Samenvatting van thema 2 van de minor 'Verbeteren van voedingsgedrag', Fontys Sporthogeschool.
Zowel samenvatting van hoorcolleges als (zelfstudie) literatuur.
Samenvatting thema 2 - Voedingsleer
Hoorcollege 2.1 – Voedingspatroon in NL en spijsvertering
Deel 1 – Voedingspatroon in NL
Voedingspatroon
= Wijze waarop een individu of groep zich voedt
Wordt gekenmerkt door: wie, wat, waar, wanneer, hoeveelheid en hoe
Factoren:
- Omgeving (geografisch/klimaat → seizoensinvloeden, technologische
aspecten → bereidingsmiddelen, transport, economische/politieke status van
land)
- Sociaal cultureel (opvoeding, religie, statussymbool, vorm van straf en
beloning)
- Persoonsgebonden (fysiologisch → behoefte aan eten en drinken,
psychologisch → bepaalde associaties)
Rond 1960 kwam koelkast op de markt. Dit zorgde voor een beter
voedselpatroon
Referentiekader
Welke voedingspatronen houden mensen er op na internationaal gezien?
Grote verschillen per land wat er per week aan eten wordt besteed en ook wat
voor soort voeding (pure voedingsmiddelen/bewerkte voedingsmiddelen)
Huidige voedingspatroon (hier/in het westen): 3 maaltijden en reguliere locaties
- Veranderingen:
o Maaltijden: 3 eetmomenten minder belangrijk en maaltijden overslaan,
ook plaats van nuttigen veranderd
o Bereiding: huishouden > professioneel (bijv. kant- en klaar maaltijden)
Je hoeft weinig meer zelf te doen. Veel is al (voor)bereid
o Diversiteit: steeds meer diversiteit → gerechten uit andere landen
o Buiten de deur: we eten steeds minder thuis
o Biologische voeding:
▪ Geen kunstmest, diervriendelijk en geen chemische
bestrijdingsmiddelen
▪ Geen genetisch gemodificeerd voedsel
▪ Geen kleur, smaak en conserveringsmiddelen
→ Natuur en de mens in natuurlijk evenwicht en daarom dus letten op
milieueffecten en gezondheid
→ Hoog opgeleiden
,Verschuivingen (van vroeger naar nu):
- Van graanproducten steeds meer naar dierlijke producten
- Steeds meer bewerkt voedsel (producten vanuit de fabriek)
- Ook meer plantaardig voedsel
- Toename in alcoholgebruik
Deel 2 – Spijsvertering
Vertering en absorptie
- Vertering
= het “opknippen” van macronutriënten waardoor ze in water oplosbaar
worden en door de darmwand kunnen worden opgenomen, zonder hun
eigenschappen als bouwstof of energiebron te verliezen
- Absorptie
= het transport van de macronutriënten over de darmwand heen, zodat alles in
het bloed kan worden opgenomen
,Functies maag- en darmstelsel:
1. Motoriek
a. Peristaltiek (= voortstuwende bewegingsgolf door het stelsel,
veroorzaakt door gladde spieren, spierweefsel rondom/in het orgaan)
2. Secretie (= het uitstorten van sappen met daarbij behorende enzymen op het
voedsel zelf)
a. Enzymen in mond, maag en duodenum
3. Vertering (Digestie)
a. Inwerking van enzymen om nutriënten op te lossen in water
4. Absorptie (Resorptie)
a. Opname van voedingsstoffen uit darm in het bloed
b. Actieve en passieve transporten (enzymen voor nodig of vanzelf)
c. Sterkste absorptie in dunne darm (opname van stoffen)
, Slokdarm:
De slokdarm is een rechte pijp van ongeveer 25 centimeter lang. De spieren in de
slokdarmwand trekken samen en ontspannen zich. Zo wordt het voedsel langzaam
naar de maag geduwd. Tussen de maag en de slokdarm zit een sluitspiertje.
Hierdoor kan maagsap niet terug naar de slokdarm.
Slokdarm heeft 3 lagen:
- slijmlaag
- bindweefsellaag
- spierlaag
Lagen van de wand:
- Slijmlaag: beschermt tegen eigen zuur wat wordt gemaakt
- Bindweefsellaag
- Spierlaag
Begin van de vertering (voornamelijk vetten en eiwitten) start in de maag.
Hormonen in de maag:
- Greline = eetlust opwekker (enzym dat zorgt ervoor dat voedselinname
omhoog gaat) ➔ aangemaakt wanneer de maag wat leeg is
- Gastrine = stimuleert productie van maagzuur (aangemaakt als er voedsel
aanwezig is)
Dunne darm
- Lengte: ongeveer 2-3 meter
- Diameter: 3-5 cm
- Onder te verdelen in:
o Duodenum (+/- 30 cm) = twaalfvingerige darm
o Jejunum (volgende 1-2 meter) = nuchtere darm
o Ileum (laatste 3 meter) = kronkeldarm
- 95% van alle absorptie vindt plaats in Duodenum en Jejunum
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jodie-sidney. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.10. You're not tied to anything after your purchase.
