Volledige samenvatting van de hoorcolleges van psychologie jaar 1, blok 3. Tentamenstof wordt duidelijk aangeven ook voorzien handige illustraties. Zie mijn account voor de andere vakken en blokken.
,Psychologie, hoorcollege 1: Inleiding, Lichamelijke groei en seksuele
ontwikkeling
8 februari 2023
Verband genen en gedrag
Genen: hoe wij zijn opgebouwd. Product van vader en moeder: unieke mix.
Aangeboren, maar aangepast door evolutie: verandering door aanpassing aan
omgeving
Natuurlijke selectie: kracht achter evolutie. De omgeving selecteert de best
aangepaste organismen.
Survival of the fittest: het beste aangepast aan de omgeving
Adaptieve kenmerken: aanpassen aan de omgeving/verwachtingen
→ Darwin, natuurlijke selectie en adaptieve kenmerken: degene die het sterkst
zijn overleven
Genotype → fenotype
Genotype: aanleg/genen van vader/moeder → in uiterlijk onzichtbaar
(Kenmerken van een organisme zoals die genetisch zijn vastgesteld)
Fenotype: typerende manier waarop het gen zich uit in uiterlijk en in gedrag →
waarneembaar kenmerk
VB: blauwe ogen hebben of extravert zijn.
De overgang van genotype naar fenotype wordt bepaald door de combinatie van
het doorgeven van een willekeurig kenmerk (genotype), wat bepaalde fysieke
eigenschappen heeft als resultaat (fenotype).
→ Fenotype kan je zien en ontwikkelt zich doordat je wordt blootgesteld aan de omgeving
VB: er zijn mensen die een genetische aanleg hebben om verslaafd te raken, maar als zij niet voldoende
worden blootgesteld aan verslavende middelen, zal dat gen nooit aangaan.
3
, Erfelijkheid en omgeving Tentamen
- Multi-factoriele overerving: eigenschappen bepaald door genetische factoren (genotype) en
omgevingsfactoren. Het genotype zorgt voor een bepaald bereik waarbinnen het fenotype
kan manifesteren
= wel aanleg in je genen maar de omgeving bepaald hoe je daarin ontwikkelt OF wat je laat zien aan
eigenschappen, is voor een deel erfelijk en een deel vanuit de omgeving.
Kenmerken omgeving
- Actief genotype-omgevingseffecten: situatie waarin een kind zich richt op bepaalde aspecten
van zijn omgeving die het beste aansluiten op zijn genetisch bepaalde capaciteiten
= Je richt je op een omgeving die aansluit bij jouw erfelijke/genetische eigenschappen.
VB: een actief kind gaat sneller sporten
- Passieve-genotype omgevingseffect: situatie waarin de genen van de ouders worden
geassocieerd met de omgeving waarin een kind opgroeit
VB: sportieve ouders sturen hun kind sneller naar een sport
- Evocatieve genotype omgevingseffecten: situatie waarin de genen van een kind een specifiek
type omgeving oproepen. De omgeving reageert op jou
VB: huilende baby die veel aandacht vraagt
Nature/nurture Tentamen
Nature-benadering
- Rationalisme (logisch) en nativisme (aangeboren)
- Gedrag door: ziekte, genen, evolutie
→ Afwijkend gedrag zit in een persoon
Combinatie van…
Wetenschappelijke inzichten van nu
- Gedrag door: samenspel tussen aangeboren en aangeleerde factoren.
- Risicofactoren op kindniveau: storend, onrustig kind gedrag met agressie met hyperactiviteit,
lage intelligentie, aandachtsproblemen en slechte schoolprestaties
- Risicofactoren op gezinsniveau: afwijkend en afwijzend op ouderlijke ruzies, criminele ouders,
ineffectieve discipline, armoede en werkloosheid.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller indytherese. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.10. You're not tied to anything after your purchase.