HC2-3 Aangeboren afweer
Immunologie
Immuunsysteem – afweermechanisme van organisme tegen binnen gedrongen
organismen en lichaamsvreemde cellen/stoffen. Kenmerk 1: immuunsysteem is in staat
om verschil te maken tussen zelf en lichaamsvreemd.
Pathogenen (van groot naar klein)
- Schimmels
- Parasieten
- Bacteriën
- Virussen
- Prionen: eiwitten
Er is diversiteit tussen de pathogenen, zowel in replicatie/levenscyclus als tussen intra-
en extracellulair.
Hoe meer divers de ziekteverwekker, hoe meer divers ons immuunsysteem. Binnen de
afweerrespons zijn er drie niveaus te onderscheiden:
1. Barrière: aangeboren. Functie: remmen binnen dringen. Het zorgt voor de eerste
afweer van micro-organisme. Het is meteen effectief. Bijv. maag en huid.
2. Aangeboren immuniteit (innate immunity): cellen en moleculen. Ze worden
aangetrokken tot de ontstekingslocaties. Functie: tijd rekken & doden. Vrij
efficiënt, heeft heel eventjes nodig (minuten tot uren). Innate immuunsysteem
kan pathogeen nooit helemaal opruimen.
3. Adaptieve immuunsysteem: cellen en moleculen. Ze worden ook aangetrokken
tot de ontstekingslocaties. Functie: specifiek herkennen & doden. Effectief in
dagen tot weken.
Cellen en eiwitten van de afweer
- Dendritische cel – de koppeling naar adaptieve immuunsysteem; activeert B- en
T-cellen.
- Mestcel – effecten op de vaatwand, zodat de neutrofielen binnen kunnen komen
- Neutrofiel – belangrijk bij bacteriële infecties
- Eosinofiel – belangrijk bij parasitaire infecties
- Basofiel – belangrijk bij allergie
- Natural killer cel – belangrijk bij virale infecties en tumoren
- Macrofaag – heel veel verschillende functies, zowel bij de aangeboren als
adaptieve afweer. Macro=veel; fagen=eten, dus hij eet veel. Speelt rol bij herstel
na schade van weefsel.
- Complement systeem: cascade van eiwitten die elkaar activeren. Veel
effectormoleculen die het ontstekingsrespons aanwakkeren.
- B-cel: maakt antistoffen wordt dan plasmacellen. Antistoffen zijn belangrijk
voor afweermechanisme.
- T-cel:
o CD4+, ofwel de T-helpercel. Helpt B-cel en macrofagen
1