Summary
Biologie samenvatting - nectar, vwo 5, 4e editie, H14 waarnemen
- Course
- Level
- Book
Biologie samenvatting van H14 - waarnemen uit nectar, vwo 5, 4e editie
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
liekewelleweerd
Content preview
Hoofdstuk 14 - Waarnemen§1 - Zintuigcellen
zintuigcellen reageren alleen op een adequate prikkel
- Ze reageren alleen op verandering
- De receptorcellen verzamelen de informatie
- Verschillende receptoren:
- Mechanoreceptoren = gevoelig voor mechanische prikkels (bijv verschil in
druk)
- Thermoreceptoren = reageren op temperatuurverandering
- Chemoreceptoren = reageren op bepaalde stoffen
- Fotoreceptoren = reageren op licht
- Receptoren hebben ook een rustpotentiaal
- Een adequate prikkel zorgt voor een verandering van het potentiaal (open of dicht
gaan van ion-poorten)
- Mechanoreceptoren: verandering vorm celmembraan
- Thermoreceptoren: temperatuurgevoelig eiwit
- Chemoreceptoren en fotoreceptoren: via signaalcascade en een secundaire
boodschapperstof
- Secundaire boodschapper bindt aan een doelwit molecuul op de
ion-poort
- Als de impulsfrequentie hoog genoeg is, wordt de prikkeldrempel bereikt dan
vindt een volledige depolarisatie plaats
- Ca2+ poorten gaan open, CA2+ stroomt de cel binnen en een exciterend
neurotransmitter wordt vrijgelaten in de synaps
- De hoeveelheid neurotransmitter die wordt vrijgelaten ligt aan de
impulsfrequentie
- Pijnreceptoren zijn uiteinden van zenuwcellen die reageren op prikkels die schade
kunnen geven
- De prikkeldrempel is veel hoger dan normaal
twee evenwichtszintuigen
- in het inwendige oor
- Bestaan uit
- Vestibular
- Hier zitten de twee zintuigorganen
- Maculae
- Hierin zitten haarcellen met ciliën in een geleilaag met
daar bovenop kalksteentjes
- Krijgt informatie over de stand van je hoofd ten
opzichte van de zwaartekracht
- Krijgt informatie over de rechtlijnige versnelling van je
lichaam
- In ciliën en geleiding merken versnelling en vertraging
- De Maculae merkt alleen verandering in snelheid, niet
snelheid zelf
- Werkt samen met je gezichtszintuig
, - Drie halfcirkelvormige kanalen
- Staan loodrecht op elkaar
- Geven informatie over draaibewegingen
- Alle drie kanalen hebben aan de basis een knobbel met haarcellen en
ciliën
- De ciliën zitten in een geleilaag (cupula) die vrij heen en weer kan
bewegen
- Door de draaiing van je hoofd bewegen de kanalen mee
- Aan het einde van de beweging, beweegt de cupula door de trage
endolymfe mee
- De ciliën buigen en de haarcellen sturen impulsen naar het
evenwichtscentrum in de hersenstam
- In beide zit endolymfe (vloeistof)
Door een langdurige constante prikkel kan de prikkeldrempel verhogen (gewenning of
adaptatie)
- Een receptor reageert minder goed op een adequate prikkel
- Oppervlakkige zintuigen veel adaptatie
- Diepere drukzintuigen weinig adaptatie
- Pijnzintuigen geen adaptatie
Je evenwicht wordt geregeld door verschillende zenuwcentra
- Kleine hersenen en hersenstam werken samen
- Klopt de informatie uit je evenwicht zintuigen niet, dan word je duizelig en misselijk
§2 - Het gehoorzintuig
je thalamus laat achtergrondgeluiden niet door tot je auditieve schors
- bij regelmatiger geluid is dit makkelijker
- hersenen onderdrukken in het oor bepaalde toonhoogtes
- de haarcellen zijn mechanoreceptoren en hun ciliën helpen met het wegfilteren van
geluid
- als deze beschadigd raken, is er moeite met deze filtratie
geluid opvangen en verwerken
- oorschelp vangt trillingen op en geleidt ze naar de gehoorgang (buitenoor)
- aan het einde van de gehoorgang raken de trillingen het trommelvlies
- deze trilt mee
- als de luchtdruk aan het buitenoor en middenoor gelijk is, is de trilling het
makkelijkst
- bij verschil in luchtdruk opent de buis van Eustachius
- bij verkoudheid of oorontsteking zit de buis van Eustachius vol en gaat dit
moeilijker
- ook je schedelbeenderen geven de trillingen door
- 3 gehoorbeentjes zitten vast aan je trommelvlies: hamer, aambeeld en stijgbeugel
- deze gaan trillen door het trommelvlies, versterken de trilling en geven het
door aan het binnenoor
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liekewelleweerd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.41. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75619 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now