Case
Discussievragen Publiekrecht
- Course
- Institution
Dit document betreft uitgewerkte antwoorden op de discussievragen van het vak Publiekrecht gedoceerd door Cedric Jenart aan de Universiteit Antwerpen.
[Show more]
2 reviews
By: ronavanrooyen37 • 7 months ago
By: warddesaedeleir • 9 months ago
Seller
Followzoe99
Reviews received
Content preview
Publiekrecht: discussievragenDiscussievraag 1
Discussievraag 1: Moet de procedure tot herziening van de Grondwet worden
versoepeld?
Welke garanties biedt de huidige procedure/zou de huidige procedure moeten
bieden?
Worden die waarborgen ook in werkelijkheid gehaald?
Is het moeilijk de Grondwet te wijzigen? Zie procedure tot herziening
Als dat zo is, waarom is de procedure rigide? Zie doelstellingen
Worden die doelstellingen bereikt? Zie kolom “praktijk” bij doelstellingen
Knelpunten/Waarom zou rigiditeit een probleem zijn? Zie problemen
Is een soepelere procedure vereist om die knelpunten op te lossen?
Breng een versoepeling een onevenredig verlies aan waarborgen mee?
Conclusie?
Procedure
Momenteel loopt de procedure tot herziening van de Grondwet in 3 fases:
1) Pre-constituante ( de federale wetgevende macht, bestaande uit Koning, Kamer en
Senaat) maakt lijst met artikelen die voor herziening in aanmerking komen
2) Publicatie (in het Belgisch Staatsblad) van deze lijst heeft (binnen de 40 dagen)
verkiezingen tot gevolg
3) Constituante (nieuw verkozen parlement samen met Koning) mag grondwet herzien,
binnen de grenzen van de lijst, met 2/3 quorum en 2/3 meerderheid (in zowel Kamer
als Senaat)
Art. 198 van de GW laat toe dat de GW gecoördineerd wordt, zonder dat daarbij een formele
grondwetsherziening moet doorlopen worden. De wetgevende macht kan met een 2/3
meerderheid de nummering, structuur, terminologie en taal van de GW aanpassen.
Doelstellingen van de procedure en praktijk
Er bestaan verschillende redenen voor deze rigide procedure, die allen te maken hebben
met het fundamentele karakter van de GW. In de praktijk worden die doestellingen echter
1
,niet steeds gehaald. De vier doelstellingen van de rigide procedure voor de herziening van
de grondwet:
Men wilde een stabiele grondwet die niet voortdurend gewijzigd zou worden door
een toevallige meerderheid. Daartoe dienen de tussentijdse ontbinding van het
parlement, evelas de tweede en derde meerderheid.
o Echter: in werkelijkheid wordt de herzieningslijst steeds op het einde van de
legislatuur ingediend, zodat de ontbinding van het parlement geen
afschrikkend effect meer heeft. Als gevolg daarvan is bijna elk parlement
sinds enkele decennia tegelijk ook een constituante.
Instemming van de bevolking met de beoogde herziening te krijgen.
o Echter: omdat de herzieningslijst pas op het einde van de legislatuur wordt
ingediend, draaien de verkiezingscampagnes niet rond de herziening van de
grondwet, maar gaan ze over het gevoerde en toekomstige beleid. Bovendien
is het nieuw verkozen parlement niet veprlicht om aangeduide
grondwetsbepalingen te herzien, en is het evenmin verplicht om die
bepalingen te herzien in de zin die de pre-constituante voor ogen stond. Wel
draaien verkiezingen soms in algemene zin rond een grondwetsherziening,
wanneer een nieuwe staatshervorming deel uitmaakt van de
verkiezingscampagne.
Het was de bedoeling dat de grondwet niet fundamenteel, maar slechts punctueel
zou worden aangepast. Dat zou toelaten om de grondwet aan te passen aan nieuwe
evoluties, zonder aan de fundamenten te raken.
o Echter: in werkelijkheid heeft dit de grondwetgever niet belet om het uitzicht
van de Belgische staat fundamenteel te wijzigen, door de omvorming van een
eenheidsstaat tot een federale staat. Ook de aansluiting bij een
supranationale organisatie zoals de EU heeft een grondige impact gehad op
het staatsrechterlijk bestel, wat sinds 1940 door art. 34 van de Grondwet
wordt bekrachtigd. Bovendien kan men in theorie ook elk artikel aanwijzgen
op voorafgaande lijst. Of men kan art. 195 GW, over de grondwetsherziening,
zelf op de lijst plaatsen. In het verleden werd dit al, tegen de geest van de
grondwet in, gebruikt om een tijdelijke afwijking van de normale procedure
mogelijk te maken, om een staatshervorming te realiseren waarvoor méér
aartikelen moesten gewijzigd worden dan op voorhand geanticipeerd
De herziening moet gedragen worden door een brede consensus in ruimte en tijd.
Deze doelstelling wordt wel bereikt met de nuance dat de constituante niet gebonden
2
, is om een grondwetsartikel te herzien in de zin die de pre-constituante voor ogen
stond.
o Echter: de waarborg heeft wel een onbedoeld neveneffect. De 2/3
meerderheid heeft tot gevolg dat met de oppositie wordt onderhandeld over
de grondwetsherziening. Omdat die oppositie geen inspraak meer heeft bij de
verdere uitwerking van de grondwettelijke regels, worden compromissen
gedetailleerd in de grondwet zelf ingeschreven. Daardoor verliest de grondwet
haar beginselkarakter
Waarom de procedure rigide is:
Doel Procedure Praktijk
Stabiliteit doorheen tijd: Tussentijdse verkiezing Einde legislatuur geen
uitzonderlijke wijziging 2/3 meerderheid afschrikkingsmiddel meer
Einde legislatuur: campagne
over beleid
Stabiliteit qua inhoud:
Tussentijdse verkiezing Constituante niet verplicht tot
Inspraak bevolking
herziening, of tot herziening
zoals eerst bedoeld
Legitimiteit: beperkte
Punctuele herzieningsverklaring Diepgaande hervormingen
wijziging
Lijst niet verbindend voor
Tussentijdse verkiezing:
Legitimiteit: Brede strekking van de wijziging
constituante beperkt door lijst
consensus Neveneffect: verlies
2/3 meerderheid
beginselkarakter
Knelpunten
De rigiditeit van de GW zorgt ervoor dat art. 195 van de GW zelf geregeld in de lijst tot
herziening wordt opgenomen.
Willen we staatshervormingen moeilijk of makkelijk maken?
Willen we de grondwet snel kunnen aanpassen aan EU recht?
Drie knelpunten bij de rigide procedure tot herziening van de grondwet:
Staatshervormingen: procedure van de herziening is hier niet op voorzien, want
procedure dateert van 1831 en toen was er nog geen sprake over federale staat.
Vaak is pas na verkiezingen duidelijke welke kant men kan uitgaan met een nieuwe
staatshervorming, en zijn niet alle artikelen die daartoe moeten herzien worden, in de
lijst opgenomen. In de praktijk heeft men daarom wel eens grondwetsbepalingen op
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zoe99. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.12. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now