Summary
Samenvatting Complexe Opvoedingssituaties 2
- Course
- Institution
Samenvatting van Complexe Opvoedingssituaties 2 in het 2de jaar in de opleiding Sociale Readaptatiewetenschappen.
[Show more]
1 review
By: andrealuykx • 1 year ago
Seller
Follow
jokeg2002
Reviews received
Content preview
Complexe opvoedingssituaties 2Hoofdstuk 1: Vrije tijd
Deel 1: Situering
Historische evolutie
Het onderwerp “vrije tijd” krijgt meer aandacht in onze maatschappij in vergelijking met
een halve eeuw geleden.
Vrije tijd is een jong begrip. Tot 19de eeuw enkel voorbehouden voor de elite, de kleine
bovenlaag van de samenleving. Zij konden profiteren van de arbeid van anderen en zich
‘vrij’ stellen van activiteiten die nodig waren om te overleven.
Maatschappelijke positie van kinderen veranderde in helft 19de eeuw en er werd meer
belang gehecht aan de ‘kindertijd’ als aparte levensfase.
Mijlpaal: Internationaal verdrag inzake de rechten van het kind (IVRK) met het recht op
vrije tijd. Artikel 31 van het Kinderrechtenverdrag.
Elk kind heeft recht op vrije tijd, rust en ontspanning. De overheid moet het aanbod van
degelijke en gelijke kansen voor culturele, artistieke, recreatieve en vrijetijdsactiviteiten
aanmoedigen.
Vooral de participatiegedachte = centraal in vrijetijdsbesteding van kinderen en
jongeren: focus op empowerment, emancipatie en participatie (actieve burger worden)
Cf pedagogie OF1: pedagogisering en professionalisering
Terreinen pedagogisering: gezin als eerste opvoedingsmilieu, school als tweede
opvoedingsmilieu en vrije tijd als derde ruimte
Visie op vrije tijd: kinderen en jongeren moeten mogelijkheden krijgen tot ontplooiing
Focus van beleid op georganiseerde vrijetijdsbesteding (jeugd- en sportverenigingen)
vanwege positieve effecten (zie verder)
Algemeen maatschappelijke tendensen op macro-niveau:
o Verschuivingen in ons tijdsgebruik zijn courant: de flexibilisering van werktijden,
arbeidsduurvermindering of nieuwe mogelijkheden op het vlak van
vrijetijdsbesteding
o Ook maatschappelijke processen waaronder vergrijzing, individualisering en
digitalisering oefenen een sterke invloed uit op ons tijdsbestedingspatroon
De vrijetijdsinvulling voor kinderen/jongeren
Formeel vrijetijdsaanbod: georganiseerde vrijetijdsactiviteiten
Informeel vrijetijdsaanbod: alle vrije tijd buiten het georganiseerde aanbod
Je vindt zowel in het formele als in het informele aanbod diverse activiteiten:
o Sport: sportclubs, bewegingsinitiatieven, circusschool,…
o Cultuur: muziekscholen, toneelverenigingen, museumbezoek, concerten, lezen,
bioscoop, …
o Jeugdwerk: jeugdbewegingen, jeugdkampen, speelpleinwerking, vakantiekampen,…
,Belang van vrije tijd
Belangrijke factor in normale ontwikkeling van elk(e) kind/jongere
o oefenen van sociale vaardigheden
o zelfbeeld en identiteitsontwikkeling: eigenwaarde, vertrouwen en competentie
(circle of courage)
o effect op weerbaarheid, veerkracht en steunbronnen
o leerschool om te experimenteren, kansen te krijgen tot zelfontplooiing
o gezonde, evenwichtige groei tot volwassenheid: onderdelen die behoren tot de
normaliteit zijn onderwijs, gezondheid, sociaal netwerk en vrijetijdsbesteding
o goede vrijetijdsbesteding zorgt voor betere schoolprestaties en verminderd
probleemgedrag (Huizinga, 2012)
o actieve deelname aan samenleving
o …
(niet exhaustief)
ICF: classificatiemodel van het menselijk functioneren
Deel 2: Mogelijke invloeden
Verschillen tussen kinderen/jongeren die invloed hebben op vrijetijdsbesteding
Sociale klasse
o Onderwijsniveau ouders en sociaal-economische klasse hebben invloed op
maatschappelijke participatie van kinderen
o Hogere sociale klassen: kinderen nemen meer deel aan georganiseerd
vrijetijdsaanbod
o Lagere sociale klassen: vrije tijd meer in het informeel aanbod
=> Ongelijke toegang tot georganiseerd vrijetijdsaanbod
=> Vrijetijdsstress of tijdstekort: tendens in hogere sociale klasse in onze
maatschappij
Afkomst
o Jongeren met migratieachtergrond zijn ondervertegenwoordigd in het
georganiseerd aanbod
o Zwakkere maatschappelijke positie van allochtonen
o Allochtonen gaan wel veel sporten, maar niet in clubverband
, o Allochtone families vaak meer gericht op vrije tijd binnen eigen familie-en
vriendenkring
Geslacht
o Meisjes
zijn meer actief in sociale en culturele verenigingen
besteden meer vrije tijd thuis door en helpen mee in huishouden (creatieve
hobby’s en thuisactiviteiten)
spenderen meer tijd aan familieleden
o Jongens
meer lid van sportverenigingen
doen vaker buitenhuisactiviteiten
Leeftijd
o Vrijetijdsbesteding verschilt doorheen de levensloop
o In adolescentenperiode meer een sociaal gebeuren
o Bij ouder worden blijken ongeorganiseerde activiteiten een grotere rol te gaan
spelen (vriendenkring)
o Drop-out in jeugd- en sportverenigingen neemt toe vanaf secundaire school
Onderwijsvorm
o Ook groot effect op maatschappelijke participatie
o Studierichting is in grote mate bepalend voor dagelijkse vrijetijdsruimte
o Lln. uit Bso en Tso beschikken over meer vrije tijd dan leeftijdsgenoten uit Aso, maar
toch lagere deelname aan georganiseerde vrijetijdsactiviteiten. Maken meer gebruik
van commerciële aanbod (café’s, bioscoop, …)
Residentiële setting
o Plaatsing is boeten op vrije tijd en vrijetijdsbesteding: belemmering in het ‘gewone’
leven.
