken kunnen niet worden weggelaten, want een automaat is
gemaakt met een bepaald doel voor ogen  je kan bewegingen & veranderingen in
het lichaam niet begrijpen zonder vanuit een doel
o Descartes: doelen zijn geen deel van de natuur, maar door God bepaald, dus geen
deel van de natuurwetenschap

2. Kant en de teleologie
2.1. Nooit een Newton van de biologie
 Newtons werk: cruciaal voor de levenloze natuur, maar ontoereikend voor de levende natuur
 want: wetmatigheden zijn onmogelijk omdat er steeds doelen in lijken te liggen
o Uitwendig doel: Bijkomstig, gebruik maken van (bv. je neus gebruiken voor een bril)
o Inwendig doel: Essentieel(bv. neus om geursignalen op te vangen), organismen zijn
de oorzaak en het effect van zichzelf

2.2. Antinomie (tegenstrijdigheid) van het oordeel



Astrid Vermeire – Wijsbegeerte

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller astridvermeire. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $10.85. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

52510 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$10.85
  • (0)
Add to cart
Added