Hoofdstuk 1
Wat is psychologie?
Psychologie is de wetenschap van gedrag en geest. Gedrag staat voor de zichtbare acties van een
persoon of dier. Geest staat voor iemands sensaties, percepties, herinneringen, gedachtes,
dromen, motieven, emoties en andere ervaringen. Wetenschap staat voor de pogingen om vragen
te beantwoorden door systematische collectie en logische analyse van zichtbare data.
Drie fundamentele ideeën
1. Gedrag en geestelijke ervaringen hebben fysieke oorzaken die wetenschappelijk kunnen
worden bestudeerd
2. De manier waarop mensen zich gedragen, denken en zich voelen is gevormd door tijd en de
ervaringen in hun omgeving
3. Het mechanisme van het lichaam, dat gedrag en mentale ervaring vormt, is een product van
evolutie door natuurlijke selectie.
1. Gedrag en geestelijke ervaringen hebben fysieke oorzaken die wetenschappelijk kunnen
worden bestudeerd
Dualisme
Het geloof dat een persoon bestaat uit twee entiteiten: een materieel lichaam en een immateriële
ziel. Het lichaam maakt deel uit van de natuurlijke wereld en kan wetenschappelijk bestudeerd
worden. De ziel, daarentegen, is een buitennatuurlijke entiteit en kan niet wetenschappelijk
bestudeerd worden. Tot de achttiende eeuw werd dit, ook vanuit verschillende geloven, algemeen
geaccepteerd. Dit maakte gelijk ook dat er absoluut niet tegenin gegaan kon worden door men,
dan zou je al snel het risico lopen om vermoord te worden. Descartes trok zich hier echter niets
van aan. Over het algemeen werd de ziel gezien als de oorzaak van de lichaamswarmte en
bewegingen van het lichaam, maar ook van het leven zelf. Descartes zag dit anders en is zich
hierin gaan verdiepen. Met de kennis over de stroming van het bloed beweerde hij dat het lichaam
de warmte en hartslag zelf kan reguleren, en heb je geen ziel nodig om te kunnen bewegen. Ook
al was er weinig bekend over het zenuwstelsel, heeft Descartes wel de basis gelegd voor de
kennis die wij nu hebben over reflexen, de onvrijwillige reacties naar prikkels toe. Descartes
geloofde er zelfs in dat de meeste mechanische gebeurtenissen binnen het lichaam geregeld
werden zonder enige invloed van de ziel binnen dat lichaam. Hij stond erop dat zelfs dieren geen
ziel hadden met de volgende reden: Elke activiteit uitgevoerd door mensen die gelijk is het gedrag/
bewegen van een ander dier, kan in theorie voorkomen zonder de ziel. Net zoals een hond kan
eten, drinken, slapen, plassen en poepen kan een mens precies hetzelfde doen en daar zouden
wij echt geen ziel voor nodig hebben, volgens Descartes. Alhoewel Descartes met name bezig was
met het mechanisme van het materiële lichaam, beweerde hij dat de ziel een plekje beïnvloed in
het lichaam, dat zich tussen de twee hersenhelften bevindt(pijnappelklier/epifyse).
Materialisme
Niet veel later stapte filosoof Thomas Hobbes af van het idee dat er een ziel bestaat, hij
introduceerde het materialisme; Een spirit of ziel is een betekenisloos concept en alles bestaat uit
materie en energie. Volgens Hobbes is al het menselijke gedrag veroorzaakt/gevormd door fysieke
processen in het menselijk lichaam, met name de hersenen. Bewuste gedachtes zijn een product
van het mechanisme in de hersenen en daardoor een onderdeel van de natural law. In
tegenstelling tot dualisme heeft deze stroming geen limieten op wat psychologen wetenschappelijk
zouden kunnen bestuderen. De theorieën van Hobbes waren belangrijk voor de ontwikkeling van
het empiricisme.
Reflexologie
De theorie dat alle bewegingen van het menselijk lichaam en dus ook het menselijke gedrag,
gevormd/veroorzaakt worden door reflexen. De Russische fysioloog Sechenov beweerde dat alle
acties van een persoon in theorie gezien kunnen worden als een reflex. Het werk(over reflexologie)
van een andere Russische fysioloog, Pavlov, speelde een cruciale rol in de ontwikkeling van de
wetenschappelijke psychologie.
,Localisatie van functies in de hersenen
Het idee dat specifieke delen van de hersenen specifieke functies hebben in het vormen van
mentale ervaring en gedrag. Volgens de Duitse Johannes Müller komen de verschillende
kwaliteiten van de hersendelen voort uit dat de zenuwen naar verschillende delen van het lichaam
lopen en dus verschillende acties activeren.
