o Onderwerp
o Definitie
Het onderwerp zegt wie of wat iets doet(handeling) of wie of wat iets overkomt(ondergaat)
o Hoe vind je een onderwerp?
- Getalsproef
Staat de persoonsvorm in het enkelvoud, plaats die dan in het meervoud en omgekeerd.
Aangezien persoonsvorm en onderwerp congrueren, zal ook het onderwerp van persoon
veranderen.
Roekeloze chauffeurs zijn meestal dronken. ➔ Een roekeloze chauffeur is meestal dronken.
- Ja-neevraag
In de ja-neevraag komt het onderwerp op de tweede plaats, na de persoonsvorm.
Zij kondigen morgen hun verloving aan. ➔ Kondigen zij morgen hun verloving aan?
- ‘Wie of wat’ -vraag
Het onderwerp in dat zinsdeel dat je als antwoord krijgt op de ‘wie of wat + werkwoord’ -vraag.
Volgens de gezondheidsdienst heeft de griep deze winter veel slachtoffers gemaakt. ➔ Wie of
wat heeft deze winter veel slachtoffers gemaakt? De griep
o Werkwoordelijk gezegde
Een WWG is een zinsdeel binnen het gezegde, dat bestaat uit een PV of werkwoordgroep en
dat uitdrukt wat het onderwerp doet of wat ermee gebeurt.
Noah speelt al drie jaar voetbal bij Jong Male. (Persoonsvorm)
Noah heeft al drie jaar bij Jong Male gespeeld. (hulpwerkwoord + voltooid deelwoord)
Noah zal nog jaren voetbal spelen bij Jong Male. (Hulpwerkwoord + infinitief)
Noah zette zijn beste beentje voor. (Werkwoordelijke uitdrukking)
o Naamwoordelijk gezegde
Een NWG is een zinsdeel binnen het gezegde dat zegt hoe, wie of wat het onderwerp is, wordt
of blijft. Het bestaat uit een koppelwerkwoord (zijn, worden, blijven blijken, lijken en
schijnen/ZWOBBELS) en een naamwoordelijk deel (een zelfstandig naamwoord of een
bijvoeglijk naamwoord).
Noah blijft de beste hardloper van onze school.
(hardloper is het zelfstandig naamwoord in het naamwoordelijk deel)
, Noah is al sinds de kleuterklas mijn allerbeste vriend.
(Vriend is het zelfstandig naamwoord in het naamwoordelijk deel.)
Noah is vriendelijk.
(Vriendelijk is het bijvoeglijk naamwoord in het naamwoordelijk deel.)
o Lijdend voorwerp (direct object)
Transitieve werkwoorden zoals geven, kopen, zenden, enz. verwijzen altijd naar iets. Dat iets-
zinsdeel noemen wij het lijdend voorwerp.
Op haar verjaardag kust ze iedereen.
Je kust altijd iemand: iedereen is jet lijdend voorwerp
Ik draag mijn lieve hangbuikzwijntje.
Je draagt altijd iets: mijn lieve hangbuikzwijntje is het lijdend voorwerp.
Om het lijdend voorwerp te vinden, kun je de ‘wie of wat + werkwoord + onderwerp’ -vraag
stellen.
Wie kust ze op haar verjaardag? Iedereen
Wat draag jij? Mijn lieve hangbuikzwijntje
o Meewerkend voorwerp
Veel transitieve werkwoorden vragen, naast een lijdend voorwerp, ook een meewerkend
voorwerp. Als je iets geeft, dan geef je dat aan iemand anders (of aan jezelf). Dat ‘aan of voor’-
zinsdeel noemen we het meewerkend voorwerp.
Ik bestel wekelijks verse vis voor mijn moeder.
Voor wie bestel jij wekelijks verse vis? -voor mijn moeder (meewerkend voorwerp)
Hij beloofde mij hemel en aarde.
Aan we beloofde hij hemel en aarde? - mij (meewerkend voorwerp)
o Bijwoordelijke bepalingen
o Definitie
Zinsdelen die niet door een werkwoord vereist zijn, noemen we bepalingen.
o Soorten
- Plaats: ‘waar’-vraag
- Tijd: ‘wanneer’-vraag
- Middel: ‘waarmee’-vraag
- Wijze: ‘hoe’-vraag
- Reden of oorzaak: ‘waardoor’- of ‘waarom’-vraag
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller caitlyndemaerteleire. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.