o Praktische of financiële belemmeringen binnen leefgroep
o Ook vaak gebruik van sociale media of ‘uitgaansleven’ wordt gereduceerd
o Vrije tijd binnen een ‘onvrije context’: afhankelijk van de voorziening, ook vaak
controle hierop
o Gebrek aan continuïteit: passend vrijetijdsaanbod maar kan niet verder gezet
worden na einde verblijf of verhuis
Bijzondere doelgroepen
o Kinderen uit residentiële settings: jeugdhulp, VAPH,…
o Kinderen met emotionele en of gedragsproblemen
o Kinderen met een ontwikkelingsstoornis: ASS, mentale of fysieke beperking, ADHD,
…
=> Extra factor die belemmerend kan werken naar participatie
Deel 3: vrije tijd en jeugdhulp
Wat is het belang van vrije tijd volgens kinderrechtencommissaris Caroline Vrijens?
o Gewoon kind/jongere kunnen zijn
o (continuïteit in) sociale contacten
, o Vertrouwensfiguur (cf netwerkgericht werken)
Deel 4: Terugkoppeling casuïstiek
Brug tussen jeugdhulp en jeugdwerk
Context jeugdwerk is verschillend van hulpverleningscontext
Vertrek vanuit het kind/ de jongere zelf: waar hebben zij nood aan? Wat willen ze graag
doen?
Aanklampend werken: motiveer, ga eerste keer mee, laat iets proberen (vooraleer in te
schrijven)
Wees zelf enthousiast
Hou vol, maar laat ook los wanneer het niet de juiste keuze is
Verken de mogelijkheden in je stad of gemeente
Overleg met de organisaties die aanbod bieden: werk samen, deel expertise, inspireer
Sluit aan bij lokale overlegstructuren waar welzijn en vrije tijd samen komen
Dialoog met kamporganisaties: werk samen als partners (voor- en nagesprek)
Maak afspraken over welke informatie je deelt en welke niet (bv. diagnose meedelen of
niet)
Pedagogische ondersteuning
Leefklimaat
1) Klimaat: structuur in ruimte, tijd, regels & afspraken, materiaal (cf seminarie 7
structuur aanbieden sem1)
2) Situatiehantering: aanbod passend bij ontwikkelingsniveau en noden (bv. autisme,
fysieke beperking, vluchtelingen,…) voorspelbaar, helpen kiezen,…
3) Relatie:
houding (authenticiteit, acceptatie, respect, integriteit, empowerment,…)
handelen (presentie, grenzen stellen, aandacht geven…)
Gedrag leren begrijpen: waarom komt dit kind niet tot spel?
Jezelf als begeleider bevragen: beschik ik als begeleider voldoende over kwaliteiten,
vermogens en vaardigheden om het kind te ondersteunen bij het spelen? Of weet ik
waar aan te kloppen voor hulp?
Scheppen van een veilige, warme, uitnodigende en betrokken omgeving
Inrichting van ruimte en speelgoed
Keuze voor juiste materiaal/speelgoed/spel, per leeftijd en spelvoorkeur
Spelbegeleiding: voorbereiding, overzicht, nabijheid, afgestemd, verbindend,
aanmoedigend, op gang helpend, begrip voor bewegingsdrang, ruimte bieden om te
experimenteren, meespelen, ongedeelde aandacht
Aandacht en zorg voor hoeveelheid prikkels die aanwezig zijn
Spelsuggesties of stimulaties
Ingrijpen of afremmen wanneer nodig is
Wegnemen of verminderen van belemmeringen
Afstemmen op spelontwikkeling
Ondersteunen in aansluiting te vinden bij andere kinderen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jokeg2002. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.72. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81849 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now