2. De manier waarop mensen zich gedragen, denken en zich voelen is gevormd door tijd en
de ervaringen in hun omgeving
Empericisme
Het idee dat menselijke kennis en gedachtes voortkomen uit zintuiglijke ervaringen. Mochten wij
machines zijn, dan zijn wij machines die leren. Onze sensoren zorgen voor input en dat maakt het
mogelijk dat wij kennis over de wereld om ons heen op kunnen doen, en dit maakt het mogelijk om
ons te kunnen laten denken over die wereld en om ons er aangepast in de laten leven.
Association by contiguity
Als er twee elementen vlak bij elkaar of na elkaar bij elkaar komen, ontstaat er een associatie.
Denk aan het aangeboden krijgen van een appel, het woord appel en de smaak die erbij hoort. Dit
is een belangrijk onderdeel in hoe men leert.
Nativisme
Het tegenovergestelde van het empiricisme, het idee dat de meest basische vorm van menselijke
kennis en de basis van de uitvoeringen door de geest aangeboren zijn en hoeven dus niet door
ervaring opgedaan worden.
3. Het mechanisme van het lichaam, dat gedrag en mentale ervaring vormt, is een product
van evolutie door natural selection.
In het boek van Charles Darwin(1809-1882), The Origin of Species, wordt veel geschreven over
revolutionaire biologie. Darwins fundamentele idee was dat levende dingen geleidelijk ontwikkelen,
over vele generaties, door het proces van natuurlijke selectie. De individuen die
karaktereigenschappen hebben geërfd die goed zijn aangepast aan de lokale omgeving hebben
een grotere kans om te overleven en kunnen beter reproduceren dan andere, minder goed
aangepaste, individuen. De ideeën dat menselijke uitdrukkingen voortkomen uit de evolutie komen
ook voort uit de theorieën van Charles.
Verschillende levels of analysis van psychologie: oorzaak
Biologisch:
- Neural: hersenen
- Fysiologisch: interne chemische functies, hormonen
- Genetisch: geslacht
- Evolutionair: natuurlijke selectie
Ervaring en kennis:
- Het leren: ervaringen van het individu door de omgeving
- Cognitief: de kennis of het geloof van een individu
- Sociaal: de invloed van andere mensen op een individu
- Cultureel: de cultuur waarin iemand zich ontwikkelt
- Ontwikkeling: leeftijdsgerelateerde veranderingen
Neural explanations
Alle mentale ervaringen en kenmerken van gedrag zijn een gevolg van het zenuwstelsel. Daarom
is het belangrijk om het zenuwstelsel te begrijpen in het belang van de uitleg van psychologie. Het
onderzoek in dit aspect heet behavioral neuroscience. Hierbij kunnen individuele neuronen (cellen)
bestudeerd worden, of hele groepen die invloed hebben in bepaalde delen van het brein,
bijvoorbeeld het leren. Bij jaloezie zijn bijvoorbeeld bepaalde delen van het brein erg actief, of juist
non-actief.
,Physiological explanations(biopsychologists)
Biopsychologen bestuderen de invloed van hormonen en stofjes op het brein, hoe deze het gedrag
en ervaringen van een individu kunnen veranderen of beïnvloeden. Wat betreft jaloezie zijn er
hormonen die dit kunnen beïnvloeden(estradiol). Dit wijst erop dat het gedrag en de emoties van
een persoon beïnvloed worden door de aanwezigheid van een hormoon. Hoe meer deze aanwezig
is, hoe meer de jaloezie naar voren komt. De aanmaak van hormonen kan worden gereguleerd
met bijvoorbeeld de anticonceptie pil.
Genetic explanations
Genen zijn de eenheden voor erfelijkheid en bevatten de codes voor de opbouw van het hele
lichaam, zo ook de hersenen. Verschillen tussen individuen worden veroorzaakt door verschillende
genen. Daarom heeft iedereen ook een ander stel hersenen.
Evolutionairy explanations
Het biologische mechanisme met gedrag en mentale ervaringen is een product van evolutie door
middel van natuurlijke selectie. Er is bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar het lachen, wat
voortkomt uit het gedrag van onze voorouders van honderden jaren geleden.
Learning explanations
Alle vormen van menselijk gedrag en mentale ervaring is beïnvloedbaar door te leren. Zo kan
iemands angst toenemen door gebeurtenissen in het verleden, of kan de neiging om te gokken in
het casino groter worden door gewonnen prijzen in het verleden.
Cognitive explanations
Cognitie staat voor informatie in de hersenen, deze informatie is ooit opgeslagen en geactiveerd
door de hersenen. Dit kunnen gedachtes, geloven en alle vormen van herinneringen zijn. Een
persoon is zich niet altijd bewust van de opgeslagen informatie in de hersenen, en ook onbewust
opgeslagen informatie kan invloed hebben op het gedrag van iemand.
Social explanations
Mensen zijn hele sociale dieren en hebben het nodig om met anderen om te gaan om te overleven
en reproduceren. Om deze reden is ons gedrag sterk beïnvloed door het waarnemen van anderen.
Wij gebruiken andere mensen als voorbeelden hoe we ons moeten gedragen en onbewust of
bewust streven wij ernaar om ons zo te gedragen dat wij geaccepteerd worden door anderen. Dit
komt door sociale normen, gehoorzamen van autoriteiten of willen voldoen aan de verwachtingen
van anderen. Dit wordt ook wel samengevat door de term sociale druk.
Cultural explanations
We kunnen iemands gedrag een beetje voorspellen door kennis over de cultuur waarin dat
persoon is opgegroeid. Culturen variëren in taal of dialect, waardes, attitudes, gedrag en emoties
die zij aanmoedigen of afkeuren. Er zit zelfs een verschil in het waarnemen van de omgeving
tussen de personen van verschillende culturen. Het verschil tussen social explanations en cultural
explanations is belangrijk: Social psychologists bestuderen de directe sociale invloed op personen,
cultural psychologists karakteriseren hele culturen om de manieren waarop personen voelen,
denken en doen binnen een cultuur duidelijk te maken.
Developmental explanations
Je kunt een voorspelling doen over iemands gedrag op basis van de leeftijd van die persoon. 4
jarigen gedragen zich bijvoorbeeld anders dan 2 jarigen en volwassenen gedragen zich anders
dan jongvolwassenen. Zo kan de manier waarop iemand spreekt veranderen naarmate hij of zij
ouder wordt.
, Hoofdstuk 3 Genetics and evolutionairy foundations of behavior
Evolutie
Over lange termijn en verschillende generaties aanpassingen in diersoorten waardoor zij
anders gaan leven. Long term adaptive process, spanning generations, that equips
species for life in an ever changing habitat. Evolutie heeft geen doel of vooruitzicht en valt
niet goed of slecht te benoemen.
Genen
Bevatten de codes voor het DNA wat gerepliceerd moet worden. Men spreekt van van
genen VOOR aggressie, genen VOOR zing talent. Maar genen beïnvloeden gedrag niet
direct, ze hebben er wel invloed op. Een geen wat is geassocieerd met agressie zorgt er
bijvoorbeeld voor dat het deel in de hersenen dat daar controle over heeft, groter is.
Genen werken alleen door middel van interactie met de omgeving.
DNA: A molecule that encodes the genetic instructions used in the development and functioning of
all known living organisms.
Chromosomes: Any of several threadlike bodies, consisting of chromatin, that carry the genes in a
linear order.
Genes: A hereditary unit consisting of a sequence of DNA that occupies a specific location on a
chromosome and determines a particular characteristic in an organism.
Alleles: An alternative form of a gene (one member of a pair) that is located at a specific position
on a specific chromosome.
Phenotypes: Set of genes that determines observable properties of the body.
Genotypes: Set of genes that determines specific characteristics or traits.
Mendelian
Het idee dat een geen dominant kan zijn over een ander genen paar werd gevormd door
Gregor Mendel. In zijn experiment heeft hij twee verschillende soorten bonen met elkaar
gekruisd en kwam er zo achter dat er dominante en recessieve allelen zijn. Er is ook
onderzoek gedaan naar de erfelijkheid in gedrag van dieren. John Paul Scott en John
Fuller hebben een onderzoek gedaan naar het gedrag van twee hondensoorten. Het ging
hierbij om Cocker Spaniels en Basenjis. Basenjis zijn van nature erg bang voor mensen en
cocker spaniels juist niet. Nadat deze twee soorten met elkaar gekruis waren bleek dat
ongeveer de helft van de nakomelingen bang was, en de andere helft niet.
Het is belangrijk om te weten dat het gedrag van dieren eigenlijk niet meer in 2
categorieën valt in te delen, maar met verschillende gradaties. In de meeste gevallen,
bijvoorbeeld bij aggressie, hebben de meeste organismes het gemiddeld niveau van
agressie en zijn er kleine aantallen die daar steeds verder van afwijken. Dit wordt normal
distribution genoemd. Polygenis characteristics betekent dat de mate van het naar voren
komen van een eigenschap heel gelijk verdeeld is over de dieren en dat er even veel
normaal-agressieve muizen zijn, als hele erge/niet erg agressieve muizen.
Epigenetica
Genen-regulatie van de genen die niet voor veranderingen in het DNA zorgen, maar wel in
het DNA zitten en dus doorgegeven kunnen aan volgende generaties. Eigenschappen die
eerst niet tot uiting komen kunnen echter wel ontstaan door invloed van de omgeving.
Evolution by natural selection
Een van de belangrijke standpunten van Charles Darwin was dat er ook selectie binnen de
voortplanting plaats zou vinden in de natuur. Dit heet ook wel natuurlijke selectie. Dit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tarazaida. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.